Het oud zeer kan niet teruggedraaid worden en gesprekken bij een psycholoog zijn niet bedoeld om iets of iemand de schuld ergens van te geven. Zonder dat oud zeer je gedrag laat bepalen, kun je leren vriendelijker met jezelf om te gaan. Een psycholoog kan je ondersteunen in dit proces.
Probeer dankbaar te zijn naar het heden
Tot nu toe heb je vooral aandacht gegeven aan het verleden. Maar het is het heden dat belangrijk is. Probeer daarom niet opnieuw op te gaan in je verhaal, maar te focussen op wat er op dit moment gebeurt.
Laat gevoelens niet opkroppen, want opgekropte emoties worden ontspoorde emoties en uiten zich vaak in moeilijk en extreem gedrag. Geef ruimte aan boos zijn, schaamte, angst, verdriet. Het zijn normale emoties. Vaak zit er een belangrijke boodschap en behoefte achter die gehoord wil worden.
Oud zeer is een ruzie die al heel lang bestaat. 'Ergens' is er iets mis gegaan. Er is gedoe over en het blijft als het ware onderhuids wroeten. Er is sprake van beeldvorming: een bepaalde situatie tussen twee of meer mensen is op een zekere manier geïnterpreteerd, en daar zijn de nodige emoties mee gepaard gegaan.
Valideer je gevoelens
Bedenk waar het vandaan komt en geef het wat het nodig heeft. Geef vervolgens een ander gevoel aandacht. Wanneer je klaar bent, laat je ze los. Je hebt die gevoelens aandacht gegeven en onderzocht; ze kwamen gewoon langs en je kunt ze ook weer loslaten.
Piekeren over wat je verdriet geeft, is dan niet nodig. Door via de muziek dieper in het gevoel te zakken, kan je verdriet een weg vinden naar buiten, en zul je het gaandeweg kunnen verwerken. Ook een ontspannende massage, een warm bad of een lekkere sauna kunnen je in contact brengen met je gevoel.
Hoofdpijn, borstpijn, duizeligheid en obstipatie bleken allemaal meer voor te komen onder de rouwenden. Datzelfde gold voor angst en depressie, die volgens de onderzoekers ook aardig voorspelden of iemand last had van lichamelijke klachten.
Er bestaat geen handleiding om een ingrijpende gebeurtenis te verwerken. Heftige gevoelens en reacties horen bij verwerking. Een gevoel is nooit verkeerd. Probeer een evenwicht te vinden tussen stilstaan bij wat er gebeurde en verdergaan met je leven.
Het helpt in je rouwproces en het helpt je niets te vergeten. Schrijven na een traumatische zwangerschap of bevalling. Angst, onmacht en schuldgevoelens richting je kind spelen een grote rol. Al die gevoelens mogen er zijn, maar door ze helder voor jezelf te formuleren, kun je ze beter plaatsen.
Lichaam en brein reageren op de stress die een relatiebreuk kan veroorzaken. Mensen met stress kunnen minder eetlust hebben, slechter slapen, maag- en darmklachten of hoofdpijn krijgen. Daarnaast zijn er allerlei mentale klachten zoals gevoelens van angst, onzekerheid, een opgejaagd gevoel en negatieve gedachten.
Emotionele pijn wordt namelijk zichtbaar in de manier waarop je je verhaal verteld. Misschien verschiet je van kleur; worden je ogen vochtig; ballen je handen zich tot vuisten; of versnelt je ademhaling. Het kan ook zijn dat je iets zeer heftigs zegt zonder een spoor van emotie.
Als je rouwt, heb je vaak ook lichamelijke klachten. Grote vermoeidheid, uitputting en concentratieproblemen horen er vaak bij. Je kunt je gespannen voelen, hoofdpijn hebben of hartkloppingen. Je kunt moeite hebben om goed te slapen en je eetlust kan sterk verminderen of juist erg toenemen.
Als je je lange tijd somber voelt, dan kan het zijn dat je een depressie hebt. Bij een depressie voel je geen of weinig emoties, soms ook geen verdriet. Je hebt geen plezier meer in je leven, niets is nog leuk en je hebt nergens energie voor. Je komt slecht in slaap, of je kan juist moeilijk uit je bed.
We kunnen spanning loslaten door diep vanuit onze buik adem te halen. Goede ademtechnieken helpen je om direct gecentreerd te zijn in het moment. Als we veel spanning ervaren, kunnen we in een vecht- of vluchtmodus komen. We schakelen over op de borstademhaling, waarmee we onze ledematen van extra zuurstof voorzien.
Het moeilijke aan loslaten is het leren van nieuw gedrag en nieuwe gewoontes. En omdat ons gedrag een gevolg is van onze gedachten, ligt daar de sleutel. Loslaten kan soms ook eng zijn, omdat je het niet gewend bent en niet weet hoe het zal zijn zonder.
Adem bewust en goed in en uit. Je erkent je emoties, staat er even bij stil en geeft ze 'meer lucht'. Ze worden dan minder heftig en zijn beter 'in de hand' te houden. 'Even diep zuchten' is dus nog niet zo gek om je emoties te reguleren.
Na verloop van tijd worden het onverwerkte emoties. Dat uitgestelde en onverwerkte emoties op de achtergrond veel energie vragen, wordt vaak minder goed beseft: het zijn verborgen energieslurpers en kunnen leiden tot een lusteloos gevoel en allerlei ander ongemak.
Eigenlijk zijn tranen niets anders dan zweet of speeksel. Dit kun je steeds opnieuw aanmaken. Als je uitgehuild bent kan het zijn dat je emotie verandert of afneemt, maar de tranen kunnen niet fysiek op zijn.
Normaal, bestaat dat eigenlijk? Er bestaat geen standaard proces voor rouw. Er is ook geen tijdlimiet aan een rouwproces. Verdriet van een verlies draag je met je mee en er kunnen in een leven altijd momenten komen dat dit weer heel sterk voelbaar is.
Rouwreacties zijn normale, menselijke emotionele reacties. Normale rouwreacties zijn reacties op de dood van een dierbare; en deze normale menselijke reacties komen overeen met de logische verwachtingen die men heeft over dat soort rouwreacties. Toch zijn er vormen van abnormale rouwreacties, ofwel gecompliceerde rouw.
We rouwen om verlies van wat ons dierbaar is. Rouw is de achterkant van de liefde. Als rouw niet wordt genomen, ontstaat er gestolde rouw met als gevolg dat de hechting stagneert en de liefde niet meer voluit kan stromen.
Soms zijn er in de cao aanvullende afspraken gemaakt over de verlofperiode tot de uitvaart en rouwverlof. Bij het overlijden van een familielid in de eerste graad (zoals een partner, ouder of kind) heb je recht op vier verlofdagen. Die gaan in van het overlijden tot en met de begrafenis of crematie.