Want dode takken durven op de meest onverwachte momenten uit de boom vallen. De stam kan gemakkelijk nog 10 jaar blijven staan, zonder dat er stabiliteitproblemen optreden." De boom is een mooi voorbeeld van de natuur in werking.
Heb je een dode boom in je tuin staan, zaag hem dan niet zomaar om. Als de boom net dood, maar nog wel stabiel is, kun je er een 'levende' stam van maken met klimop.
Met een scherpe snoeischaar of een mesje kom je een heel eind. Snij simpelweg een stukje van de bast weg en kijk naar de kleur, nu zul je dood hout herkennen. Een gezonde tak zal fris en groen ogen, bij een dode tak is alleen nog maar bruin te zien.
Maar dood hout is niet alleen voor kevers belangrijk. Ook voor bijvoorbeeld een groot aantal soorten mieren, vliegen, wantsen, wespen, vlinders, pissebedden, springstaartjes, vleermuizen, vogels, paddenstoelen, mossen en korstmossen is dood hout van levensbelang.
Geef 2 jaar lang water vanaf het moment dat de boom in blad komt tot het moment dat hij in rust gaat. Na deze 2 jaar is het nog steeds van belang dat bij droogte of hitte wel extra water gegeven wordt. Groenblijvende bomen en naaldbomen hebben het hele jaar door vocht nodig.
Bomen met blote wortel vallen buiten de garantieregeling. Bomen met een kluit gebruiken het 1e groeiseizoen om hun wortelgestel uit te breiden en zich vast te zetten in de grond. Doorgaans hebben deze bomen meer en groter blad dan de bomen met blote wortel. Van veel lengte of dikte groei is echter nog geen sprake.
Houd de kluit vochtig, maar geef niet teveel water! Als de standplaats voortdurend kletsnat is zullen de wortels gaan rotten, met als gevolg dat de boom uiteindelijk dood zal gaan.
Er groeien plakkaten mossen en varens op de stam. Er verschijnt Witte klaverzuring en andere hogere planten. Uiteindelijk is de stam volledig verteerd en blijft er gewoon een wat rijkere plek met wat intensievere plantengroei over.
Ook kan een boom afhankelijk van de soort en de omstandigheden heel oud worden, van vele honderden tot enkele duizenden jaren. Zo kan de Japanse notenboom meer dan 1000 jaar oud worden: in China is de oudste Japanse notenboom ongeveer 3500 jaar.
Hoeveelheid dood hout
Uit diverse onderzoeken blijkt dat het aandeel dood hout in natuur- bossen ligt tussen 10 en 40% van de staande voorraad. De exacte hoeveelheid is afhankelijk van de fase waarin het bos zich bevindt, de groeiplaats en de boomsoor- ten.
“Dode bomen en takken kunnen elk moment omvallen”, waarschuwt Schaefer. Dit kan een potentieel gevaar zijn voor u en uw huis.
Is de bast taai en de onderlaag bruin, dan is de tak dood en loopt niet meer uit. Wordt het blad geel, daarna bruin en zit het nog 'taai' vast aan de tak, dan is er sprake van verstikking. Er blijft dan te lang water in het plantgat staan. Meestal is het dan einde boom.
De belangrijkste zijn droogte, insectenvraat, vooral door de eikenprachtkever, en verzuring van de bodem, waardoor de boom belangrijke mineralen niet meer kan opnemen.
Sommige bomen sterven af na kap, bij sommige soorten bomen loopt de stobbe weer uit om weer een levensvatbaar geheel te vormen.
Dit gebeurt vooral bij extreem warm weer. Als zij dan vaak en veel water krijgen, dreigt een ander probleem. Dan wordt de bodem te nat en wordt de zuurstof uit de grond rond de wortels verdreven. Het gevolg is dat de boom of struik dan verdroogt door verdrinking.
Voor kleinere wortels, zoals wortels die een diameter van minder dan 2,5 cm hebben, kun je een normale tuinschaar of handknipschaar gebruiken om de wortel door te knippen. Als je een grotere wortel moet doorzagen, heb je speciaal gereedschap nodig – een wortelzaag of een mechanische decoupeerzaag.
Beschermende laag
Schors is geen levende laag en wordt ook wel kurk genoemd. Het beschermt de boom tegen beschadiging, uitdroging en infecties van buitenaf. De wanden van de cellen zijn namelijk ondoorlaadbaar waardoor de boom minder vatbaar is voor invloeden van buitenaf.
Bomen lijden niet aan fysiologische veroudering. Met andere woorden: bomen gaan niet dood van ouderdom. Ze gaan dood als gevolg van omgevingsomstandigheden. Dat kan windworp door wortelschade zijn, gebrek aan de benodigde mineralen en alles daartussenin.
De boom hol is van binnen en het is dus niet mogelijk is om de jaarringen te tellen. De leeftijd blijft een schatting: sommigen beweren dat de boom wel meer dan 1000 jaar oud kan zijn, maar deskundigen houden het op 400 tot 500 jaar.
Grofweg onderscheidt men daarin staand dood hout, oftewel nog niet omgevallen afgestorven bomen of hun delen, en liggend dood hout, dat al op de grond ligt. Staand dood hout is zeldzamer. Het biedt meestal een grotere verscheidenheid aan locatiecriteria en is daarmee ecologisch gezien bijzonder waardevol.
Dit soort verkleuringen worden meestal veroorzaakt door een tekort aan voedingsstoffen. Deze kun je aanvullen door je plant te verpotten en door regelmatig plantenvoeding te geven. Een verkleuring door een tekort aan voedingsstoffen kan in veel gevallen ook weer bijkleuren.
Meestal heeft dit te maken met te weinig of te veel water. Ook kan het te maken hebben met seizoensgebonden veranderingen, mijt of verandering van omgeving of plek in huis. Gele bladeren bij planten is gelukkig niet iets waar je je enorm veel zorgen om hoeft te maken.
Bomen en vruchten/fruit: de wateropname van bomen is zeer temperatuur- en klimaatafhankelijk ook de grootte van de boom speelt een belangrijke rol in het dagelijkse waterverbruik. Er is hier steeds uitgegaan van een volwassen boom. 260 en 400 liter per dag met een maximum van 1000 liter.
De oudste boom ter wereld staat in Zweden, om exact te zijn in het Fulufjället National Park. De boom in kwestie is een spar. Op het eerste gezicht ziet de boom er weinig indrukwekkend uit, maar onderzoekers zijn erachter gekomen dat de wortels van de boom minstens 9.500 jaar oud zijn!
In de wet is geregeld dat de eigendom van de grond mede de met de grond verenigde beplantingen omvat. Dat brengt dus mee dat bomen waarvan de stam op een erfgrens staan, als 'met de grond verenigde beplantingen' toebehoren aan de eigenaren van beide percelen gezamenlijk.