Psychische mishandeling (ook wel emotionele - of geestelijke mishandeling genoemd) is het stelselmatig uitschelden, treiteren, vernederen, bedreigen, kleineren, overvragen, isoleren of elk ander gedrag dat een negatieve invloed kan hebben op de emotionele ontwikkeling van een kind.
Word je door iemand in je omgeving gekleineerd, geïntimideerd of gepest? Dan kan er sprake zijn van geestelijke mishandeling. Geestelijke mishandeling wordt ook wel psychische of emotionele mishandeling genoemd.
De gevolgen van emotionele mishandeling doen niet onder voor de gevolgen van lichamelijke mishandeling. Slachtoffers van psychisch geweld kunnen op latere leeftijd te maken krijgen met een scala aan traumaklachten. Waaronder complexe PTSS, depressie, suïcidepogingen en psychiatrische aandoeningen.
Aantasting van de persoonlijke integriteit in de vorm van lichamelijk of seksueel, en/of geestelijk geweld. Het geweld kan variëren van een enkele klap, trap of schop met letsel als gevolg tot systematisch frequent en langdurig geweld met blijvend lichamelijk letsel als gevolg.
Bij emotionele verwaarlozing gaat het vaak juist om dingen die ouders níet doen: ze geven een kind geen aandacht, liefde, emotionele steun en bevestiging. Of hun gedrag is heel onvoorspelbaar, het ene moment lief, het andere moment afwijzend, waardoor een kind geen veiligheid voelt.
Kenmerken emotioneel onvolwassen gedrag
Je toont je niet graag kwetsbaar en schaamte wil je vermijden. Je ergert je continu aan anderen. Weigeren te bekennen dat je zelf ook iets fout hebt gedaan. Niet openstaan voor het leren van nieuwe dingen.
Een emotionele blokkade ontstaat door een conflict tussen verstand en gevoel. Wanneer emoties steeds onderdrukt worden, is het op den duur bijna niet meer mogelijk om deze emotie te uiten, dit is een emotionele blokkade.
Hoe ontstaat het? Ouders die hun kinderen emotioneel mishandelen doen dat vaak uit frustratie: zij reageren hun problemen en frustraties af op hun kind. Vaak willen deze ouders het wel anders doen, maar kunnen dat niet. Ook kan het zijn dat ze zich er niet van bewust zijn dat wat zij doen schadelijk is voor hun kind.
Emotionele chantage is een vorm van manipulatie. Daarom wordt het ook wel eens emotionele manipulatie genoemd. Het komt erop neer dat iemand een ander chanteert door gebruik te maken van zijn zwakheden. Denk daarbij aan schuldgevoelens of angst.
Je partner kan zich bijvoorbeeld niet afstemmen op jouw gevoelens, ook al geef je die wel aan. Of ontkent je gevoelens en doet je verzanden in eindeloze wel/niet discussies. Dit leidt op den duur tot vereenzaming binnen de relatie. Je 'verhongert' emotioneel als het ware.
Door emotionele verwaarlozing raak je innerlijk gespleten en een deel van jezelf kwijt. Emotionele verwaarlozing kun je herkennen aan: onzekerheid, leven in tweestrijd, een onveilig gevoel, niet goed weten wie je bent en wat je wilt, angsten en een gevoel van onvermogen.
Emotionele/psychische mishandeling is in Nederland (nog) niet apart strafbaar. Daders worden vooral vervolgd als het gebeurt in combinatie met fysiek of seksueel geweld. Toch biedt de wet wel aanknopingspunten om aangifte te doen.
Mishandelen kent vele vormen. Het kan zijn controleren, isoleren, vernederen, schreeuwen, of misbruiken maken van iemand. Soms doen mensen je onbewust kwaad, bijvoorbeeld omdat zij opgegroeid zijn met veel geschreeuw en dit voor hen normaal is.
Signalenlijst kindermishandeling (4-12 jaar)
Als kinderen mishandeld, verwaarloosd en/of misbruikt worden, kunnen ze signalen uitzenden. Het gebruik van een signalenlijst kan zinvol zijn, maar biedt ook een zekere mate van schijnzekerheid.
Partnergeweld verloopt typisch in een 'cyclus van geweld', waarin we 3 fasen kunnen herkennen: In de eerste fase ontstaan spanningen in de relatie, die later leiden tot woede-uitbarstingen. Deze nemen progressief toe. In de tweede fase treedt er verbaal, fysiek en/of seksueel geweld op.
Wanneer contact opnemen bij geweld in een relatie? Als er weer iets gebeurt en u zich onveilig voelt, bel dan 112. De politie weet hoe ze met mishandeling om moeten gaan.
Ze zorgen voor schuldgevoelens
Als je van streek bent, kan iemand die je manipuleert proberen je schuldig te laten voelen voor je eigen gevoelens. Zij kunnen je ervan beschuldigen onredelijk te zijn. Tijdens een meningsverschil of ruzie praten ze je ook altijd schuldgevoelens aan.
Herkennen dat veel dreigementen emotionele chantage zijn, is cruciaal om het te laten stoppen. Vervolgens is het belangrijk grenzen te leren stellen en de ander duidelijk te maken dat je niet te manipuleren bent. Gevaar lopen dat je de relatie verspeelt, is beter dan jezelf kwijtraken.
Emotionele verwaarlozing valt onder de categorie vroegkinderlijke trauma's. Dat klinkt heel heftig, en de gevolgen zijn dat ook, toch hoeft het niet altijd als zodanig te zijn ervaren. Sterker nog, in eerste instantie lijkt het alsof er nooit iets is gebeurd. En dat is het nu precies.
Bovenaan staat natuurlijk: omdat je van elkaar houdt en oprecht om elkaar geeft. Als dit niet de belangrijkste reden is, dan zou het dat in ieder geval wel moeten zijn. Een misstap, een ziekte, een externe factor, noem het maar op allemaal. Als de liefde er nog is dan is er altijd hoop.
Groeien doe je door die blokkades te herkennen en overwinnen. Dit is een doorlopend proces dat je leven lang doorgaat. Het accepteren van deze groei als een essentieel onderdeel van jouw individuele leven, is een eerste stap in het oplossen van de blokkades die je hebt opgebouwd door te veel naar anderen te luisteren.
Pijn en emoties hebben zich opgeslagen als spanning in het bindweefsel. Door met zachte manuele technieken deze spanning op te zoeken en te behandelen, gaat het lichaam aan het werk om de spanning op te ruimen. Dit noemen we het zelfherstellende vermogen.
Er zijn ook mensen die niet kunnen huilen. Ze hebben het nooit echt gekund of zijn er opeens mee gestopt na bijvoorbeeld een traumatische gebeurtenis. Als jij zo iemand bent en je hebt er verder geen last van. Niet druk om maken.