Om te controleren of de ketting versleten is, trekt je aan de ketting op het achter-tandwiel aan de achterzijde.Als je de ketting 1 cm of meer kunt optillen, is deze versleten en moet deze zo snel mogelijk worden vervangen. Tanden kunnen afbreken als de ketting te los zit of als de schakels te strak zitten.
Je kunt ook regelmatig checken of je kettingbladen aan vervanging toe zijn. Dit zie je bijvoorbeeld als je fietsketting erg losjes op je kettingblad ligt, als de tandjes van je kettingblad versleten zijn of als het schakelen niet meer soepel gaat.
Een kettingsetje gaat ongeveer tussen de 20.000- en 35.000 km mee. Soms langer en soms korter afhankelijk van de berijder. Een ketting smeer je aan de binnenkant en ongeveer om de 300km bij droog weer. Rij je in de regen dan mag je iets vaker smeren.
De kettingset (de combinatie van de ketting en de tandwielen) dienen regelmatig gesmeerd te worden om onnodige slijtage te voorkomen. De levensduur van een ketting varieert tussen de 20.000 en 35.000 kilometer, afhankelijk van rijstijl en de mate van onderhoud.
Als de ketting beweegt/ omhoog komt op de tanden als je hem onder spanning zet is er sprake van slijtage. Voorbladen gelijk met het spul achter vervangen is wel snel, als dat nodig is heb je wel erg ver doorgerende met vesleten meuk. Normaal gaan de grotere tandwielen wel een paar beurten extra mee.
De 3000-kilometer-regel
Om deze versnelde slijtage van cassette en kettingbladen te voorkomen, is een algemene vuistregel om de ketting van je fiets elke 3000 km te vervangen.
Een uitzondering hierop is de motorcross, hierbij slijt het voortandwiel zo snel door het kleine aantal tanden t.o.v. van het grote achtertandwiel, dat vaak de ketting en het achtertandwiel 2 keer zo lang mee gaan als het voortandwiel.
In geval van kettingen is goedkoop waarschijnlijk duurkoop. Er zijn tal van goedkopere merken, maar als je dan om de 10.000 km je ketting moet vervangen dan is het uiteindelijk toch duurder. Ik denk dat je moet rekenen op een bedrag tussen de 200 en 250 euro inclusief montage.
Gemiddeld genomen is het daarom aan te raden met meer dan €1000,- te rekenen. Vergelijk aanbiedingen en prijzen, want het vervangen van de distributieketen is zeker de moeite waard en loont zich op de langere termijn.
Meestal gaat een distributieketting zo'n 100.000 a 150.000 kilometer mee. Hierna moet de distributieketting vaak vervangen worden. Het is namelijk zo dat wanneer u de distributieketting langer gebruikt, de ketting niet meer goed zijn werk doet.
Een Campa of TA Specialites groot voorblad gaat ca. 12.000 km mee.
Je herkent die slijtage door de afgeronde tandjes en kleine braampjes aan de tanden van de cassette. Het kan ook zo zijn dat je ketting over begint te slaan. Dit is een teken dat de cassette aan vervanging toe is.
Gemiddeld kan je zo'n 5000 tot 6000 kilometer met één ketting en één cassette doen. Een snelle kostenberekening voor een Ultegra 11 speed-R8000-cassette (82 euro) en een Shimano 11-speed HG701-ketting (38 euro) geeft een prijskaartje van zo'n 120 euro na 5000 à 6000 kilometer.
Een versleten distributieketting kan te lang worden, breken en verspringen. Als de distributieketting bij een draaiende motor verspringt of breekt, is er schade aan de motor omdat de zuigers de kleppen raken. Het is dus van het grootste belang dat u de auto tijdig laat repareren.
Een versleten distributieketting kenmerkt zich altijd door een ratelend geluid dat te horen is. Het geluid zal te horen zijn bij het starten van de motor en het stationair draaien. Bij extreme slijtage zal het door hoorbaar blijven en wordt het echt tijd om de ketting te laten vervangen.
Als de distributieriem of distributiekettting breekt, stopt de motor onmiddellijk met draaien en is de kans op motorschade aanzienlijk. De kosten lopen dan zomaar veel hoger op dan die van vervanging van de distributieriem.
Wat is beter een distributieriem of een distributieketting: Bij een distributieriem heb je intervallen voor controle en vervanging. Dit gebeurd na een aantal kilometers of een aantal jaren. Een distributieketting is duurzamer en hoeft niet preventief vervangen te worden.
Zet de motor terug op twee wielen en bepaal de speling van het strakste gedeelte. De ketting mag aan de onderzijde een uitslag van 2 tot 3 cm hebben. In het handboek van je motor kun je opzoeken hoeveel dit voor jouw motor exact mag zijn.
Het achtertandwiel slijt meestal sneller dan het voortandwiel omdat het achtertandwiel in de meeste gevallen veel minder tanden heeft dan het voortandwiel waardoor het achtertandwiel 2 tot 3 keer meer rondgaat en dus meer wordt gebruikt dan het voortandwiel.
De gemakkelijkste manier om erachter te komen wanneer dit het geval is, is met behulp van een kettingmeter. Hiermee controleer je gemakkelijk de afstand tussen de verschillende kettingschakels en weet je precies wanneer je ketting aan vervanging toe is.
Dan geldt de vuistregel: groot-groot + 2 schakels. Breng beide uiteinden van de ketting naar elkaar toe. Trek de ketting strak zodat de derailleur bijna gestrekt naar voren wijst. Je kunt ook tellen hoeveel schakels je oude fietsketting heeft om erachter te komen hoelang je nieuwe ketting moet zijn.
In de praktijk is zo'n vuistregel natuurlijk ook een beetje koffiedik kijken. Mijn ervaring zegt dat iedere fatsoenlijke (KMC, Shimano Ultegra) fietsketting de 5000km kan halen.
Er is geen vaste levensduur voor. Een aantal jaren moet probleemloos gaan, maar hoe meer gebruik, hoe korter de levensduur. Er komt op een gegeven moment speling in de derailleur.