Je kan 30 à 40 dagen leven zonder eten, maar gemiddeld slechts 3 dagen zonder water. Dit hangt ook van conditie (leeftijd, diarree…) en omgevingsfactoren af (temperatuur…). Uitdroging wordt in het ziekenhuis door verpleegkundigen getest door te knijpen in een huidplooi.
Het lichaam gaat vocht onttrekken aan de huid, die huid gaat uitdrogen, maar op korte termijn is dat niet zo belangrijk want de bedoeling van het lichaam is de circulatie op gang te houden zodat er zuurstof kan circuleren naar het lichaam."
Maar een week is een vrij ruime schatting. Drie tot vier dagen komt dichter in de buurt van de waarheid, zeker als het warm is. “Je kan zo'n 100 uur zonder drinken bij gemiddelde buitentemperaturen”, vertelde Claude Piantadosi van Duke University aan Fox. “Als het kouder is kun je het iets langer volhouden.
Door het lichaam vocht en voedsel te onthouden, gaat het lichaam de eigen reserves aanspreken. Afhankelijk van de conditie, sterft een ernstig zieke doorgaans binnen één à twee weken. Als de stervende af en toe nog wat water drinkt, kan het iets langer duren (meerdere weken).
Wanneer je te weinig water drinkt, wordt het bloed dikker en neemt de bloeddruk af. Op die manier stroomt het bloed enkel nog naar de meest vitale organen wat leidt tot duizeligheid, concentratiestoornissen en misselijkheid.
Uitdrogen zorgt niet voor lijden
Een patiënt die geleidelijk uitdroogt heeft in het algemeen weinig klachten. Het geven van kunstmatig voeding en vocht kan daarentegen wel problemen oproepen, zoals benauwdheid (vocht achter de longen, als gevolg van het infuus).
Uitdroging kan milde of ernstige klachten geven. Milde uitdrogingsverschijnselen zijn onder meer dorst en hoofdpijn. Ernstige uitdrogingsverschijnselen zijn onder andere verwardheid en een snelle, onregelmatige hartslag. Raadpleeg direct je huisarts of spoedeisende hulp bij ernstige uitdrogingsverschijnselen.
Ook al begrijpt de stervende waarschijnlijk niet alles meer wat wordt gezegd, waarschijnlijk hoort hij wel alles en blijft hij tot op het laatst gevoelig voor geluid. Rust rondom de stervende is belangrijk. Aanraking kan rustgevend zijn, maar dit verschilt per persoon en per moment.
Het lichaam laat methaanthiol vrij gedurende het ontbindingsproces. Methaanthiol ruikt naar zweetvoeten en rotte witte kool. Dimethyldisulfide is een stinkend gas dat voortkomt via vele bronnen, zoals bacteriën, schimmels, planten, en dieren.
De tijd tussen de ademteugen wordt steeds langer, soms wel tot een halve minuut en tenslotte is er de laatste adem, in veel gevallen niet meer dan een zuchtje na een (heel) lange stilte. Het gezicht ziet er ook bij deze stokkende ademhaling vaak heel rustig uit. Dit wordt Cheyne-Stokes ademhaling genoemd.
Denk hierbij aan ingezakte wangen, ogen die zich meer terugtrekken in de kassen en een gespitste neus. Daarnaast zal de dierbare veel minder dorst hebben, waardoor lippen en mond droog kunnen worden. Dit kan samengaan met een slechte adem. Door het vochttekort, zal de dierbare ook weinig naar de wc moeten.
Bij mensen die gaan sterven is een stokkende en onregelmatige ademhaling meestal een teken dat de dood snel dichterbij komt. De ademhaling valt dan regelmatig stil om daarna met een diepe zucht weer op gang te komen. De tijd tussen de ademteugen wordt langer en langer, soms wel tot een halve minuut.
De tijdsduur tot overlijden hangt af van hoeveel water iemand nog tot zich neemt. Indien uitsluitend water wordt gebruikt voor mondverzorging door een vernevelaar of ijsblokjes dan overlijdt men na ongeveer 10 dagen (spreiding 7-17 dagen).
De voordelen van stoppen of minderen
Veel mensen die minder zijn gaan drinken, voelen zich snel fitter en hebben meer energie. Dit komt doordat je beter slaapt als je niet drinkt. Veel mensen die minder zijn gaan drinken voelen zich blijer en zelfverzekerder. Alcohol versterkt somberheid en depressieve klachten.
Een volwassene heeft gemiddeld 1,5 tot 2 liter per dag aan vocht nodig in de vorm van dranken. Hoeveel vocht je precies nodig hebt hangt af van leeftijd, temperatuur, inspanning, het eten en de gezondheidstoestand. Zo hebben vrouwen die borstvoeding geven meer vocht nodig dan gemiddeld.
De mond kan je na overlijden dichtdoen en met een handdoek-rolletje onder de kin dichthouden. Maar de mond is de sterkste spier van je lichaam en als de spierstijfheid afneemt, gaat de mond weer open staan. Overigens moet je als iemand een kunstgebit heeft, dit weer indoen voor het sluiten.
Voor een lijk in een kist helemaal verteerd is (verdwenen is), moet u aan tientallen jaren denken. Soms kun je na honderden jaren nog skeletten of delen van skeletten op een oude begraafplaats vinden. Soms is na 20 of 30 jaar alles helemaal weg.
Hoe lang het duurt voordat u zult overlijden hangt af van uw lichamelijke toestand en van de hoeveelheid die u mogelijk nog drinkt. De helft van de patiënten overlijdt bin- nen dertien dagen na het stoppen met eten en drinken. U heeft zelf ook enige invloed op de tijdsduur.
Wanneer mensen aan het sterven zijn is een stokkende ademhaling een teken dat de dood dichterbij komt. De ademhaling kan stil vallen en daarna weer met een diepe zucht op gang komen. De tijd tussen de ademteugen wordt langer en langer, dit kan soms oplopen tot wel 30 seconden.
Minder goed kunnen horen of zien
Gehoor en zicht nemen af. Toch kunnen veel stervenden nog heel lang horen dat er iets tegen hen gezegd wordt. Iets terugzeggen is moeilijker. Een kleine handbeweging of een beweging in het gezicht lukt vaak nog wel.
“De gemiddelde mens kan slechts 3 tot 5 minuten overleven zonder zuurstof”, zegt professor inspanningsfysiologie Jan Bourgois (UGent). "Daarna is er hersenschade en ga je dood." Toch kunnen sommige mensen veel langer hun adem inhouden.
Allereerst is het heel belangrijk dat u veel blijft drinken. Zeker als u moet overgeven of diarree heeft. Dit is nog belangrijker voor jonge kinderen en ouderen, want uitdroging kan voor hen extra gevaarlijk zijn.
De hoeveelheid opgeloste suiker kan namelijk water vasthouden in de darm in plaats van ervoor te zorgen dat water door het lichaam wordt opgenomen. Bij diarree kun je dus beter ook geen suikerhoudende dranken drinken zoals cola en vruchtensap. De kans op uitdroging is dan groter.
Om te achterhalen of de huid voldoende vocht behoudt, knijp je met duim en wijsvinger in de huid op de rug van je hand. Trek die even omhoog, laat los en kijk wat er gebeurt. Keert de huid na loslaten meteen terug naar zijn plaats, dan wijst dat op voldoende elasticiteit en vocht.