Een paard praat met zijn lichaam. Die lichaamstaal gebruikt hij bij het communiceren met andere paarden, maar ook in zijn relatie met mensen. Aan de positie van hoofd, benen en staart, aan de stand van de oren en de uitdrukking van ogen en mond is af te lezen hoe een paard zich voelt.
Tijdens het vrijwerken communiceer je volledig middels je energie en lichaamstaal en geef je het paard op afstand signalen waarmee je afstemt op hetgeen je op dat moment van je paard verlangt. Zo kun je invloed uitoefenen op de gang, het tempo, de afstand (eveneens de verticale balans) en de richting van je paard.
Benader je paard altijd rustig en praat tegen je paard, zodat hij weet dat je in de buurt komt. Kijk goed naar je paard: aan de stand van de oren kun je zien hoe hij zich voelt. Zet een paard nooit vast aan de teugel. maar gebruik een halster en halstertouw (met paardenknoop).
Benaderen van een paard
Paarden zijn schrikdieren, benadert men een paard dan spreekt men hem rustig en duidelijk aan; een paard herkent spoedig een stem. In principe een paard niet van achteren benaderen, hij kan u niet zien. Hij kan schrikken en verkeerd reageren wanneer u plotseling naast hem te voorschijn komt.
Paarden kunnen onze emoties en ons gedrag feilloos aanvoelen en reageren hierop door dit te spiegelen. Zo wordt een paard drukker wanneer jij hoog in energie bent of juist heel rustig wanneer jij laag in energie bent.
Maar ze heeft wel gelijk, natuurlijk, in die zin dat paarden wel degelijk boos kunnen worden op hun mensen, en dat laten zien ook. En ook geclickertrainde paarden kunnen heel boos worden op hun mensen.
Paarden verstaan ons mensen niet, maar begrijpen ons zeer zeker. Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. De dieren zijn in staat om subtiele oog- en lichaamsbewegingen op te vangen en te 'vertalen'. Helaas houdt het daar dan ook wel met op: echt communiceren lijkt onmogelijk.
Naar voren = blij, geïnteresseerd. Zijwaarts afhangend = ontspannen, soezen in de zon, als de oren zijwaarts afhangen en tijdens een rit ritmisch meedeinen dan is je paard superontspannen! Naar achteren = geeft aan waar het paard zijn aandacht op richt, nl op iets achter zich (bijvoorbeeld naar de ruiter).
Bij spiegelen met paarden speelt lichaamstaal een grote rol. Paarden zijn erg gevoelig voor non-verbale signalen zoals houding, ademhaling en oogcontact. Dit maakt ze dan ook perfecte spiegels voor ons eigen gedrag.
Het paard likt en bijt zachtjes in je handen
Misschien wil het paard gewoon een snoepje van je. Maar het kan soms ook duiden op iets wat speelt bij jou, bijvoorbeeld als je vingers gevouwen zijn en het paard iets harder gaat bijten in je vingers.
De zaadjes van een appel bevatten de giftige stof arsenicum, dus die kan je beter niet geven. Bovendien zou een paard kunnen stikken in het klokhuis. Je kunt je paard het beste appelschijfjes geven. Hetzelfde geldt voor abrikozen: geef ze de vrucht zonder pit en biedt ze aan in schijfjes.
Een paard sturen
De teugels laten de handen van de ruiter met het bit in de paardenmond communiceren. Bij bitloze optomingen geeft dit verbintenis met de neus. Op deze manier kan de ruiter extra hulpen geven, naast de communicatie met de benen. Deze hulpen dienen altijd zacht uitgevoerd te worden.
Het paard communiceert via minimale lichaamssignalen, is in zijn communicatie eerlijk en begrijpt geen dubbele boodschappen. Het paard accepteert iedereen zoals hij is, motiveert in contact maar stelt ook duidelijk grenzen.
Je paard kan heftig reageren op de kleinste dingen. Je paard is erg kijkerig, laat zich niet goed sturen en voelt als een bonk spanning. Ieder zandkorreltje dat verkeerd lijkt te liggen is voor jouw paard een aanleiding om te schrikken. . Je paard schrikt van tegenliggers op één of beide zijdes.
Paarden bijten om zoveel verschillende redenen: om te spelen, om te domineren of te beschermen, bij spanning, pijn of angst, bij het allogroomen of het liefdesspel, omdat ze koekjes willen, omdat ze je niet leuk vinden, ze iets moeilijk vinden of je te dicht staat, enz.
Het paard geeft je een kusje op je wang of mond.Dit kan met de lippen of met de tong.
' Ze weten dit precies zonder een woord gewisseld te hebben. Deze eigenschap zorgt er ook voor dat paarden menselijk gedrag en emoties goed kunnen aanvoelen en spiegelen. Dit maakt de dieren uitermate geschikt om in te zetten tijdens individuele of teamleerprocessen.
De vraag is echter of paarden ook na meerdere jaren specifieke personen kunnen herkennen. Roelfsema antwoordt ook op die vraag bevestigend: “Veel onderzoek is daar niet naar gedaan, maar wat we wel weten is dat paarden in elk geval na acht maanden nog personen herkennen aan hun stemgeluid, geur en gezicht.
Paarden zijn hiërarchisch ingestelde kuddedieren; ze hebben gezelschap van soortgenoten en een duidelijke leider nodig. Onderling - en ook naar mensen toe - tonen ze allerlei vormen van communicatie. Paarden staan ook bekend om hun innige vriendschapsbanden.
Er komen veel verschillende planten voor die giftig zijn voor paarden. Beruchte giftige planten zijn jacobskruiskruid, taxus, buxus, hulst, heermoes, adelaarsvaren, waterscheerling en klaver.Ook de minder bekende acacia en esdoorn kunnen voor grote problemen zorgen.
Paarden vinden het niet leuk als ze regelmatig over hun grenzen moeten gaan. Zijn de trainingen vaak erg moeilijk of net vervelend, dan zal je al snel merken dat je paard zijn halster niet zo graag meer laat omdoen.
“Paarden kunnen zich zeker aan elkaar hechten”, vertelt gedragsdeskundige Machteld van Dierendonck. En ze kunnen uiteraard een seksuele relatie aangaan (anders kwamen er ook geen veulentjes) en hebben daarin vaak ook een voorkeur.
Het paard is een prooidier
Het huidige wilde paard heeft nog 2 natuurlijke vijanden (als je de mens niet meetelt..). Deze natuurlijke vijanden zijn de wolf en de bergleeuw (=poema).