Psychologische factoren, zoals langdurige stress of stoornissen zoals een depressie, of cognitieve problemen, zoals geheugenklachten, kunnen leiden tot vermoeidheid. Een diagnose. Veel ziekten en aandoeningen veroorzaken vermoeidheidsklachten. Denk aan spierziekten, kanker, infectieziekten zoals Covid-19 of Q-koorts.
Bij chronische vermoeidheid bent u vermoeid zonder dat daar een duidelijke oorzaak voor is. De klacht ontstaat al bij het opstaan en blijft de hele dag aanwezig. Ook als u genoeg slaapt, is er geen verbetering.
Bij 80 tot 90% van de mensen gaat ernstige vermoeidheid binnen enkele weken tot maanden weer over. Bij een klein deel (minder dan 20%) houden de vermoeidheidsklachten langer dan 6 maanden aan. Hier leest u meer over de behandeling door de sportarts.
Ook als u goed geslapen heeft, is er geen verbetering. Bij chronische vermoeidheid hebben mensen vaak ook klachten als concentratieproblemen, spier- en gewrichtsklachten of vage buikklachten. Door deze klachten kunnen sommige mensen hun werk of zelfs hun dagelijkse activiteiten niet meer goed doen.
Oorzaken van CVS
De exacte oorzaak van het chronisch vermoeidheidssyndroom blijft voorlopig onverklaarbaar. Ondanks dat er doorheen de jaren uitgebreid onderzoek naar deze aandoening werd gedaan. Zo werden er bijvoorbeeld mogelijke linken met bacteriële en schimmelinfecties bestudeerd.
klierkoorts, hiv-virus, ziekte van Lyme), hartfalen, neurologische aandoeningen zoals de ziekte van Parkinson en dementie, fibromyalgie, leverziekten, kanker… Ook sommige geneesmiddelen kunnen vermoeidheid in de hand werken, bv. antidepressiva en sommige pijnstillers.
Als de vermoeidheid lang duurt, heftig is, niet vanzelf overgaat én als je dagelijkse functioneren eronder lijdt, kan er sprake zijn van CVS, het chronisch vermoeidheidssyndroom. Als het tenminste zeker is dat er geen andere lichamelijke en psychische oorzaken zijn.
Een beetje moe zijn hoeft niet erg te zijn, maar extreem moe zijn is in bepaalde situaties gevaarlijk. Heb je overdag regelmatig de behoefte om te gaan slapen, of val je zelfs zomaar in slaap? Dan bestaat de kans dat je last hebt van hypersomnie, of van narcolepsie.
Door stress kun je bijvoorbeeld slecht in slaap komen.Je hersenen hebben hierdoor geen rust, waardoor je vermoeid raakt.
ME/CVS heeft invloed op het vermogen om te werken. Sommige mensen met ME/CVS kunnen hun oude werk blijven doen, meestal met minder uren en andere aanpassingen. Anderen werken in een andere, aangepaste functie. Veel mensen met ME/CVS zijn niet in staat om te werken.
Foliumzuur (vitamine B11)
Zo ondersteunt het je weerstand, heeft het een positieve invloed op je immuunsysteem en kan het helpen om de vermoeidheid te verminderen. Ook levert vitamine B11 een bijdrage aan de weerstand tegen stress, is het goed voor je concentratievermogen, je geheugen en gemoedstoestand.
Symptomen van cvs
De belangrijkste klacht bij het chronische vermoeidheidssyndroom (cvs) is vermoeidheid of moeheid die minstens 6 maanden aanhoudt en geen aanwijsbare oorzaak heeft. Bijkomende klachten zijn concentratie- en geheugenproblemen, spierpijn, gewrichtspijn, hoofdpijn en ziektegevoel na inspanning.
Bij een bloedonderzoek naar vermoeidheid wordt, naast de mineralen calcium en magnesium ook getest op een tekort aan vitamine D. Een tekort geeft klachten zoals een moe, futloos en belabberd gevoel. Daarnaast gaan we ook de waarden voor vitamine B12 na.
Als je moe bent, heb je weinig energie. Het lukt niet meer goed om te doen wat je zou willen of moeten doen.Je voelt zich niet zo fit als normaal.Bewegen en denken gaan bijvoorbeeld moeilijker.
Iedereen ervaart vermoeidheid anders, maar wanneer je door hebt dat je je altijd erg futloos en lamlendig voelt of als je dagelijkse taken je heel veel energie kosten, dan kan je te maken hebben met extreme vermoeidheid. Je hebt veel behoefte aan slaap en als je wakker wordt voel je je nog steeds extreem vermoeid.
Is er verschil tussen ME en CVS? Nee, er is geen verschil. ME en CVS zijn twee namen voor dezelfde klachten.
Mentale oververmoeidheid wordt gekenmerkt door andere symptomen dan fysieke vermoeidheid. Zo hebben mensen die geestelijk uitgeput zijn volgens de Hersenstichting vaak moeite zich te concentreren en zijn ze sneller afgeleid. Ook hebben ze een korter lontje en moeite om belangrijke beslissingen te nemen.
Vermoeidheid kan zich zowel lichamelijk als mentaal uiten. Bij lichamelijke vermoeidheid gaat het lichaam protesteren. Iemand kan bijvoorbeeld rug- of hoofdpijn krijgen en is snel moe na inspanning. Fietsen, lopen en andere 'normale' activiteiten gaan minder goed dan voorheen.
Als u genoeg slaapuren gehad hebt maar toch vermoeid bent heeft u kwalitatief gezien geen optimale nachtrust gehad. U heeft waarschijnlijk te veel uren doorgebracht in fase 2, de licht slaap, en te weinig diepe slaap en REM-slaap gehad.
Moe wakker door te weinig slaap
De meest voor de hand liggende oorzaak van moe wakker worden, is te weinig slaap. Hoeveel slaap we nodig hebben, verschilt per persoon. Sommige mensen worden al uitgerust wakker na zes uur slaap, terwijl anderen zich pas na tien uur slapen helemaal fit voelen.
De huisarts bespreekt de betekenis van de bevindingen met de patiënt. Indien er geen aanwijzingen zijn voor pathologie waarvoor specialistisch onderzoek geïndiceerd is en de patiënt aan alle criteria voldoet, stelt de huisarts de diagnose CVS.
De oorzaak van CVS is niet bekend, het is op zich geen erfelijke aandoening. Wel hebben bepaalde mensen een gevoeligheid om sneller last te krijgen van CVS dan andere mensen. Bij die gevoeligheid spelen erfelijke factoren wel een rol. CVS wordt daarom wel iets vaker gezien bij zusjes (en soms ook bij broertjes).
Ze lijden onder andere aan ernstige vermoeidheid. Dit is niet de gewone vermoeidheid na inspanning en wordt niet aanzienlijk verminderd door rust. Een kleine lichamelijke of geestelijke inspanning kan al leiden tot verergering van de klachten.
Tips over voeding bij vermoeidheid
Kies bijvoorbeeld voor een schaaltje yoghurt of kwark, volkoren cracker met hartig beleg, fruit, een handje noten, groenten met dip. Neem bewust een eetmoment en zie dat tegelijkertijd als een rust- of pauzemoment. Eet op momenten dat je minder moe bent.