"Ik schud wel eens met mijn hoofd, maar ik heb ook lang haar. Dus als ik tegelijkertijd door mijn haar wrijf of wapper dan is er niemand die doorheeft dat het eigenlijk een tic is", zegt Verschuur. Gilles de la Tourette kan niet genezen worden, maar er zijn wel behandelingen om de tics te verminderen.
Kenmerken van Tourette
Het belangrijkste kenmerk van Tourette is het hebben van tics: plotselinge bewegingen en geluiden waar je weinig controle over hebt. Iedereen heeft weer andere tics. Zo kan het zijn dat je steeds snel knipoogt, met je hoofd schudt, of je schouders optrekt.
De precieze oorzaak van Gilles de la Tourette is niet bekend. Wat we wel weten is dat genetische aanleg een rol speelt. Daarbij is waarschijnlijk niet één gen betrokken, maar meerdere genen. Vervolgens zijn er één of meerdere 'triggers' voor nodig om de tics tot uiting te laten komen.
Zwangerschapscomplicaties, infectieziekten of psychosociale stress kunnen bijvoorbeeld mogelijk Tourette triggeren. We weten dat bij een deel van de kinderen Tourette begint met een infectie, bijvoorbeeld een keelontsteking. Ze krijgen dan een explosie van tics die plotseling ontstaan.
GTS is niet te genezen. De behandeling richt zich op het verminderen van de kenmerken. Dit kan met gedragstherapie en medicijnen. Het is belangrijk dat mensen in de omgeving van iemand met GTS begrip hebben voor degene die de tics heeft.
Aangezien de tics niet onder contrôle te brengen zijn, heeft een beloningssysteem geen zin. Zo weinig mogelijk aandacht aan schenken is het beste voor iedereen. Tics gericht op personen zijn altijd onaanvaardbaar (maar kunnen wel uitgelokt zijn). Formuleer regels positief.
Soms is een tic een symptoom van een somatische of psychische aandoening. Dan wordt dit een ticstoornis genoemd. De tic verdwijnt dan niet. Een bekende aandoening waarbij tics optreden, is het syndroom van Gilles de la Tourette.
Tourette gaat vaak samen met andere aandoeningen, voornamelijk ADHD en OCD (dwangneurose) en minder vaak ook ASS (autisme spectrum stoornis). Mensen met Tourette zijn extra gevoelig voor onder andere depressie, angststoornissen, slaap- en concentratieproblemen.
De eerste tics beginnen meestal rond de leeftijd van 6 jaar. Soms doen ze zich pas later voor, maar in principe voor het 21e levensjaar. De tics kunnen je hele leven blijven. Maar in meer dan de helft van gevallen worden het aantal en de intensiteit van de tics minder rond de pubertijd.
Welke medicijnen worden gebruikt bij tics? Antipsychotia kunnen soms helpen tics te onderdrukken. Voorbeelden zijn haloperidol, olanzapine, pimozide en risperidon. Cannabis wordt gebruikt bij het syndroom van Gilles de la Tourette.
Onder deze beperkingen vallen onder andere: Licht verstandelijke beperking, Ernstig meervoudige beperking, Autisme, Moeilijk verstaanbaar gedrag, Doofblindheid, Prader Willi Syndroom, Syndroom van Down, Syndroom van Gilles de la Tourette, Smith Magenis Syndroom en Foetaal Alcohol Syndroom.
De behandeling van tics bestaat uit cognitieve gedragstherapie of medicatie (antipsychotica). Beide behandelvormen worden aangeboden, maar gedragstherapie heeft de voorkeur. Hierbij zijn 'habit reversal' en 'exposure en responspreventie' eerste keuzebehandelingen voor tics.
Heftige prikkels, angst, stress en vermoeidheid kunnen de tics verergeren. Niet iedereen die last heeft van tics, heeft Gilles de la Tourette. De aandoening moet worden vastgesteld door een psychiater of neuroloog.
De ziekte van Huntington is een erfelijke neurodegeneratieve ziekte waarbij bepaalde groepen zenuwcellen in de hersenen langzaam afsterven. De ziekte veroorzaakt motorische, cognitieve en psychiatrische symptomen.
De oorzaak van tic-stoornissen is niet volledig duidelijk, maar vermoedelijk zijn ze voor een groot deel genetisch bepaald, in combinatie met bepaalde omgevingsfactoren, zoals angst, emotionele stress en vermoeidheid.
Het syndroom is vernoemd naar de Franse neuroloog Georges Gilles de la Tourette (1857-1904). Het syndroom is een genetische, erfelijke en neurologische aanlegstoornis die gekenmerkt wordt door motorische en vocale tics.
Gilles de la Tourette kan niet genezen worden. "Het is een genetische aandoening, je bent ermee geboren. Maar omstandigheden kunnen effect hebben op hoe het opspeelt. Bij stress wordt het dan erger.
Aanleg is een belangrijke factor bij het ontstaan van Gilles de la Tourette. Daarbij speelt erfelijkheid een belangrijke rol: de aandoening komt in bepaalde families vaker voor. Mensen met Tourette vangen vaak veel meer prikkels uit de omgeving op dan andere mensen. Deze prikkels verwerken ze dan door middel van tics.
De meeste tics verdwijnen weer na enkele maanden tot een jaar. Een tic is een plotselinge, onwillekeurige, snelle, herhaalde, niet ritmische motorische beweging of vocale uiting. Een persoon met een tic heeft het gevoel deze tic moeilijk of niet te kunnen tegen houden, de tic wordt ervaren als onbedwingbaar.
'Fladderen' met de handen of armen; Springen bij opwinding; Lopen op hun tenen; Of maken stereotiepe bewegingen.
Het maken van stereotype bewegingen zoals fladderen, schommelen en rondjes draaien wordt vaak geassocieerd met autismespectrumstoornissen en is zelfs één van de criteria die genoemd wordt in de DSM-IV. Zelfstimulerend gedrag wordt het ook wel genoemd, in het Engels afgekort naar 'stimming'.
Het syndroom van Gilles de la Tourette (GTS ) is een neuro-psychiatrische aandoening, gekenmerkt door tics. Een tic is een plotselinge, snelle, terugkerende, niet-ritmische beweging of geluid. Naast motorische en vocale tics of een combinatie hiervan bestaan er ook samengestelde tics.
Tourette kan het autorijden en behalen van een rijbewijs lastig maken. Tics, met name met de ogen, en het gebruik van medicatie kunnen het rijden gevaarlijk maken. Ook dwanggedachten, zoals 'ik moet de sloot inrijden', dragen niet bij aan een veilig gevoel in de auto.
De motorische tics bij tourette kunnen heel onopvallend zijn. Vaak begint het met oog knipperen, neus ophalen, schouderschokjes, enz. De tics breiden zich met ouder worden van het kind vaak uit, via hals en schoudergordel naar de rest van het lichaam. Ondertussen kunnen ze ook toenemen in complexiteit.