Veganisten. Veganisten eten helemaal geen dierlijke producten, dus ook geen melk of eieren. Zij gebruiken verder geen materialen afkomstig van dieren, zoals leer.
Mensen die geen vlees, vis en dierlijke producten (zoals zuivel, eieren en honing) eten en ook geen dierlijke producten (zoals leer en wol) gebruiken zijn "veganisten". Met "vegetariër" bedoelt men dus doorgaans "lacto-ovo-vegetariër", wat wil zeggen dat die persoon geen vlees of vis eet, maar wel zuivel en eieren.
Er zijn ook vegetariërs die geen vlees, maar wel vis eten, dit zijn de zogenoemde pescotariërs. Vegetariërs die geen vlees, vis en andere dierlijke producten eten (zoals honing, eieren en zuivel) worden veganisten genoemd.
Wat is een flexitariër? Je bent een 'flexitariër' als je minstens één dag per week geen vlees, vis of vleeswaren eet. Flexitariërs eten dus vooral groenten, peulvruchten, fruit, noten en granen. Een enkele keer in de week staat er vlees of vis op het menu.
Veganisten (ook wel strikt-vegetariërs genoemd) eten niks afkomstig van dieren afkomt. Dus geen eieren en zuivel. Daar blijft het niet bij, ze gebruiken ook geen wol en leer.
Als veganist – of vegan op z'n Engels – kies je er dus voor helemaal geen dierlijke producten te eten. Dus ook geen melkproducten, eieren, honing, gelatine of andere voedingswaren die van dieren afkomstig zijn.
Maar ook: vegetarisch. Kaas wordt namelijk niet alleen gemaakt van het dierlijke product melk, maar ook met een stukje van het dier zelf. Dat maakt de meeste kaas niet-vegetarisch. Kaas wordt gemaakt van melk - meestal koemelk, geitenmelk of schapenmelk.
Als pescotariër eet je geen zoogdieren en gevogelte, maar wel vis (pisces = Latijn voor vis), andere zeedieren, eieren en zuivelproducten.
Eieren bevatten veel goede voedingsstoffen die belangrijk zijn voor vegetariërs, zoals vitamine B12, mineralen en eiwitten. Het Voedingscentrum beschouwt eieren daarom als een goede vegetarische keuze.
Gezond eten zonder vlees of met minder vlees is niet moeilijk. Ook zonder vlees eet je volgens de Schijf van Vijf. Daarbij let je erop dat je genoeg eiwit, ijzer, vitamine B1 en vitamine B12 binnenkrijgt. Dit zijn voedingsstoffen die je vindt in vlees, maar ook in andere producten.
Je kunt prima eten met minder of zonder vlees, als je andere producten neemt met voldoende eiwit, ijzer, vitamine B1 en vitamine B12. Vitamine B12 komt alleen voor in dierlijke producten. Mensen die weinig dierlijke producten nemen en veganisten doen er daarom goed aan vitamine B12-supplementen te slikken.
Het verschil tussen vega en vegan is best duidelijk. Bij vegetarisch eten gebruik je geen dierlijke producten zoals vlees, vis en gelatine in je voedingspatroon. Dus producten waarvoor dieren zijn gestorven om het maar even plat te zeggen. Bij veganistische voeding gebruik je helemaal geen dierlijke producten.
Het aantal veganisten blijft nog altijd klein, nog geen 1%, maar is sinds de eeuwwisseling wel enorm gegroeid. En dan zijn er nog de flexanisten (soms wat honing of een eitje) en mensen die niet/nauwelijks dierlijke producten eten, maar zichzelf toch niet snel als veganist bestempelen.
Meestal is het de smaak of de geur die mensen ervan weerhoudt vis te eten; soms spelen echter ook fysieke eigenschappen van vissen een rol: Ik ben vissetariër.. Ze zijn zo flubberig en slijmerig..
Dan heet dit vegan. Dit laatste wordt nogal eens door elkaar gehaald met plantaardig eten, maar er zit wel zeker een verschil tussen. Een veganist legt de focus namelijk op een leven zonder dierlijke producten voor zowel voeding, maar ook als kleding, denk hierbij bijvoorbeeld aan leer.
Veganisten zijn mensen die een levensstijl aanhangen waarbij zij afzien van alle vormen van exploitatie van dieren. Dat betekent dat een veganist vanuit een morele overtuiging dierlijke producten zal proberen te vermijden. Hieronder valt voedsel, zuivel en eieren, maar ook kleding, schoonmaakartikelen en schoenen.
Zelf broodbeleg maken is zo gebeurd. Denk bijvoorbeeld aan tofu-'eier'salade, kip'-kerriesalade, linzen-kerriespread, vegan kaas, cottage cheese of roomkaas. Hummus kun je ook heel lekker zelf maken, in allerlei varianten zoals 'umami hummus', maar meestal ben ik daar te lui voor.
Honing is de zoete substantie die door honingbijen gemaakt wordt van de nectar van bloemen. Het is niet veganistisch, omdat het door dieren gemaakt wordt.
Vlees is het spierweefsel van gewervelde dieren en hier vallen vissen in principe niet onder. Echter kan vis wel gegeten worden en is het ook een dierlijk product. In dit opzicht kan vis dus gezien worden als het vlees van een vis.
Pescotariërs en Pollotariërs
Een pescotariër eet geen vlees, gevogelte en zuivel, maar wel vis. En een pollotariër eet juist geen vlees, vis en zuivel, maar wel gevogelte, en dan voornamelijk kip. De redenen om wel vis en/of kip te eten zijn vaak uit gezondheidsoverwegingen.
Geen-zaden-fruitarisme: Sommige uitermate principiële fruitariërs eten geen (eetbare) plantenzaden zoals granen, peulen, noten en bepaalde pitten, omdat zij plantenzaden zien als potentiële nieuwe planten en zij niet willen, dat deze door hun toedoen niet tot leven kunnen komen.
Met name een tekort aan B12 (dat onder andere in vlees, soja en vette vis zit) kan op lange termijn leiden tot zenuwschade, omdat B12 zorgt voor de vorming van rode bloedcellen en daarmee de vervoering van zuurstof. Datzelfde geldt voor eiwitten, vitamine D en ijzer.
Je kunt alleen dure etenswaren in een natuurwinkel kopen als je geen vlees eet Onzin. Je koopt weliswaar geen vlees of vis, maar verder alles wat je normaal ook zou kopen: brood, pasta, rijst, kaas, melk, yoghurt, boter, eieren, groenten, fruit, koekjes, dranken.
Vanille-ijs
Ook vanille-ijs mag je van het menu schrappen: de herkenbare vanillesmaak is meestal niet afkomstig van vanillepeulen. Vaak gebruiken producenten bevergeil, dat een vergelijkbare smaak heeft en veel goedkoper is. De stof wordt door bevers afgescheiden om hun huid mee in te vetten.
Maar deze guilty pleasure is (net als vele andere snoepjes) niet echt vegetarisch. Het wordt namelijk gemaakt van gelatine, verkregen uit vermalen dierenbotten. Gelukkig is er een alternatief: steeds meer snoep wordt gelatinevrij gemaakt. Zelf aan het koken en bakken met gelatine?