Het scherpstellen van de lens in het oog heet accommoderen. Het gebeurt net als bij moderne fotocamera's automatisch (autofocus).
De ooglens bestaat uit een lenskapsel, subcapsulaire ruimte, een cortex en een lenskern (de nucleus). De lens is biconvex en heeft bovendien de eigenschap dat hij vervormbaar is: door innervatie van de accommodatiespiertjes (zonulae van Zinn) rond de lens wordt de lens boller, waardoor het oog dichterbij scherpstelt.
Bij het normale oog zorgt de breking van het licht door het hoornvlies en de lens ervoor, dat bij het zien in de verte op het netvlies een scherp beeld ontstaat. Scherp stellen voor dichtbij gebeurt door het instellen van de ooglens; dit heet accommoderen.
Het oog heeft 2 oogkamers, de voorste oogkamer (VOK) en de achterste oogkamer (AOK). De voorste oogkamer ligt tussen het hoornvlies en de iris (het regenboogvlies). De achterste oogkamer bevindt zich tussen de iris en de ooglens. De oogkamers zijn gevuld met een heldere vloeistof, oogvocht of kamerwater genoemd.
Hoe ouder u wordt, hoe stugger uw ooglens wordt.Hierdoor gaat het scherpstellen steeds langzamer en minder precies. Het lukt dan niet meer om dichtbij goed scherp te zien. Deze accommodatiestoornis noemen we ook wel ouderdomsverziendheid.
Droge ogen hebben is een van de belangrijkste redenen waarom u wazig kunt zien met uw contactlenzen, of ze nu nieuw zijn of al een tijdje worden gedragen. Daarnaast is hydratatie ook belangrijk voor het comfort bij het dragen van lenzen. Zonder vochtigheid kunnen contactlenzen ongemak of irritatie veroorzaken.
Bij volwassenen (40 jaar en ouder) ontstaan lees- en focusproblemen meestal doordat het accommodatievermogen van de ogen minder wordt. Vaak ontstaan de klachten door een onderliggende brilsterkte (hypermetropie). Bij kinderen ontstaan leesproblemen niet altijd door oogafwijkingen.
Gele vlek (macula lutea)
De gele vlek (macula lutea) is een gebiedje op het netvlies waar de kegeltjes heel dicht op elkaar geplaatst liggen. Met dit deel van het netvlies zien we de heel fijne details. Hoe goed en hoe scherp iemand hiermee ziet, wordt uitgedrukt in gezichtsscherpte.
Achterin het oog, in het midden van het netvlies, ligt de macula (of gele vlek). In de macula liggen de licht- en kleurgevoelige kegeltjes heel dicht tegen elkaar. De kegeltjes zorgen voor het scherp zien van details. Ook is een gezonde macula belangrijk bij het lezen of bij het scherp zien van gezichten.
De pupil is een kleine, ronde, zwarte opening in de iris. Aan de rand van het vaatvlies zit het straalvormig lichaam, het corpus ciliare. Het is verbonden met de lens. De lens wordt hol (plat) als je in de verte kijkt en bol (rond) als je dichtbij kijkt.
Functie van de ooglens
Het licht dat het oog inkomt via de pupil schijnt door de ooglens het oog in. Het is dus belangrijk dat de ooglens helder is. De lichtstralen worden via de lens afgebogen zodat ze allemaal op hetzelfde punt op het netvlies vallen. De ooglens zorgt ervoor dat we scherp zien.
Het nabijheidspunt is de dichtstbijzijnde afstand die je scherp kunt zien. Normaal gesproken ligt dit bij een gezond oog op ongeveer 30 centimeter. Bij kinderen is deze afstand nog wat korter. Naarmate je ouder wordt, verschuift dit punt steeds verder naar achter.
In principe passen er 576 megapixels in ons blikveld, maar onze ogen kunnen maar op 7 megapixels scherpstellen. De rest maken we wazig, zodat ons brein het allemaal aankan.
De conjunctiva en sclera zijn vrij stevig en beschermen het oog. Aan de voorkant bolt het oogwit iets naar buiten. Dit deel noemen we het hoornvlies (cornea). Het hoornvlies is helder en helpt om het licht goed te laten vallen op het netvlies (retina), dat achter in het oog ligt.
Het septum loopt van de bovenste rand van de oogkas naar de aponeurose van het bovenooglid (tot ongeveer 2-5 mm boven de tarsus). Dit septum zorgt voor een barrière tussen het ooglid en de inhoud van de oogkas.
Het midden van het netvlies heet de macula (gele vlek). Met dit deel van het netvlies ziet u het scherpst. Bij een maculagat zit er een klein gaatje in de macula.
De zenuwen van de macula of gele vlek herstellen zich langzaam in de loop van enkele maanden. De functie van de gele vlek kan tot één jaar na de operatie nog verbeteren.
In de gele vlek liggen heel veel kegeltjes bij elkaar. Daardoor zien we met dit deel van het netvlies het scherpst. Als we overdag of bij kunstlicht onze blik ergens op richten en scherpstellen, zorgen we ervoor dat het licht exact in het midden van de gele vlek valt.
Er zijn ongeveer 4-6.5 miljoen kegeltjes per oog (5% van alle fotoreceptoren). Ze zijn meer geconcentreerd in het centrale deel van het netvlies (macula) ofwel de fovea (m.n. binnen de 10-15 graden van de fovea). De dichtheid in de fovea bedraagt ongeveer 150.000 per mm2.
De bouw en werking van het oog
Voor de iris met de pupilopening zit de voorkant van het oog, het hoornvlies. Achter de pupil ligt de ooglens. Zowel het hoornvlies als de ooglens helpen het oog om scherp te kunnen zien. Het licht komt tenslotte achter in het oog terecht op het netvlies.
Het oog bestaat uit het eigenlijke oog, de oogbol, en de omliggende structuren. (oogspieren, oogleden, traanklieren, traanbuisjes, traanpunten). De oogbol bestaat (van voor naar achteren) uit een tamelijk harde witte schil, de sclera of harde oogrok. Hierin is een helder gedeelte opgenomen, de cornea (het hoornvlies).
Bij een TIA van het oog is een bloedvat in uw oog verstopt. Hierdoor kunt u niet zien met dit oog. U krijgt dan een donker beeld in uw oog.U kunt dit zien als een zwart gordijn over uw oog.
Mensen met droge ogen produceren niet genoeg traanvocht of hebben traanvocht van slechte kwaliteit. Daardoor kunnen hun ogen gaan branden, steken of slijm afscheiden. Ook kunnen mensen met droge ogen last hebben van wisselend en wazig zicht, of het zien van een vlies dat bij knipperen verandert.
We kunnen ons zicht niet corrigeren zonder professionele hulp, en er is geen snelle oplossing voor problemen met het gezichtsvermogen. Maar met zaken zoals goede voeding kunt u uw gezichtsvermogen nog steeds op natuurlijke wijze zelf helpen. Bespreek dat, zoals altijd, met uw oogarts.