Rond het jaar 1000 heette het moerassige gebied rondom Amsterdam de Aemestelle: land in water. 'Ame' betekent water en een 'stelle' was een droge veilige plek. Om (letterlijk) het hoofd boven water te houden bouwden de eerste bewoners rond 1270 een sluisdam. Deze dam heette oorspronkelijk de Aemestellerdam.
Op de oevers van de Amstel en het IJ bouwden ze hun huizen en een kerk, de oude Kerk. Tussen 1250 en 1275 werd er in de rivier de Amstel een dam geplaatst wat uiteindelijk leidt tot de stadsnaam Amstelerdam en later tot Amsterdam. In 1275 werd voor het eerste de naam Aemstelledamme gebruikt voor het dorp.
Amsterdam: blinkt niet uit in originaliteit
De stad is simpelweg vernoemd naar een dam in de rivier de Amstel, die het hart van de stad vormde. Leuk is wel dat we het hier hebben over de Dam, nog altijd het centrale plein van Amsterdam. De Amstel is allang geen kolkende rivier meer, maar nog altijd stuit die op de Dam.
De dam die tussen 1204 en 1275 hier in de rivier de Amstel is gelegd en waaraan Amsterdam zijn naam te danken heeft. Oorspronkelijk waren het twee pleinen. De eigenlijke dam heette Middeldam. Het westelijke deel (aan de zijde van het Paleis) werd tot in de zestiende eeuw de Plaetse genoemd.
Op 27 oktober 1275 gaf graaf Floris V aan de mensen bij de dam in de Amstel tolvrijheid. Het Tolprivilege uit 1275 is het oudste geschreven stuk waarin Amsterdam wordt genoemd.
Nijmegen wordt over het algemeen beschouwd als de oudste stad van Nederland. Helemaal vast staat dit niet, en uiteraard zijn er meer Nederlandse steden die voor deze belangrijke historische titel gaan. Bewezen is in elk geval dat al voor de jaartelling de Bataven zich vestigden op de plek die wij nu Nijmegen noemen.
"Rotterdam bestond toen al, maar kreeg pas stadsrechten in 1299 (die werden ingetrokken), 1328 en 1340. Pas na 1424 werd Rotterdam belangrijker. Amsterdam was in de 14-de eeuw ook al een stad, maar kwam pas echt op in de 16-de eeuw."
Amsterdam zal in 2050 zo'n 1.125.000 inwoners tellen, allemaal binnen de bestaande stadsgrenzen. Noord, Zuidoost en Nieuw-West moeten uitgroeien tot nieuwe centra en rondom stations en aan het IJ is ruimte voor hoogbouw.Door corona is de groei van Amsterdam stil gevallen.
De oudste stad van Nederland is een status die door verschillende steden wordt opgeëist. Zowel Heerlen, Maastricht, Nijmegen als Voorburg kunnen vanuit de Romeinse oudheid aanspraak maken op deze status. De titel "oudste stad van Nederland" hangt af van welke definitie men toepast.
Dat komt omdat dat vroeger een tweede naamval was. Die gaf aan dat iets van iets of iemand was. Daarom zeg je ook Haar-lemmERmeer, BommelERwaard en SneekERvaart. En in datzelfde rijtje zit ook RotteRdam, de dam van de Rotte.
Amsterdam wordt voor het eerst schriftelijk genoemd op 27 oktober 1275. De stad kreeg toen tolvrijheid verleend door Floris V, graaf van Holland. Dit betekende dat Amsterdamse schippers heel het graafschap Holland konden bevaren zonder ergens tol te hoeven betalen.
De stad Amsterdam telt maar liefst 165 grachten 1539 bruggen en 6800 beschermde gebouwen. De eerste bewoners van Amsterdam zijn boeren en vissers uit Waterland, die in het veengebied waar de Amstel in het IJ uitmondt, een gunstige plaats vinden voor hun vloot, bedrijf en huisvesting.
Wat veel mensen echter niet weten, is dat Amsterdam in de zeventiende eeuw vooral rijk is geworden door de handel met Hanzesteden aan de Duitse, Poolse en Baltische kust.
Tot eind 19e eeuw was het water in de grachten nog erg vies. Uitwerpselen, afval en rotte vissen dreven rond. Mensen werden er behoorlijk ziek van. In 1921 besloot het stadsbestuur van Amsterdam dat het belangrijk was om dit vieze water schoon te maken.
De Volewijck was een van de vroegste stadsuitbreidingen van Amsterdam, eeuwen eerder dan de grachtengordel. Van alle stadsdelen is Noord verreweg het oudste.
Als eerste Nederlandse gemeente gaat Amsterdam aan de slag met houtbouw op grote schaal. In het Mandelapark in Zuidoost komen 700 houten woningen. In 2025 moet een start worden gemaakt met de bouw, schrijft de gemeente in de concept-investeringsnota die ter inzage is gelegd.
Amsterdam komt op de vierde plek, met 4 802 inwoners per vierkante kilometer. De bevolkingsdichtheid in Voorne aan Zee telt 601 inwoners per vierkante kilometer. Gemiddeld telde Nederland 523 inwoners per vierkante kilometer.
De bekende stad Jericho ligt in het westen van Israël, vlakbij de Dode Zee en Jeruzalem. Jericho staat ook wel bekend als de 'palmenstad', omdat ze door haar vruchtbaarheid als een groene oase in de dorre woestijn is.
Sinds de negende eeuw lag op de plaats van het huidige stadscentrum van Rotterdam de nederzetting Rotta. Deze werd in de twaalfde eeuw onbewoonbaar door overstromingen van de rivier Rotte. Omstreeks 1270 werd in de Rotte een dam gelegd op de plek waar de Hoogstraat de Rotte kruist. Hieraan ontleent Rotterdam zijn naam.
Rotterdam had het hoogste aandeel arme inwoners (10,9%), direct gevolgd door Amsterdam (10,5%) en Den Haag (10,3%). Deze hoge armoedepercentages hangen samen met de bevolkingssamenstelling in de drie steden.
Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Eindhoven, Groningen, Tilburg, Almere, Breda en Nijmegen. Dat zijn in 2022 de 10 grootste Nederlandse steden, gemeten naar inwoneraantal.
Ook de naam 'Nijmegen' is een overblijfsel van de Romeinen. 'Noviomagus' heette de stad zo'n 2.000 jaar geleden, wat 'nieuwe markt' betekent. Via Novomagus, Neomagus, Noviomagi, Numaga en Nieumeghen is dat door de eeuwen heen uiteindelijk Nijmegen geworden.