Een tomaat is rijp als hij van groen naar rood, geel, wit, oranje of paars verkleurt. Hoe langer de vruchten aan de plant blijven hangen hoe beter de smaak. Bij groene tomatenrassen is het wel wat lastiger om te zien wanneer ze rijp zijn. De onrijpe vruchten zijn vaak witgroen en bij het rijpen worden ze geelgroen.
Haal deze tomaten dan van de plant en laat ze binnenshuis narijpen. Door te weinig zonlicht worden je vruchten niet of nauwelijks nog rijp. Leg de vruchten in een kistje of bakje en leg er meteen een rijpe banaan of appel bij. Dek af met krantenpapier en wacht anderhalf tot twee weken.
Ethyleen doet groen volwassen tomaten kleuren
Wanneer de tomaat groen volwassen is (dankzij lycopeen en caroteen), produceert ze ethyleen. Supermarkt tomaten worden rood gemaakt in kamers die ze vullen met stikstof en ethyleen.
Maar om groene tomaten zomaar weg te gooien, dat is zonde. Ze rijpen namelijk van binnenuit. Ze moeten daarom worden geplukt en naar binnen worden gehaald zodat ze kunnen narijpen. Tip: tomaten rijpen sneller als je ze samen met appels of banaan bewaart!
Duw bij de kroon met je duim de tomaat van de steel af. Dit gaat het makkelijkste bij wat kleinere tomaten. Bij de grotere tomaten vind je het misschien makkelijker om een schaartje te gebruiken. Je knipt dan net boven het kroontje.
Pas als de vrucht volgroeid is, begint de plant met het aanmaken van ethyleen waardoor de tomaten rood verkleuren. Als de temperatuur beneden de 10 graden of boven de 27-29 graden komt dan stopt de plant met het aanmaken van lycopeen en caroteen.
Regelmatig water geven is belangrijk
Van elke dag water geven, bouw je na 2 weken af tot 2 à 3 keer per week en na anderhalve maand geef je de plant 1 keer per week water. Geef je de tomatenplant onregelmatig water, dan gaan de tomatenvruchten barsten.
Nog al te vaak is er verwarring of de onrijpe, groene exemplaren voor consumptie zijn of niet? Wel, niet-rijpe exemplaren eet je beter niet, wegens de giftige bestanddelen solanine en tomatine die erin voorkomen.
Oogsten. In de maand augustus, zo'n tien weken na het zaaien, zijn de eerste tomaten in je tuin rijp om te oogsten. Pluk altijd boven het kroontje, zo blijven de vruchten langer vers. Wanneer in de maand september de kou toeslaat is het vaak verstandig om ook de nog niet rijpe tomaten te plukken.
Een bekend recept met groene tomaten is bijvoorbeeld groene tomatenchutney. Een variant voor onze streken is een jam of confituur. In het zuiden van de VS worden ze ook vaak gebakken of gefrituurd (Fried Green Tomatoes). Er zijn zelfs mensen die zeggen dat je ze kunt inmaken, of er soep van kunt trekken.
Aan een plant met grote tomaten, kan je meestal minstens een tros of vier, dus rond de 20 tomaten verwachten. Vaak wordt het echter nog meer, zodat je uitkomt tussen de 5 en 15 kilogram tomaten per plant.
De struiktomaten groeien maar tot een hoogte van ongeveer een meter en moet je niet dieven, ze groeien in de breedte en hebben hun okselscheuten nodig om veel vruchten te produceren.
Pluk ook niet in één keer te veel bladeren van een plant af, daar schrikt een tomatenplant van en dat vindt hij niet fijn. Beter is het om regelmatig ( bijv. 1x per week) 2 tot 3 bladeren te verwijderen.
Oorzaak 1: Je geeft gewoonweg te veel water. Geef minder vaak en/of minder water. Oorzaak 2: De grond is uitgedroogd en je geeft dan plots te veel water in 1 keer. Giet beter frequent grondig.
Tomaat geel en oranje smaak
De oranje en gele trostomaat hebben een lekkere, volle smaak. Je kunt de oranje en gele trostomaat zo gebruiken: Door de opvallende kleuren en sappige bite zijn ze heerlijk in frisse salade. De tomaat kun je ook vullen, bijvoorbeeld met zachte geitenkaas of mager rundergehakt.
Wanneer de vruchten uitgegroeid zijn onder invloed van lycopeen en caroteen beginnen ze met de productie van ethyleen. Dit gas moet in contact komen met de tomaat om deze rood te kleuren.
Bruine plekken aan de onderkant van tomaten terwijl ze aan de planten hangen betekent dat je neusrot hebt. Bij neusrot zijn de tomaten niet aangetast door schimmels, die rot veroorzaken. Neusrot heeft een andere oorzaak, namelijk calcium gebrek. Door het tekort aan calcium worden de celwanden minder sterk.
Teveel tomaat heeft z'n keerzijde
Maar bij een te hoge inname vergroot het de kans op hartproblemen variërend van hoge bloeddruk tot hart- en vaatziekten.
Het is niet helemaal onwaar: om rauw te eten zijn onrijpe tomaten niet geschikt, je kunt er buikpijn van krijgen. Maar in een warme bereiding waarvoor je stevige tomaten nodig hebt, kan het wel. Van fried green tomatoes heb je misschien al eens gehoord: een specialiteit uit het zuiden van de Verenigde Staten.
Je hoeft niet meteen alle tomaten uit je leven te verbannen. De tomaat zelfs is niet giftig, het steeltje en de bladeren daarentegen bevatten een gif dat krampen en heftige buikpijn kan veroorzaken. Dus altijd dat kroontje van de tomaat verwijderen voordat je 'm eet.
Tomaten houden van zon en warmte. Plant pas midden april in je serre, en wacht tot midden mei als je in de openlucht kweekt. Geef ze een plekje met veel zon. Geef je tomaten ruimte om te groeien: plant gemiddeld 2,5 planten per vierkante meter (of 5 planten op 2 vierkante meter).
Als hij niet regelmatig water krijgt, gaat hij dood. Alleen als de tomaten gaan verkleuren van geel naar rood, geef je zoveel water dat het blad groen en goed blijft – dit is zeker minder in het begin. Dan geef je om de twee dagen een flinke scheut. Dat doe je een beetje op gevoel.
Verwijder alle uitlopers en hun bladeren onder de eerste bloemtros. Doe dit altijd, wat voor soort tomatenplant je ook hebt. Dit houdt de plant sterk doordat hij op deze manier makkelijker een stevige, centrale stengel kan ontwikkelen.