– Bij waterige afvloed uit neus of oor na een trauma of een neurochirurgische ingreep kan vastgesteld worden of het gaat om lekkend hersenvocht.
Deze lekkage heeft vaak zeer vervelende gevolgen; langere hersteltijd in het ziekenhuis, plaatsing van een drain of hersteloperatie en het risico op een levensbedreigende infectie.
Als er liquor weglekt, kan dat leiden tot zware hoofdpijn. Bij grote uitzondering kan door het knappen van een hersenzenuw een intracraniële bloeding of en bloeding in het wervelkanaal ontstaan.
Een liquorlekkage ontstaat als het vlies rondom de hersenen (hersenvlies of ook wel dura genoemd) of ruggenmergvlies beschadigd is. De externe liquordrainage zorgt ervoor dat de druk op het vlies vermindert zodat het lek kan sluiten.
Hersenvocht is een kleurloze heldere vloeistof in de hersenkamers en tussen de hersenvliezen. Het hersenvocht wordt gevormd door gespecialiseerde cellen in de ventrikels en wordt door het bloed afgevoerd. Het hersenvocht beschermt de hersenen en het ruggenmerg tegen schokken.
Hersenoedeem kan de toevoer van bloed naar de hersenen beperken. Daardoor kan een tekort aan zuurstof in de hersenen optreden en kunnen de hersencellen beschadigen of zelfs sterven. Doordat de harde schedel niet meegeeft, niet uit kan zetten, kunnen de hersenen gestuwd worden richting de hersenstam.
Het is goed om na de ingreep cafeïnehoudende dranken te drinken, zoals koffie en cola. Veel drinken bevordert de liquorproductie. Cafeïne versterkt dit effect.
Een schedelbasisfractuur aan de voorkant van uw schedel kan in het dak van de neusholte zitten. Er kan een opening ontstaan tussen de neusholte en de inhoud van de schedel. U verliest dan hersenvocht (liquor) uit uw neus. Dit kan gevaarlijk zijn, omdat er bacteriën vanuit uw neus in het hersenvocht komen.
Als er te veel hersenvocht in je hersenholtes zit, dan drukt dit op het omringende hersenweefsel. Hoe groter de druk en hoe langer het duurt, hoe groter de kans dat je hersenweefsel beschadigd raakt. Het is daarom belangrijk dat je hersenvocht goed kan blijven doorstromen en wordt afgevoerd.
Per etmaal wordt ongeveer 500 milliliter hersenvocht aangemaakt en heropgenomen bij een druk die normaal tussen de 7 en 20 cm H2O bedraagt. De liquorcirculatie zelf bevat 150 ml, wat betekent dat al het hersenvocht vier keer per dag wordt ververst.
Het laboratoriumonderzoek duurt enkele dagen tot weken. Uw arts bespreekt met u de uitslagen.
Liquor ziet eruit als water en dient als bescherming voor de hersenen, een soort stootkussen. Elke dag wordt er tussen de 400 en 500 milliliter hersenvocht gemaakt in de hersenkamers. Het totale volume van de liquor in en rondom de hersenen en ruggenmerg is ongeveer 150 milliliter.
Een enkele keer lukt het niet de juiste plek direct te vinden. De naald wordt dan opgeschoven. Dit opschuiven kan soms even een korte stekende pijn geven in been of bil, doordat de naald langs een zenuw schampt. Dit kan verder geen kwaad, wel kunt u dit aan de arts melden.
Craniotomie is het openen van de schedel door het maken van een luikje. Via dit luikje kan de specialist het aneurysma clippen. De operatie wordt door een neurochirurg verricht en duurt enkele uren. U wordt onder algehele verdoving (narcose) geopereerd (zie de folder Een ingreep onder anesthesie).
Sommige mensen krijgen hoofdpijn na een ruggenprik. De hoofdpijn kan direct na de punctie ontstaan, maar ook nog tot ongeveer 3 dagen erna. De pijn is soms hevig en wordt erger als de patiënt rechtop gaat zitten. De patiënt kan daarbij ook last hebben van oorsuizen.
De meeste bacteriën zitten onschuldig in je neus- en keelholte. Als je weerstand minder wordt, kunnen er meer bacteriën ontstaan en zich verspreiden via je bloed. Zo'n bacterie kan via de bloedbaan in de hersenen en hersenvliezen terechtkomen, hierdoor kan een hersenvliesontsteking ontstaan.
De diagnose hersenvliesontsteking stellen we pas met zekerheid nadat we het vocht dat tussen de vliezen ligt hebben onderzocht. Dit hersenvocht is verbonden met het ruggenmergvocht. Als het hersenvocht ontstoken is, kunnen we dat dus ook zien aan het ruggenmergvocht. De arts onderzoekt dit met een ruggenprik.
Hoe kun je het herkennen? Er zijn enerzijds klachten veroorzaakt door de infectie, en anderzijds tekens van aantasting van hersenweefsel. De infectie veroorzaakt meestal milde griepachtige klachten zoals plotse hoofdpijn, pijnlijke gewrichten en spieren, vermoeidheid en koorts.
Loopt er vocht uit je neus? Dan spreken we over een loopneus. Het ontstaat vooral als gevolg van een verkoudheid of bij overgevoeligheid op een prikkel (al dan niet allergisch). Dit leidt tot irritatie of ontsteking aan je neusslijmvliezen, die als gevolg een grotere hoeveelheid vocht dan normaal gaan produceren.
Veelvoorkomende oorzaken zijn verkoudheid en allergie. Naast het overtollige vocht uit de neus kun je last hebben van een verstopte neus, niezen of benauwdheid. Meestal gaat een loopneus vanzelf over na 7 dagen. Afhankelijk van de oorzaak kun je neussprays met verschillende werkzame stoffen gebruiken.
Meestal zijn (hoofd)pijn en bloeden de enige verschijnselen van de breuk. In ernstige gevallen verlies je het bewustzijn. Bij een schedelbasisfractuur treden vaak symptomen op van uitval van zenuwfuncties, zoals gedeeltelijk uitval van het gezichtsvermogen, van de reuk of van gehoor en evenwicht.
De eerste twee weken na de punctie kunt u last hebben van hoofdpijn en/of misselijkheid. Als u hier last van krijgt, moet u drie tot vier dagen strikte bedrust houden en veel drinken. Veel drinken betekent minimaal acht glazen per dag. Voor de hoofdpijn kunt u zo nodig paracetamol innemen.
Dit gaatje gaat vanzelf dicht. De hoofdpijn is lastig, maar niet gevaarlijk. De klachten kunnen tot twee weken na het onderzoek opkomen en ze verdwijnen als u plat op uw rug gaat liggen. Als hoofdpijnklachten optreden, houdt u dan een aantal uren bedrust.
Een lumbaalpunctie kan soms complicaties of bijwerkingen met zich meebrengen. Tijdens het prikken kan de arts per ongeluk een zenuw raken. Je voelt dan een pijnlijke, maar ongevaarlijke elektrische schok of pijnscheut in je been. Een andere mogelijke complicatie van een lumbaalpunctie is hoofdpijn.