Net als andere ziekten ontstaan geslachtsziekten doordat het lichaam niet bestand is tegen een bepaalde mutatie van een organisme. Meer dan dertig soorten virussen, bacteriën en parasieten kunnen een soa veroorzaken.
Een soa is een ziekte die je kunt krijgen door seks. Vooral door seks zonder condoom. Je kunt een soa ook weer doorgeven aan een ander. Soa betekent: seksueel overdraagbare aandoening.
Een soa loop je meestal op door onveilig vrijen. Seksueel overdraagbare aandoeningen zijn besmettelijk en over te dragen via sperma, bloed, vaginaal vocht en bij contact tussen slijmvliezen. Slijmvliezen zitten onder andere in de anus, penis, vagina en mond.
Jullie kunnen elkaar steeds opnieuw een soa geven
Dan weet je nooit zeker of je allebei geen soa hebt uit de tijd voordat jullie elkaar kenden. Je kunt namelijk ook een soa hebben als je geen klachten hebt.
Het is een besmettelijke aandoening die je kan krijgen door seks, en die je weer verder kan doorgeven aan een ander. Dat kan gebeuren als je onveilig vrijt, dus zonder condoom. Omdat je van sommige SOA's niks merkt, is het dus mogelijk om mensen te besmetten zonder dat je het zelf weet. Een SOA gaat niet vanzelf over.
SOA door bloedcontact
Sommige SOA's (hepatitis B, hepatitis C en HIV) zijn ook overdraagbaar via bloed, deze kan je dus oplopen zonder seks te hebben. Je krijgt deze SOA als jij in contact komt met het bloed van iemand die een SOA heeft, dit komt niet vaak voor.
Soa's veroorzaakt door een bacterie, zoals chlamydia, gonorroe en syfilis, zijn relatief gemakkelijk te behandelen. Meestal volstaat een antibiotica kuur.
Je hebt onlangs gonorroe of chlamydia opgelopen en je bent behandeld met een antibioticakuur. Het is dan af te raden om snel weer seks te hebben. Wij adviseren je om minimaal zeven dagen te wachten met seks.
Chlamydia kan een ontsteking veroorzaken van de urinebuis, van de anus en bij vrouwen ook van de baarmoedermond. Als vrouw merk je vaak niets van een chlamydia-infectie. Er zijn dan helemaal geen of alleen vage klachten. Daardoor kan het gebeuren dat je lang blijft doorlopen met een chlamydia-infectie, soms wel jaren.
Geslachtsziekten of soa's bestaan al minstens 3500 jaar.
Welke SOA's kun je krijgen door te zoenen? Alle SOA's die blaasjes veroorzaken in en rondom de mond kunnen worden overgedragen door een zoen.Het gaan dan voornamelijk om herpes (de wel bekende koortslip), maar ook om syfilis.
Enkele soa kunnen ernstige gevolgen hebben als ze niet of niet op tijd worden behandeld. Zo kan een onbehandelde syfilisinfectie schade toebrengen aan de organen. Vrouwen met chlamydia of gonorroe lopen een verhoogd risico op verminderde vruchtbaarheid, onvruchtbaarheid en op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.
Kun je een Chlamydia infectie ook krijgen als je maagd bent? Ja, dat kan. Je kunt geïnfecteerd worden door allerlei seksuele handelingen behalve zoenen. De kans is echter het grootst als je onbeschermd seksueel contact (penetratie) met elkaar hebt.
HIV, hepatitis B, syfilis, chlamydia, herpes genitalis en gonorroe kunnen tijdens de geboorte worden overgedragen op de baby. Een SOA krijg je niet door uit het kopje van een ander te drinken. Je krijgt het ook niet via een hoestbui, insectenbeten of een vieze WC-bril. Ook in het zwembad loop je geen risico.
Misschien denk je: waarom krijg ik niet meteen een behandeling zonder test? Dat is omdat je niet altijd chlamydia krijgt na seks met iemand die het heeft. Je sekspartner kan dus chlamydia hebben en jij niet. En als jij het niet hebt, dan kun je er beter ook geen medicijnen voor slikken.
Als je er eenmaal een hebt opgelopen, blijft een virale soa vaak in je lichaam aanwezig. Het gevolg is dat de klachten kunnen blijven terugkomen. Herpes genitalis, hepatitis-B en genitale wratten zijn virale soa. Het bekendste 'soa-virus is hiv, het virus dat zonder behandeling kan leiden tot aids.
Chlamydia: kan je niet doorgeven of krijgen via tongzoenen. Herpes: als één van de partners herpeswondjes aan de mond heeft kan herpes overgedragen worden. Hiv: wordt niet overgedragen door speeksel, er is geen risico bij kussen of tongkussen. Syfilis: kan worden overgedragen als je een zweer aan de mond hebt.
Chlamydia kan vanzelf overgaan. Ook als je geen medicijnen slikt. Je kunt wel erge klachten krijgen. Bijvoorbeeld ontstekingen die niet meer overgaan, waardoor je pijn in je buik houdt.
Bij vrouwen ligt dat percentage zelfs nog veel hoger, op misschien wel 90 procent. Testen is echt de enige manier om een soa uit te sluiten." "Eén keer onbeschermde seks is gewoon ook één keer een risico op een soa. Het is dus beter om toch je voorzorgsmaatregelen te nemen.
Gonorroe kan zich al na enkele dagen manifesteren, terwijl hepatitis B en genitale wratten soms pas na een half jaar kunnen aangetoond worden. De meeste soa's zijn na 3-4 weken aantoonbaar.
Verschijnselen bij de man
pijn of branderig gevoel bij het plassen; afscheiding uit de plasbuis, vooral 's morgens; pijn in de balzak; irritatie of jeuk bij de anus, (bloederige) afscheiding bij de ontlasting en diarree.
De meeste SOA's zijn redelijk eenvoudig te behandelen (bijvoorbeeld door een antibioticumkuur of in het geval van schaamluis, de haren te scheren). Van andere SOA's blijft u levenslang drager, zoals bijvoorbeeld herpes of HIV. De klachten zijn meestal wel te bestrijden.
Het begint met een rood, hard plekje op je penis, vagina of anus.Soms ook in je mond. Later kun je klachten krijgen die lijken op griep. Zoals koorts, spierpijn, hoofdpijn en pijn in je gewrichten.