Het Pleistoceen is in de geologische tijdschaal een tijdvak van 2,58 miljoen (Ma) tot 11,7 duizend jaar (ka) geleden, én tegelijk de serie gesteentes met die ouderdom (in het verleden ook wel het "diluvium" genoemd). Het Pleistoceen is de vroegste of onderste onderverdeling van het Kwartair.
Traditionele indeling: vier glacialen
De enige twee perioden waarvan met zekerheid bekend is dat gletsjers tot in Noord-Nederland reikten zijn de Saale- en Elster-glacialen.
Het Eemien (Vlaams: Eemiaan) was het laatste interglaciaal (warme tijdperk) in het Pleistoceen. Het klimaat van het Eemien was te vergelijken met het huidige warme tijdperk, het Holoceen, of zelfs iets warmer. De naam Eemien wordt vooral gebruikt in de geologische tijdschaal voor het vasteland van Europa.
Het Saalien was de voorlaatste ijstijd (het voorlaatste glaciaal). Het werd voorafgegaan door een warmere periode, het Oostermeer Interglaciaal en gevolgd door het Eemien. Het Saalien is de laatste etage van het Midden Pleistoceen.
De Noordpool en het gebied eromheen zijn bedekt met ijs. Dit is geen landijs zoals op de zuidpool en Groenland, maar zee-ijs. Dit ijs is 1 tot 4 meter dik en bestaat uit bevroren oceaanwater. Ook delen van de landen die in het noordpoolgebied liggen zijn bedekt met ijs.
Gemiddelde temperatuur
Gemiddeld lag de temperatuur in de Kleine IJstijd in ons land zo'n 1 tot 2 graden onder de temperaturen van tegenwoordig. In de Grote IJstijden lag de jaargemiddelde temperatuur in West-Europa rond minimaal 15 graden.
Mooi-weerdagen in cijfers
Juli en augustus bieden doorgaans de meeste dagen met mooi weer. Gemiddeld over 100 jaar tellen die zomermaanden er in De Bilt elk 7, tegen 5 in april en juni. September levert gewoonlijk 4 mooi-weerdagen op, maart 3, oktober 2 en de wintermaanden gemiddeld 1 à 2.
Met een gemiddelde temperatuur van 9,3 °C tegen 9,8 °C normaal was april vrij koel. Het koele en ook natte karakter van de maand kwam vooral voor rekening van de eerste tien dagen, de rest van de maand was droog en zonnig bij temperaturen rond of iets boven normaal.
De zomer van 1995 was in Europa één van de warmste van deze eeuw. Het aanhoudend warme weer heeft de temperatuur van de zeeën in Europa toen flink doen oplopen. Het KNMI kon dat vast kunnen stellen aan de hand van beelden van weersatellieten.
De laatste jaren maken we de ene na de andere warme zomer mee, maar topzomer in ruim honderd jaar is nog steeds die van 1947. In De Bilt kwam de gemiddelde temperatuur uit op 18,7 graden tegen 16,6 normaal (gemiddeld over 1971-2000).
De winter van 1963 was de koudste van de twintigste eeuw. Op veel plaatsen vroor het bijna drie maanden achtereen elke dag. Over de drie wintermaanden december 1962 en januari en februari 1963 had De Bilt een gemiddelde temperatuur van -3,1 graden (+2,6 graden is normaal).
De winter van 1946–1947 was de koudste winter in Nederland en België sinds de revolutiewinter van 1789. Deze winter behaalde in De Bilt 348,3 hellmannpunten, 11,1 punten meer dan de bekende winter van 1962-1963. De winter als geheel werd hier uiteindelijk de op een na koudste van de 20e eeuw.
Enkele voorbeelden zijn de jaren 1906, 1911, 1919, 1929, 1947. 2016 en 2019. In 1947 eindigde de 10-dagen durende hittegolf pas op 20 september.
Hoogste temperaturen ooit gemeten
Noord-Amerika: 56,7°C op 10 juli 1913 in Furnace Creek, Death Valley, Verenigde Staten. Afrika: 55,0°C op 7 juli 1931 in Kébili, Tunesië Azië: 55°C, in Al Majmaah, Saoedi-Arabië, op 8 juni 2019.
Na het Five Deeps-project en publicatie in 2021 van een nieuw wetenschappelijk rapport in het Geoscience Data Journal, wordt de Challengerdiepte (10.925 ± 4 m) beschouwd als diepste punt op aarde.
Het blauwe licht gaat het diepst, dat gaat tot 1000 meter diep.
Gedrag. Orka's slapen niet volledig, ze moeten immers naar het oppervlak komen om adem te halen en ze moeten opletten voor bedreigingen. Ze rusten uit door de twee hersenhelften om de beurt te laten slapen. Orka's leven in groepsverband, in zogenoemde troepen.
Gedrag. Orka's slapen niet volledig, ze moeten immers naar het oppervlak komen om adem te halen en ze moeten opletten voor bedreigingen. Ze rusten uit door de twee hersenhelften om de beurt te laten slapen. Orka's leven in groepsverband, in zogenoemde troepen.
Met hun longen moeten Orka's ademen, net zoals ons, maar omdat ze onder water leven, kan dat niet. Daarom hebben Orka's boven op hun hoofd een blaasgat. Als orka's onder water zijn, wordt dat gat met stevige spierkracht dicht geknepen, zo komt er geen water in de longen. Ze kunnen twintig minuten onder water blijven.
Gedrag. Orka's slapen niet volledig, ze moeten immers naar het oppervlak komen om adem te halen en ze moeten opletten voor bedreigingen. Ze rusten uit door de twee hersenhelften om de beurt te laten slapen. Orka's leven in groepsverband, in zogenoemde troepen.
Hij is bekend door de lange Hawaiiaanse naam Humuhumunukunukuapua'a; dat betekent "vis met een varkensneus".
Grondluiaards hadden grote maalkiezen achter in de bek. Aan mest die bewaard is gebleven, kunnen we zien dat ze allerlei verschillende planten aten. Misschien werden de enorme klauwen gebruikt om de prooi van roofdieren te stelen, bijvoorbeeld van sabeltandkatten, of zelfs om zelf andere dieren te doden.
De drievingerige luiaard is een solitair dier. Enkel in de paartijd zijn meerdere dieren bij elkaar te vinden. De dieren roepen dan naar elkaar met een hoog en schel "ai-ai", een fluitend geluid dat ze produceren met de neusgaten.
Wier kan verwijzen naar: In de biologie: Algen. Zeewier.
Zeewier is de verzamelnaam van een aantal groepen algen die in de zee of in brak water leven. Doorgaans doelt men daarbij op meercellige, relatief grote (macroscopische) algen of wieren die aan de bodem, of ander substraat onder en boven water, gehecht zijn.