Van alle ouders draagt 68 procent bij aan de kosten van studeren. Uitwonende studenten krijgen gemiddeld € 339 per maand van hun ouders en thuiswonende studenten € 109 per maand (bron: Nibud Studentenonderzoek 2021). Deze bedragen gelden naast de studiekosten die ouders eventueel ook voor hun studerende kind betalen.
Wat zijn de uitgaven van een student? De stichting Nibud heeft de gemiddelde uitgaven van een student vastgesteld op maandelijks rond de €1100,-.
Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is de gemiddelde studieschuld in Nederland €15.200 (cijfers van 2021). Sinds de invoering van het leenstelsel in 2015 “loopt de gemiddelde studieschuld versneld op”, maar hoe het CBS deze gemiddelde studieschuld berekent wordt niet echt expliciet uitgelegd.
Als je een hoge studieschuld en een laag inkomen hebt, is je studieschuld versneld aflossen niet aan te raden. Maar ook als je een normaal inkomen en hoge lasten hebt, kan het niet verstandig zijn.
De allerhoogste studieschuld bedraagt precies 199.410 euro en 17 cent. Dat blijkt uit een bestand dat het HOP heeft opgevraagd bij studiefinancier DUO. Maar zo'n extreme schuld is een uitzondering. We krijgen van DUO een 'foto' van de studieschulden in maart 2022.
Vraag bij DUO wat er mogelijk is als het gaat om lesgeld (BOL). Dit betaal je alleen als je 18 jaar bent of ouder. Je krijgt dan ook studiefinanciering of kunt extra lenen via DUO. Je kunt bij DUO een betalingsregeling aanvragen om in termijnen te betalen.
Het Nibud heeft studenten gevraagd of hun ouders een bijdrage leveren aan hun studie. Uit dit onderzoek bleek dat 68 procent van alle studenten geld van zijn of haar ouders kreeg. Uitwonende studenten ontvangen gemiddeld €339 per maand, thuiswonende studenten krijgen €109 per maand (Nibud studentenonderzoek 2021).
Na afloop van de aflosfase, van zowel 15 jaar als 35 jaar, wordt een eventuele restschuld kwijtgescholden. Dit gaat automatisch, studenten hoeven hiervoor geen actie te ondernemen. Eventuele achterstallige maandbedragen worden niet kwijtgescholden. Je kan er voor kiezen om zogeheten “jokerjaren” in te zetten.
U mag maximaal 475 uren per kalenderjaar als jobstudent werken en zo profiteren van de verminderde sociale bijdrage. U mag die uren vrij kiezen, het hele jaar door. Als u boven de grens van 475 uren gaat, betaalt u vanaf het 476ste uur de normale sociale bijdragen.
Studenten op een hogeschool of universiteit hebben tot hun 30e recht op studiefinanciering. Dit krijgen zij meestal voor de officiële duur van hun opleiding. Ook mensen die willen doorleren na hun opleiding of studie kunnen financiële ondersteuning krijgen, met het levenlanglerenkrediet.
Studenten vinden het erg leuk om er goed uit te zien. Vooral voor het uitgaan en andere activiteiten waaraan ze deelnemen is het belangrijk om er goed en modieus uit te zien. Het winkelen is daarom ook een bezigheid waar studenten zich vaak mee bezig houden.
Thuiswonende studenten besteden gemiddeld €63 aan boodschappen en uitwonende studenten €188 per maand. Gemiddeld doen studenten voor €150 boodschappen per maand. Naast je studie is vrije tijd een van de belangrijkste momenten voor studenten.
Met het verdwijnen van de basisbeurs zijn studenten meer gaan lenen. Gemiddeld lenen ze aan de universiteit 600 euro per maand en aan de hogeschool rond de 520 euro – als ze überhaupt lenen.
Alle studenten in het hoger onderwijs (hbo en universiteit) ontvangen vanaf studiejaar 2023-2024 weer een basisbeurs. Ook krijgen studenten die tijdens het leenstelsel geen basisbeurs ontvingen een tegemoetkoming. Het wetsvoorstel moet nog naar het parlement.
De rechter kan vastleggen dat, als een kind de leeftijd van 18 jaar bereikt, een ouder voor een kind een bijdrage dient te betalen tot dat het kind de leeftijd van 21 jaar heeft bereikt. Als het kind de leeftijd van 18 jaar bereikt, hoeft er dus geen nieuwe beoordeling van het te betalen bedrag plaats te vinden.
Studieschuld neemt toe
Ook zijn er sinds de invoering van het leenstelsel meer mensen met een studieschuld van meer dan 30.000 euro: van 120.000 in 2015 tot 300.000 in 2022. Ruim 100.000 mensen hadden dit jaar een schuld van meer dan 50.000 euro. En 1400 mensen hadden een schuld van een ton of meer.
Volgens het CBS is dus één kind gemiddeld 15 procent van het besteedbaar inkomen, twee kinderen kosten gemiddeld 25 procent (€ 375 ,- euro bij een inkomen van € 1500,- per maand) en drie kinderen 29 procent (€ 435,- per maand bij een inkomen van € 1500,-).
Ouders mogen hun kinderen ook helpen met het aflossen van hun studieschuld. Dat kan belastingvrij door elk jaar € 5.304 (in 2016) te schenken aan hun kind. Is dat niet voldoende? Dan mogen zij hun kind tussen de 18 en 40 jaar eenmalig een bedrag van € 25.449 vrij van schenkbelasting schenken.
In 2018 bedraagt het gemiddelde netto vermogen 450 duizend euro per huishouden. Dit vermogen bestaat uit financieel vermogen (129 duizend), de pensioenaanspraken (187 duizend) en het niet-financiële vermogen (240 duizend). Hier tegenover staat een gemiddelde schuld van 106 duizend euro.
Wanneer je echt niet anders kan, is lenen bij het DUO een ideale oplossing. Pas er alleen wel voor op dat je niet onnodig leent, dit zou zonde zijn. Veel studenten lenen extra bij en gaan hiervan opstap bijvoorbeeld.