Wist je dat...
Een mijnwerker in Limburg ook wel 'Koempel' wordt genoemd. 'Koempel' is weer afkomstig van het Duitse Kumpel, hetgeen oorspronkelijk 'vriend' of 'maat' betekende. Elke koempel had een uniek nummer, dat op een penning was geslagen.
Rond de acht Limburgse mijnsites groeide vanzelf een bruisende multiculturele wereld, met duizenden verhalen, klaar om te ontdekken!
Domaniale, Neuprick, Oranje-Nassaumijnen (Heerlen en omgeving), Laura en Julia (Eygelshoven) en Willem-Sophia (Spekholzerheide) waren particuliere mijnen.
12 mijnen in Nederland
De laatste werd in 1928 in productie genomen. Eind 1974 werd de laatste steenkool uit de Limburgse bodem gehaald en ging de laatste mijn dicht.
De sluiting van de mijnen kwam hard aan in Limburg. De provincie was met zijn zeven mijnen namelijk de hoofdleverancier van steenkool voor staalindustrie in Vlaanderen en België in de 20ste eeuw.
De meeste mijnen liggen in China. Dat is de grootste producent, met bijna de helft van de wereldproductie.
Het aanvangssalaris van een Mijnwerkers en arbeiders in steengroeven bedraag meestal tussen de € 1.778 en € 2.567 bruto per maand. Na een dienstverband van 5 jaar bedraagt het salaris tussen de € 2.097 en € 2.901 per maand bij een werkweek van 38 uur.
Er zijn twee soorten mijnen: open en gesloten mijnen. Bij open mijnen worden de delfstoffen ontgonnen aan de oppervlakte. Gesloten mijnen hebben naast een bovengronds gedeelte een ondergronds gedeelte. Dat wordt enkel toegepast als de delfstoffen te diep liggen zodat ondergrondse winning moeilijker en duurder is.
De mijndirecties probeerden dit in de eerste plaats op te lossen door het werven van arbeiders in Limburg en Nederland. Door de mijnwerkers hoge lonen, goede arbeidsvoorwaarden en allerlei extra voorzieningen te bieden, werd het werken in de mijnen aantrekkelijk gemaakt.
De Staatsmijnen
Zodoende werd op 1 mei 1902 'Staatsmijnen in Limburg' opgericht. De eerste mijn, genaamd Wilhelmina, werd begonnen in de concessie Ernst, in het dorpje Terwinselen, bij Kerkrade (Afb. 11). Kaart van concessies verleend in de 19de eeuw.
Een mijn is de plaats waar ertsen of andere delfstoffen in vaste vorm als steenkool, diamant en bruinkool worden opgegraven om daarna verder verwerkt te worden.
bezit verwerven bij publieke verkoop [zie ook: meyning].
De davylamp, ook wel davy genoemd (en in de Grote Van Dale ook wel daviaan), is een veiligheidslamp die in 1815 is uitgevonden door Sir Humphry Davy. Met de lamp kan de aanwezigheid van gevaarlijke gassen als methaan en koolstofdioxide in een ondergrondse kolenmijn worden vastgesteld.
Oorspronkelijk, tot in de jaren dertig van de 19e eeuw, was de patrones van kompels echter de heilige Catharina.
Personen die minimum 25 jaar als ondergronds mijnwerker gewerkt hebben of van wie hun loopbaan gelijkgesteld is met deze duur, kunnen een pensioensupplement krijgen voor maximum 5 bijkomende jaren (om aan te vullen tot de loopbaanbreuk 30/30).
Het toenemende aanbod van stookolie en industriekolen maakte de exploitatie van de Limburgse mijnen steeds minder aantrekkelijk. De aardgasvondst in Slochteren en de ontwikkeling van kernenergie deden in feite de deur van de mijnen dicht.
Mponeng is een goudmijn onder het aardoppervlak. Houd je vast: hij is vier kilometer diep, het duur meer dan een uur om de bodem te bereiken. De mijn is het diepste gat dat de mensenhanden ooit gegraven hebben.
Als er iets gebeurde ondergronds, konden de mijnwerkers zo vluchten naar een ander mijnbedrijf. De Limburgse mijnen stonden bekend als waterrijk. Ondergronds waren grote pompen geplaatst die al het mijnwater naar boven pompten. Met dit water werden de kolen van de stenen gescheiden.
Wat heel gevaarlijk was in de mijnen was het mijngas. Mijngas is reukloos, smaakloos en kleurloos. Heel gevaarlijk, want het kan ontploffen als er een vonk bij komt. Elke mijnwerker heeft een benzinelamp, als het vlammetje lichtblauw wordt, dan is er mijngas aanwezig.
De diepste mijn in Nederland was Staatsmijn Hendrik, waarvan schacht IV een diepte had van iets meer dan een kilometer. De diepste mijn in Zuid-Afrika, de goudmijn TauTona bij Carletonville, is dan weer ongeveer vier kilometer diep.
Mijnwerker worden: Omscholen tot Mijnwerker
Ook worden vaak de opleidingskosten door de werkgever betaald. Wij kennen totaal 4 verschillende typen (om)scholingsvacatures. Directe omscholing, Opleidingsvacatures (BBL, Beroepsbegeleidende Leerweg), Leerling vacatures en Traineeships.
MIJNEN IN NEDERLAND
De laatste mijnen werden in 1926 in productie genomen. In totaal zijn er 12 mijnen geweest die steenkool hebben geproduceerd. Eind 1974 werd de laatste steenkool uit de Limburgse bodem gehaald en ging de laatste mijn Oranje Nassau I in Heerlen dicht.
In China is mijnbouw een belangrijke bron van inkomsten. Naast steenkool wordt er onder andere aardolie, aardgas, goud, uranium en andere metalen gewonnen.