Wat te doen als je de zuurheid kent? Indien je grond zuurder wil maken om sommige planten een juiste bodem te geven, vul de grond dan aan met turf of afgemaaid gras. Is de grond te zuur om planten te kweken, voeg dan kalk toe of compost. De grond meer of minder zuur maken, doe je niet in één seizoen.
Om de pH te verhogen en de grond minder zuur te maken, zijn er twee mogelijkheden: kalk strooien en/of bodembewerking. Er zijn globaal 3 soorten kalkbemesting beschikbaar: Dolokal: harde, goedkope kalk, valt erg traag uiteen en moet in het najaar gegeven worden. Cocolietenkalk: winning in kalkgrove.
De bodem kan verzuren door veel verschillende oorzaken. Zure regen bijvoorbeeld, wat ontstaat als zwaveldioxide (SO2), stikstofoxiden (NOx), ammoniak (NH3) en vluchtige organische stoffen oplossen in de regenwolken. Maar ook door het gebruik van sommige meststoffen, waarvan delen reageren met stoffen in de bodem.
Je maakt humusrijke grond door frequent organische stoffen door de grond te mengen. Dit kan bijvoorbeeld compost zijn maar ook bijvoorbeeld fijne houtsnippers, mulch, kokosgrond en oude bladresten van de herfst. Dit materiaal vergaat snel en dat maakt je bodem doorlaatbaar en ook voedselrijk.
Goede en rijpe compost is helemaal niet zuur. Compost heeft een pH-waarde van 6.8 tot 7.2 en werkt dus pH-verhogend. In 100 kg compost zit ongeveer 4 kg kalk die vrijkomt in jouw bodem.
Turf ontstaat in moerassig veengebied uit afgestorven plantresten welke, na honderden jaren zich vormen tot een meters dikke veenlaag. Tuinturf bestaat dan ook uit opgegraven zwartveen, dit wordt gedroogd en vervolgens vermalen.
Ook tuinturf heeft een lage zuurgraad en is daarom geschikt voor het gebruiken bij Heide, Rhodo's, Hortensia's en andere zuur minnende beplanting. Door het gebruik van tuinturf wordt de grond luchtiger en verhoogt u het organische stofgehalte van de tuin.
Je kunt koffiedik niet voor elke plant gebruiken. Alleen planten, struiken en bomen die van een zure grond houden knappen op van koffiedik. Strooi dus koffiedik bij de wortels van zuur minnende planten als heide, blauwe hortensia, magnolia, rhododendron, blauwe bes, kaaps viooltje, lelietje van dalen en coniferen.
Bepaalde planten, bloemen en gewassen in je (moes)tuin worden helaas graag opgegeten door slakken. Om dit te voorkomen kun je gebroken eierschalen rondom je planten en gewaassen leggen. De schalen zijn te scherp voor de lijfjes van de slak waardoor ze er niet overheen gaan.
Naast het feit dat potgrond veelal uit meerdere componenten bestaat, wordt potgrond bekalkt om een pH te bereiken die door de meeste planten gewenst is. Dit is een pH tussen de 5 en 6.
Eerst wordt uitgelegd wat verzuring precies is. De belangrijkste verzurende stoffen in het bos zijn sulfaat, nitraat en chloride. Wanneer die stoffen uitspoelen naar diepere bodemlagen, nemen zij onderweg basische kationen mee zoals calcium, kalium, magnesium en natrium.
De voedingsstoffen die kalk vrijgeeft aan de planten zijn calcium en magnesium. Deze combinatie maakt magnesiumcalciumcarbonaat. Deze stof zorgt voor de verhoging van de zuurgraad en verbetert het structuur van de grond. Om de pH-waarde met 0,1 te verhogen is ongeveer 5 kg tuinkalk per 100 m² nodig.
Meststoffen bestaan uit zouten en afhankelijk van de samenstelling van de zouten in de meststof reageert de meststof zuur (pH-verlagend), basisch (pH-verhogend) of neutraal. De chemische samenstelling heeft met name bij kalkmeststoffen grote invloed: verhoging van de pH van de bodem.
Van nature is kleigrond meestal neutraal tot basisch, dat wil zeggen kalkrijk. Zandgrond kan alle kanten op, aan de kust is de zandgrond vaak basisch, op de Veluwe meestal zuur. Veengrond is vrijwel altijd van nature zuur, dat wil zeggen kalkarm.
De PH waarde van de grond heeft een waarde van 0 tot 14, waarbij 7 neutraal is. Grond met een PH waarde van lager dan 7 is een zure grond. Grond met een PH waarde hoger dan 7 noem je een basisch of alkalisch milieu.
Zuur water heeft een pH lager dan 7 en basisch water een pH hoger dan 7. Dus hoe hoger de pH hoe minder zuur. Vermits het om een logaritmische schaal gaat is water met bijvoorbeeld een pH van 5 dus 10 maal zuurder dan water met een pH van 6 en 100 maal zuurder dan water met een pH van 7.
Theezakjes bevatten dus goede voedingsstoffen, waaronder tanine wat erg goed is voor de grond. Maar dit is niet alleen nuttig in de composthoop. Je kunt ze ook zo tussen je planten in de tuin of in huis planten. Zo trekken de voedingsstoffen in de grond en gaan de bloemen prachtig bloeien.
Kalk heeft ook de eigenschap de grond minder zuur te maken: kalk maakt de pH waarde van de grond hoger. Kalkminnende planten zoals de vlinderstruik, buxus, clematis, druif, lavendel, seringen, gazongras en rozen groeien graag op een bodem met een hogere pH-waarde.
Gewassen en kruiden. Hoe dol slakken ook zijn op sla, de rucola in jouw tuin vermijden ze zeker. Hetzelfde geldt voor tomatenplanten. Ook met sterk geurende kruiden zoals munt, lavendel, salie, tijm en knoflook zorg je ervoor dat jouw tuin onaantrekkelijk wordt voor slakken.
Elke theesoort is geschikt als plantenvoeding, omdat het een stofje bevat dat de groei van planten bevordert. Afgekoelde thee kun je aanlengen met water en bij de planten gieten. Of hang een gebruikt theezakje in een gieter. Ook de theebladeren uit het zakje kun je in de potgrond stoppen als mest.
De zuurgraad (pH-waarde) is dan lager dan 7. Boven 7 is grond kalkrijk, onder 7 is grond kalkarm. Bij pH 3 is grond zo zuur als citroensap.
Uitzonderingen evenwel zijn de zuurminnende planten, zoals bijvoorbeeld de rhododendron en de azalea, die een zuurdere grond vragen (pH 4,5-6.0) en de kalkminnende planten zoals lavendel, die een licht alkalische grond vragen (pH hoger dan 7).
Bosgrond wordt gekenmerkt door veel zand en organische delen. Dit zijn resten van afgestorven planten die als voedingsstoffen in de grond blijven. Bosgrond is licht zuur. Dat is uitstekend geschikt voor rododendrons en heide.