Een tracheotomie is een operatie waarbij een tracheacanule in de luchtpijp wordt geplaatst. Een tracheacanule is een krom kunststof buisje dat via een opening in de hals de adem rechtstreeks naar de luchtpijp brengt, zonder eerst door de mond of neus te gaan.
Een tracheotomie is een gaatje in de huid van de hals tot in de luchtpijp. De ademhaling gaat dan via deze open verbinding tussen de luchtpijp en de buitenlucht.
De ingreep wordt gebruikt om de persoon te kunnen laten ademhalen, veelal als dit via de mond en neus niet gaat of wanneer langdurige beademing nodig is. Als het buisje geplaatst is, spreekt men van een patiënt met een tracheacanule.
Door de plaatsing van een tracheacanule wordt een vrije luchtweg, en daardoor een onbelemmerde ademhaling, gegarandeerd. De patiënt kan terug makkelijker ademen of –zo nodig- via de canule beademd worden. Een vernauwing in de luchtpijp kan ontstaan door: zwelling bij een allergische reactie.
Symptomen bij keelkanker
Keelkanker geeft in het begin vage klachten. Zoals keelpijn, moeite met slikken en een opgezwollen klier in de hals. Pas later ontstaan er andere symptomen. Hierdoor wordt de ziekte vaak pas laat ontdekt.
Stress of angst kan ervoor zorgen dat je (onbewust) de spieren in de hals en keel aanspant. Dit kan een brokgevoel in de keel veroorzaken. Sommige mensen slikken heel bewust speeksel en slijm door dat gedurende de hele dag geproduceerd wordt. Door dit bewust slikken, de hele dag door, kan ook een brokgevoel ontstaan.
Mogelijke klachten kunnen zijn: het gevoel van een slijmprop in de keel die niet weggeslikt kan worden; een gevoel dat er een graat of een korreltje in de keel zit; een branderige, pijnlijke of geïrriteerde keel.
Zodra de canule met ballonnetje is gewisseld voor een canule zonder ballonnetje, kunt u praten door bij het uitademen de vinger op de canule te houden. Soms lukt praten ook als het ballonnetje leeg mag blijven.
Met de canule die u in eerste instantie krijgt is praten over het algemeen niet mogelijk. Als u goed wakker bent en goed kan slikken zou u eventueel kunnen eten en drinken. In sommige gevallen moet de logopedist wel eerst beoordelen of het slikken goed gaat.
De belangrijkste risico's van intubaties zijn weefselschade (keel, stembanden en luchtpijp) en schade aan gebitselementen (meestal de boventanden). Daarnaast bestaat het risico op verslikken, waarbij maaginhoud in de longen terechtkomt.
Oorzaken van keelkanker
Het is ook belangrijk om te weten of keelkanker in de familie voorkomt. Hoewel kanker meestal niet erfelijk is, is de kans op het ontwikkelen van een tumor in de keelholte groter bij mensen bij wie andere familieleden bekend zijn met een gelijkaardige tumor dan wel slokdarm- of longkanker.
In de keelholte komen twee organen samen die beide tot een ander systeem behoren: de farynx ofwel neus-keelholte (in de keel zelf worden specifiek de orofarynx en de hypofarynx onderscheiden) en de larynx. De farynx maakt deel uit van het digestief systeem.
- oppervlakkig te ademen door een tuutje met uw lippen te maken (fluiten zonder geluid); - te snuiven; - of door gapend in te ademen. Varieer bovenstaande oefeningen door meer of minder lucht in te ademen of door de lippen meer of minder op elkaar te houden.
Dysfagie betekent een stoornis in het slikproces. Hierbij geraakt het voedsel niet verder dan de mond of keelholte, of komt het vast te zitten in de slokdarm na het slikken. Het is niet hetzelfde als het gevoel hebben dat er een brok in de keel zit, zonder verband met voedsel of slikken.
Als het slijmvlies uitdroogt, kan er een gevoel van een droge keel ontstaan. Vaak zit dit gevoel ter hoogte van het strottenhoofd, waarbij iemand ook de neiging kan hebben om vaker te slikken of te schrapen. Ook kan er een brokgevoel in de keel ontstaan en een droge mond. Vaak verdwijnt de klacht vanzelf.
Het is belangrijk om het airstacken dagelijks twee à drie keer toe te passen. Hiermee wordt bereikt dat men de techniek steeds beter beheerst. Als er problemen zijn met het ophoesten van slijm bijvoorbeeld tijdens een verkoudheid, kan het airstacken vaker worden toegepast.
Beademing is geen behandeling op zich maar geeft de tijd om van de aandoening of verwonding te genezen. Het is nooit volledig te voorspellen hoe lang iemand kunstmatig beademd moet worden. Het kan enkele uren of dagen zijn maar er zijn ook patiënten die nooit volledig van de beademing af komen.
Intubatie is soms noodzakelijk en dan de beste manier voor kunstmatige beademing. Een buis wordt tot in de luchtweg geschoven. Plaatsing gebeurt met een speciaal instrument (laryngoscoop). Alleen artsen die vertrouwd zijn met de techniek, mogen dit uitvoeren.
Canule met cuff
Deze canule heeft een cuff. Dit is een kleine ballon die gevuld kan worden met lucht. De cuff zit aan het onderste gedeelte van de buitencanule en bevindt zich in de luchtpijp. Een canule met cuff wordt ingebracht tijdens de operatie.
De tracheacanule kan ook worden afgesloten met een spreekklep. De uitgeademde lucht gaat dan door de stembanden. Daardoor is praten wel mogelijk. Een spreekklep vervangt in zo'n situatie de vinger: de patiënt ademt via de tracheacanule in (klep open) en ademt via de mond uit (klep dicht).
De druk die de cuff uitoefent op het slijmvlies mag niet groter zijn dan de plaatselijke perfusiedruk in het slijmvlies van de luchtweg.
Stikken als gevolg van slijm gebeurt echter heel zelden. De behandeling bestaat uit adviezen van de fysiotherapeut over het hoesten, het slijm dunner maken met medicijnen zodat het makkelijker opgehoest kan worden en/of de hoeveelheid slijm minderen met medicijnen.
Tijdens het slikken wordt het strottenhoofd door de halsspieren naar boven getrokken. U kunt dat zien aan de adamsappel die bij het slikken op een neer gaat. Na de slikbeweging moet de adamsappel naar beneden gaan.
Neuriën en water drinken. Een slokje water drinken of zuigen op een snoepje is volgens KNO-artsen de beste methode tegen een vervelend gevoel in uw keel. Daarnaast kan neuriën en stevig slikken ook helpen. Dit zorgt er namelijk voor dat de slijmvliezen in uw keel vochtig worden, waardoor zij minder slijm aanmaken.