Met Judenviertel wordt hier bedoeld het gebied dat de Duitsers beschouwden als Joods woongebied, aanvankelijk de oude 'Jodenhoek', in Amsterdam de wijk rond het Waterlooplein (Waterlooplein, Jodenbreestraat, Sint Anthoniebreestraat, Uilenburg, Rapenburg, Valkenburg, Vlooienburg, Nieuwe Herengracht, Weesperstraat en ...
De meerderheid van hen woont in Amsterdam en in Amstelveen. Een aanzienlijk deel van hen, waaronder vrijwel alle traditioneel-religieuze joden, woont in de Amsterdamse wijken Rivierenbuurt, Oud-Zuid en Buitenveldert. In deze wijken zijn veel synagogen te vinden, alsmede alle joodse scholen en koosjere winkels.
Vele Joodse inwoners van Nederland en van de Jodenbuurt werden in de periode tussen augustus 1942 en september 1943 aangehouden tijdens razzia's. De bewoners van dit deel van Amsterdam werden door de bezetter bijeengebracht in de Hollandse Schouwburg aan de Plantage Middenlaan en van daaruit gedeporteerd.
' In 1940 woonden er ongeveer 140.000 Joden in Nederland. 80.000 van deze Joden woonden in Amsterdam - ongeveer tien procent van de hele Amsterdamse bevolking. Meer dan 75 procent is naar vernietigingskampen gedeporteerd en vermoord.
Mokum: het centrum van joods leven in Nederland
De geschiedenis van de joodse bevolking in Amsterdam is onlosmakelijk verbonden met die van de stad zelf. Al aan het eind van de 16e eeuw vestigden zich de eerste joden in de stad. Het waren vluchtelingen uit Spanje en Portugal waar zij fel werden vervolgd.
Met Judenviertel wordt hier bedoeld het gebied dat de Duitsers beschouwden als Joods woongebied, aanvankelijk de oude 'Jodenhoek', in Amsterdam de wijk rond het Waterlooplein (Waterlooplein, Jodenbreestraat, Sint Anthoniebreestraat, Uilenburg, Rapenburg, Valkenburg, Vlooienburg, Nieuwe Herengracht, Weesperstraat en ...
Dat is wat er in Amsterdam gebeurde tijdens de Tweede Wereldoorlog. Van de 80.000 gedeporteerde Joodse stadsbewoners is driekwart vermoord. Er verdween daardoor een enorm aantal mensen uit de Amsterdamse samenleving. De stad zou nooit meer hetzelfde zijn.
Sefardische Joden of Sefardim (Hebreeuws: ספרדי, Standaard Səfardi Iberiaans Səp̄arədî; meervoud: ספרדים, Standaard Səfaradim Iberiaans Səp̄arədîm) zijn Joden wier voorouders in Spanje en Portugal leefden.
De aanduiding Asjkenazim verwijst naar Askenaz, die in Genesis 10:3 genoemd wordt als zoon van Gomer. Vanaf de 9e eeuw ontstond onder Joden het gebruik om Joden die in Duitsland rond de Rijn woonden Asjkenazim te noemen.
Rond 1600 vestigden de eerste Joden zich in Amsterdam. Het waren Sefardische Joden uit Portugal. Ze waren op de vlucht voor geloofsvervolging en vonden in Amsterdam een veilig toevluchtsoord. Bekendste van deze Portugese Joden was de wereldberoemde verlichtingsfilosoof Baruch Spinoza.
Een getto is een stadswijk die voor het overgrote deel wordt bewoond door mensen die behoren tot een enkele etnische, religieuze of raciale groep, veelal met een laag inkomen. Vaak zijn deze mensen door de overheid of door de omstandigheden gedwongen om daar te wonen.
De Marais ligt in het 3e en 4e arrondissement van Parijs en is van oorsprong een Joodse wijk. Daarom vind je in deze wijk veel Joodse winkels, restaurants en synagoges.
Het woord stamt uit het Hebreeuws en betekent 'plaats' of 'stad' (Hebreeuws: Maqom מָקוֹם). Via het Jiddisch (mokem) is het in het Bargoens terechtgekomen. Het markeert daarmee tevens het Joodse gedeelte van de geschiedenis van Amsterdam.
In twee landen is de Joodse bevolking groot: Israël en de Verenigde Staten (beiden rond 6 miljoen). Maar op een bevolking van meer dan 300 miljoen inwoners zijn de 6 miljoen Joden in de Verenigde Staten feitelijk een kleine minderheid. In Israël daarentegen is bijna 80% van de bevolking Joods.
Hebreeuws is de enige officiële taal, Jeruzalem de ondeelbare hoofdstad van het land en de ontwikkeling van Joodse nederzettingen een nationale waarde.
Het getto van Rome (in het Italiaans ghetto gespeld) was van 1555 tot 1870 de enige wijk van de stad Rome waar joden mochten wonen. De wijk werd grotendeels afgebroken en gesaneerd op het einde van de 19e eeuw. Thans is ze nog steeds het zwaartepunt van de joden in de stad, ook al wonen de meesten van hen nu elders.
Na 1630 zijn er twee groepen Joden in Nederland, de Sefardische en de Asjkenazische.
Er zijn arme Joden, rijke Joden, seculiere (niet-gelovige) Joden en zeer religieuze Joden. Gelovige joden delen gebruiken en tradities. Zo is er op vrijdagavond en zaterdag de sjabbat, dan gaan ze naar de synagoge – het gebedshuis – en werken ze niet. Spiritueel leider van een synagoge is een rabbijn of rabbi.
Er wonen een 20.000-tal orthodoxe joden in Antwerpen onder wie ongeveer 10.000 chassidische joden. Voor het eerst zou deze gemeenschap vertegenwoordigd worden op een politieke lijst, als de orthodoxe jood Aron Berger op de CD&V-lijst in Antwerpen komt te staan.
Tot aan het begin van de 20e eeuw had het Ottomaanse Rijk een aanzienlijke joodse populatie, maar sinds de oprichting van Israël zijn velen van hen geëmigreerd naar Israël. Momenteel leven er naar schatting nog 17.000 joden in Turkije.
Volendammers stammen af van de Spanjaarden. Zo gaat het aloude verhaal in het vissersdorp. Maar onderzoek van Dick Bond en Evert Sier wijst uit dat de wortels van de Volendammers bij de Sefardische Joden uit Portugal liggen.
In 1985 wordt een gedenksteen onthuld in de Duivenweide met de namen van de joodse Veenendalers die tijdens de oorlog zijn omgekomen. Inmiddels zijn er ook plannen om de komende jaren zogenaamde struikelstenen ('Stolpersteine') te plaatsen bij de huizen waar joodse Veenendalers gewoond hebben.
Het gaat om de voormalige 'Jodenbuurt' in het centrum van Amsterdam, de Rivierenbuurt in Amsterdam-Zuid en de Transvaalbuurt ten oosten van het centrum. 'Nederlandse Joden werden tijdens de oorlog uit hun beroepen gezet en naar deze getto's gedreven voor zij naar de concentratiekampen werden gedeporteerd.
Slechts circa 5.000 à 5.500 Joodse gedeporteerden overleefden de oorlog. De website van Herinneringscentrum Kamp Westerbork geeft de volgende cijfers voor deportaties vanuit dat kamp: Naar Auschwitz werden meer dan 60.000 mensen gedeporteerd, van wie er minder dan 900 overleefden.
In Nederland leven naar schatting 40.000 tot 50.000 Joden, waar dat er voor de Tweede Wereldoorlog nog zo'n 140.000 waren. Dat zijn er even veel als bijvoorbeeld het aantal Syriërs, dat sinds 2010 is toegenomen tot 45.000. En minder dan de Irakese gemeenschap, die inmiddels bestaat uit 56.000 mensen.