Houd uw been hoog Leg uw gipsbeen of gipsvoet hoog om zwelling te voorkomen. Uw voet moet hoger liggen dan uw knie en uw knie hoger dan uw heup. Uw knie is daarbij licht gebogen.
Doucht u zo kort mogelijk. In geval van een letsel is het vooral in de eerste week van belang dat u uw ingegipste arm of been omhoog houdt. Hiermee voorkomt u dat zwelling toeneemt en zorgt u ervoor dat de reeds bestaande zwelling afneemt.
Bij gips om uw been is het verstandig om gedurende de gehele gipsperiode het been hoog te houden als u zit. Hoogleggen houdt in: de enkel hoger dan de knie en de knie hoger dan de heup. Wanneer u in bed ligt kunt u één of twee kussens onder het voeteneind van het matras leggen.
Bij een gips om het been
Voor het slapen gaan verhoogt u het voeteneinde met bijvoorbeeld een kussen. Leg uw been op het dekbed en niet eronder. Dit omdat uw been dan te warm wordt. Laat, als u zit, uw been op een bankje rusten en wel zo dat uw been hoger ligt dan uw heup.
Arm/been omhoog
Om zwelling te voorkomen of te verminderen is het belangrijk dat je je ingegipste arm of been de eerste week hoog houdt.
Als uw been in het gips zit
Leg uw been op één of meerdere kussens. Het is belangrijk dat uw voet hoger ligt dan uw knie en uw knie weer wat hoger dan uw heup en dat uw hiel vrij ligt. 's Nachts kunt u een kussen onder het voeteneinde van uw matras leggen.
Bij sommige botbreuken is helemaal geen gips nodig. Deze breuken genezen vanzelf. Dit geldt bijvoorbeeld voor een breuk van het sleutelbeen.
Na de behandeling (zowel in gips als na een operatie), is het de eerste dagen erg belangrijk dat u uw voet hooghoudt in verband met de zwelling. Hoog houden betekent dat de voet hoger ligt dan de knie en de knie hoger dan de heup. Zo kan de zwelling wegzakken uit de voet. Dit verlaagt de kans op wondproblemen en pijn.
De voornaamste kenmerken van een gebroken been zijn: Pijn ter hoogte van het dijbeen, scheenbeen en/of kuitbeen. Het been niet kunnen belasten. Sterk beperkte bewegingen van het been (mede door de pijn).
Klachten / symptomen gebroken been
U heeft een bloeduitstorting. Er steekt een stuk bot onder de huid uit. U kunt uw been niet meer (normaal) bewegen. De pijn straalt door naar uw lies of knie.
Bij idiopatisch oedeem (zonder gekende oorzaak) volstaan meestal eenvoudige maatregelen: rusten met opgeheven benen, warmte vermijden, zoutinname en overmatig vocht beperken, vermageren bij overgewicht. In geval van ernstige zwelling kan je arts een waterafdrijvend middel voorschrijven.
Uw enkels of onderbenen kunnen dik worden door vocht. Dat komt door aderen die slecht werken, er lekt dan vocht uit. U krijgt drukverband om uw onderbeen en moet veel gaan lopen. Zo drukken de spieren in uw kuiten het bloed beter terug naar uw hart.
Bij ontstekingsprocessen zullen weefselontstekingsmediatoren (histamine) de capillairen meer doorlaatbaar maken, waardoor vocht zal uittreden uit de bloedbaan. Bij een verhoogde veneuze druk zal de capillaire druk toenemen, waardoor de capillaire doorlaatbaarheid toeneemt en oedeem in de benen ontstaat.
Een open been is een wond op het onderbeen die slecht geneest. Dit komt door vocht in de benen door zwakke bloedvaten. U krijgt drukverband om uw onderbeen. En het is belangrijk om veel te lopen.
Uiteindelijk kan spontaan een wond ontstaan: een open been. Deze wond kan stinken en veel vocht produceren, maar doet meestal geen pijn (tenzij het doorbloedingsprobleem zich in de slagaderen bevindt). De wond bevindt zich meestal in de buurt van de binnenkant van de enkel of op de voorzijde van het scheenbeen.
Voorzichtig opstaan
Dan is een veelgehoorde bewering over dit onderwerp dat u uw been gemakkelijker kunt breken wanneer deze (deels) slaapt. Dit is echter een fabeltje. Wat wel zo is, is dat u minder stabiel bent wanneer uw benen of voeten slapen. Hierdoor kunt u uw evenwicht sneller verliezen en vallen.
Weer lopen
Als u weer gaat lopen, kan het nog enige tijd duren voordat dit ook echt goed gaat. Helemaal normaal en zonder pijn bewegen van uw been kan 3 tot 6 maanden en soms nog langer duren.
Bij een kneuzing ontstaat ook vaak een zwelling of een blauwe plek. Een kneuzing kan ook erg veel pijn doen, maar vaak zie je dat een kneuzing in een groter gebied pijnlijker is en bij een breuk de pijn met één vinger is aan te wijzen.
Belangrijk is om te oefenen om goed op het aangedane been te staan, als de pijn dit toelaat. Goed lopen begint met goed op één been kunnen staan. Probeer tevens de enkel weer zo normaal mogelijk te gebruiken, als de pijn dit toelaat. Oefen om weer een normaal looppatroon te krijgen, dan is iedere stap een oefening.
Hoe minder u loopt hoe beter het is. Ga zoveel mogelijk zitten met het aangedane been omhoog. Dit is om de pijn en zwelling te verminderen. De enkel moet hoger liggen dan uw knie en de knie hoger dan de billen.
Acute pijn treedt meestal direct op nadat u het letsel hebt opgelopen. Na ongeveer een week of twee is de ergste pijn meestal voorbij. Wat er vervolgens gebeurt, is dat het gebroken bot en het omliggende zachte weefsel beginnen te genezen.
Er is aanzienlijke kracht voor nodig om een normaal dijbeen te breken – het is het langste en sterkste bot in het lichaam.
Teriparatide is een geheel ander middel, dat de botaanmaak stimuleert. Dit middel wordt twee jaar lang dagelijks onder de huid geïnjecteerd. Meestal gebruikt u de medicijnen vijf jaar. Vaak wordt daarna een aantal jaren gestopt, maar soms acht uw arts het beter om door te gaan – dat verschilt van patiënt tot patiënt.