Een zelfbeeld ontstaat in de loop van je leven door de ervaringen die je meemaakt, de omgeving waarin je opgroeit en de mensen waar je mee opgroeit. Als deze ervaringen negatief zijn geweest, omdat je bijvoorbeeld bent gepest of vaak bent buitengesloten, ontwikkel je hiermee vaak een negatief of laag zelfbeeld.
Je voelt je erg onzeker, hebt weinig vertrouwen in jezelf en dat dingen je gaan lukken. Je bent niet trots op jezelf, je haalt jezelf steeds naar beneden. Als iets wel goed is gegaan, heb je de neiging om dit succes te verkleinen (het komt niet door jouw handelen, maar door anderen).
Bij een laag zelfbeeld oordeel je vaker negatief dan positief over jezelf. Gedachten als "Ik ben niet goed genoeg" of "ik doe het niet goed" komen dan vaak vanzelf naar boven. Zo denken over jezelf is schadelijk voor je geestelijke gezondheid.
Als je bijvoorbeeld erg beschermd bent opgevoed, kan het zijn dat het zelfvertrouwen zich niet genoeg ontwikkelt. Ook als je veel kritiek gekregen hebt op je gedrag of prestaties, of als je gepest bent, kan je zelfvertrouwen afnemen of zich niet genoeg ontwikkelen.
Hoe onzekerheid en een laag zelfbeeld bijna mijn dood werd?
29 gerelateerde vragen gevonden
Waarom ben ik zo negatief?
Negatief denken komt voort uit angst. Angst voor het onbekende, angst voor verlies aan controle, angst dat het niet goed komt. Niet voor niets is er de uitspraak: 'de mens lijdt nog het meest aan het lijden dat hij vreest'.
De meest gebruikte therapie bij onzekerheid en een negatief zelfbeeld is cognitieve gedragstherapie. Cognitieve gedragstherapie richt zich op het veranderen van (onrealistische) negatieve denk- en gedragspatronen die je onzekerheid en lage zelfbeeld in stand houden.
Wat zijn oorzaken van een lage eigenwaarde? Een lage eigenwaarde wordt gevoed door je innerlijke criticus. Dat is het stemmetje in je hoofd dat continu roept dat je niet goed genoeg bent of dingen niet goed genoeg doet. Deze innerlijke criticus is vaak te koppelen aan de perfectionist die in je schuilt.
Denkt dat iets helemaal goed is of helemaal fout, zonder een middenweg te zien. Vindt dat je absoluut geen fouten mag maken. Jezelf voortdurend vergelijkt met anderen en zij daar altijd beter uit komen. Je alleen richt op wat je nog niet voor elkaar hebt, zelden op wat je al bereikt hebt.
Iemand die onzeker is twijfelt heel erg, heeft een negatief zelfbeeld en heeft weinig zelfvertrouwen. Onzeker zijn kan over van alles en is daarom een breed begrip. Onzekerheid heeft veel invloed op je leven, dusdanig dat je er overspannen van kunt raken en het je dagelijks veel energie kost.
Naast COMET kun je aan de slag met je negatieve zelfbeeld met bijvoorbeeld cognitieve gedragstherapie, EMDR of Acceptance and commitment therapy (ACT). Het belangrijkste in het behandelen van een negatief zelfbeeld is dat de behandelvorm bij jou past.
Het is een thema dat bij veel mensen speelt: je niet goed genoeg voelen. Oorzaken hiervoor kunnen vanuit diverse hoeken komen. Iemand kan te maken hebben met trauma's uit het verleden of lijden onder de hoge verwachtingen die vanuit het werk of de omgeving.
EMDR, ofwel Eye Movement Desensitization and Reprocessing, vervaagt de levendigheid van een herinnering en de pijnlijke emoties die eraan gekoppeld zijn. Het trauma blijft niet langer in jouw heden, waardoor je het steeds opnieuw beleeft, maar wordt echt verleden tijd.