Dat komt omdat de aarde en de maan samen om elkaar heen draaien. Daarbij wordt het water aan de andere kant van de aarde naar buiten geslingerd. Vergelijk het met een emmer water die je ronddraait. Het water wil naar buiten, als in een centrifuge, en zo hebben we dus 2 keer per etmaal vloed en twee maal eb.
Omdat de aarde draait, om haar eigen as en om de zon, is de plek waar de maan het sterkst aan het water trekt steeds verschillend. Hierdoor wordt het water steeds een andere kant op getrokken, waardoor hoog- en laagwater elkaar afwisselen.
Eb en vloed worden hoofdzakelijk veroorzaakt door aantrekkingskracht van de maan. De zwaartekracht van de maan (en die van de zon in mindere mate) trekt aan de aarde, maar ook aan het water van de aarde. Hierdoor verplaatst het water naar de maankant van de aarde. Het is daar dan vloed.
Het tijdsverschil tussen het begin van de ene vloed en het begin van de daaropvolgende vloed is gemiddeld 12 uur en 25 minuten. Bij volle maan en nieuwe maan zijn de getijkrachten sterker. Als gevolg daarvan komt het hoogwater in de dagen direct daarna sneller op en bereikt een hogere stand.
Magnetische maan
De maan draait om de aarde en trekt het water op aarde naar zich toe. Daardoor ontstaat vloed. De aarde draait langzaam rond, waardoor de maan steeds een ander stuk water naar zich toetrekt. Als het water niet wordt aangetrokken door de maan, dan wordt het eb.
In quasi volledig afgesloten zeebekkens zoals de Middellandse Zee of de Baltische Zee is het tijverschil nog kleiner dan op de wereldoceanen, omdat ze zo ingesloten liggen dat de getijgolf nauwelijks binnen- en buitengeraakt.
Twee keer per maand is het springtij
Zeven dagen na volle maan of nieuwe maan staan de zon en de maan haaks op elkaar. De krachten van de hemellichamen werken elkaar dan tegen. Dit noemen we doodtij: tijdens hoogwater stijgt het water niet zoveel, tijdens laagwater zakt het water niet zoveel.
Omdat de aarde zelf ook nog in z'n geheel naar de maan getrokken wordt, en de waterlaag door haar losse 'gladde' massa iets achterblijft bij de beweging van de aarde, wordt deze er in feite vanaf 'geslingerd', en hoopt het water zich daar aan de kant het verst van de maan dus ook op.
Het is momenteel vloed in Krimpen aan de Lek. Zoals je kunt zien in de getijgrafiek, was het hoogwater van 1.1m er om 00:40 en het laagwater van 0.6m was er om 09:34.
Bij vloed is het water hoog en dicht bij de duinen. Eb betekent dat het water laag staat en verder weg. Soms vallen hele gebieden droog als het eb is. De aarde, zon en maan werken als magneten op elkaar.
Eb en vloed ontstaan doordat de aantrekkingskracht van de maan op de ene kant van de aarde groter is dan op de andere kant. Zo'n getijdenwerking treedt dus uitsluitend op in zeer uitgestrekte (water-)massa's. Niet voor niets zie je nooit eb en vloed in een tuinvijver of in een glas limonade.
De maan heeft bijvoorbeeld effect op je emoties, energie en slaap. Rond volle maan is de invloed het sterkst. Wat veel mensen merken is dat ze rond volle maan onrustig zijn, slecht slapen of veel (intenser) dromen. Er is veel tegenstrijd of er tijdens volle maan ook meer baby's geboren worden en/of ongelukken gebeuren.
Aan de Bay of Fundy zijn de grootste getijdeverschillen ter wereld te zien. Het verschil tussen eb en vloed is daar gemiddeld 15 meter en het grootst gemeten verschil ooit is maar liefst 21,6 (!) meter. Tijdens een 12 uur durende getijdswitch stroomt er ongeveer 115 miljard water in en uit de baai.
Dat komt omdat de aarde en de maan samen om elkaar heen draaien. Daarbij wordt het water aan de andere kant van de aarde naar buiten geslingerd. Vergelijk het met een emmer water die je ronddraait. Het water wil naar buiten, als in een centrifuge, en zo hebben we dus 2 keer per etmaal vloed en twee maal eb.
De periode waarin het verschil tussen hoog en laag water het kleinst is, wordt doodtij genoemd. Hoog water is bij doodtij minder hoog dan gemiddeld en laag water minder laag dan gemiddeld. Doodtij treedt ongeveer eens in de 14 dagen op, ongeveer 48 uur na het eerste kwartier en na het laatste kwartier van de maan.
Golven ontstaan door de zwaartekracht van de maan. De aarde, zon en maan werken als magneten op elkaar. De maan trekt het water op aarde een beetje naar zich toe. Daardoor ontstaat vloed.
De diepte van de Lek, plus nog wat extra informatie: Gegevens vaarweg ■Lengte: 62 kilometer ■Breedte: 180 tot 330 meter ■Diepte: NAP – 5,30 meter ■Kruisende vaarwegen: Amsterdam-Rijnkanaal, Merwedekanaal.
De Lek en Hollandse IJssel konden ontstaan door toedoen van de mens. Bodemwetenschappers hebben ontdekt dat lokale bodemdaling in het veenmoerasbos tussen de Oude Rijn en de Maas ertoe leidde dat de twee rivieren konden doorbreken.
Doordat de getijdenkracht van de Maan gemiddeld 2,2 keer zo groot is als die van de Zon, is de amplitude van het S2-getij theoretisch gemiddeld 0,45 keer die van de Maan.
Laagwater is het tijdstip waarop het waterpeil minimaal is. Vallend water, afgaand tij of eb is een periode van ongeveer 6 uur, wanneer de waterstand daalt. Ook wordt hiermee de getijdestroom in deze periode aangeduid. Rijzend water, opkoment tij of vloed is een periode van ongeveer 6 uur, wanneer de waterstand stijgt.
Springtij is vooral gevaarlijk in combinatie met een langdurige noordwesterstorm. Dan wordt het water extra fel landinwaarts geblazen en is er gevaar voor watersnood, zoals bijvoorbeeld op 1 februari 1953.
Een ring van licht rond de zon of de maan noemt men een halo. Dit verschijnsel komt voor wanneer zon- of maanlicht wordt gebroken door ijskristallen. Dit verschijnsel wijst er dus op dat er hoge bewolking aanwezig is (cirruswolken).
Reacties. Het getij zoals het in Nederland wordt waargenomen wordt vooral veroorzaakt door de invloed van maan en zon op het water van de Zuidelijke IJszee, de enige plek op aarde waar de vloedgolf niet wordt gedempt door een landmassa. Daarom treedt springtij in Nederland 2 tot 2½ dag na volle maan op.