Bij het slikken beweegt hij met het strottenhoofd mee. De schildklier weegt tien tot twintig gram. Hij bestaat uit twee kwabben die verbonden zijn door een smalle brug en heeft daardoor de vorm van een vlinder.
Is de schildklier vergroot, dan kun je dit vaak zien in de spiegel. De onderzijde van je hals is dikker. Vaak heb je helemaal geen klachten. Soms drukt de knobbel op de slokdarm, en dan heb je last bij het slikken, of op de luchtpijp, en dan heb je een piepende ademhaling.
Als u te weinig jodium binnenkrijgt, zwelt de schildklier op in een poging om voldoende hormonen te produceren. Medicatie – sommige medicijnen (bijv. amiodaron, interferon-alfa en lithium) kunnen een struma veroorzaken. Erfelijke factoren – sommige mensen hebben aanleg voor een vergrote schildklier.
De schildklier is een vlindervormig orgaan dat hormonen produceert. Het bevindt zich aan de voorzijde van uw hals, net onder het strottenhoofd op uw luchtpijp. Achter de luchtpijp ligt de slokdarm. Een normale schildklier weegt ongeveer 20 gram en voelt u nauwe- lijks.
De straling van radioactief jodium kan ervoor zorgen dat uw schildklier langzamer gaat werken. Ook kan de straling ervoor zorgen dat een vergrote schildklier met meerdere knobbels kleiner wordt. Dit komt omdat de straling van het radioactief jodium een deel van de schildkliercellen vernietigt.
Stress heeft een grote invloed op het functioneren van het schildklierhormoon. Langdurige stress zorgt er namelijk voor dat er minder van het efficiënte T3 kan worden aangemaakt en meer van minder efficiënte Reversed T3 (rT3) wordt aangemaakt. Een teveel aan rT3 blokkeert dan de receptoren van het schildklierhormoon.
Te weinig schildklierhormoon leidt ook tot hartfunctiestoornissen, omdat de energievoorziening van het hart onvoldoende is, maar bovendien wordt het weefsel van het hart en bloedvaten stijver, waardoor de hartfunctie minder wordt en de bloeddruk kan oplopen.
Struma groeit meestal langzaam, in de loop van de jaren en vaak zonder klachten. Als er klachten ontstaan, zijn dat meestal hinder met slikken, piepende ademhaling (vooral 's nachts), een gespannen gevoel in de hals of een storende aanblik. Dit kunnen redenen zijn om het struma te laten behandelen.
Radioactief jodiumbehandeling
Bij sommige oorzaken van een zwelling van de schildklier kan gekozen worden voor bestraling met radioactief jodium. Zo wordt de schildklier een klein beetje bestraald, waardoor deze kleiner wordt en klachten kunnen verdwijnen.
Gezonde vetten dragen bij aan een goede schildklierfunctie. Één goede eetlepel per dag en je hebt al een groot deel binnen van wat je nodig hebt! Volkorenproducten – Zoals volkorenpasta, brood en rijst. Behalve een goede bron van vezels, bevatten ze alle mineralen die schildklierhormonen zo graag gebruiken.
Veelvoorkomende schildklierklachten
Bij een traag werkende schildklier kunnen klachten als vermoeidheid, kouwelijkheid, gewichtstoename en somberheid optreden. Klachten aan de schildklier kunnen zich ook uiten als zwellingen of bobbels in de hals. Vaak treedt hierbij ook heesheid of benauwdheid op.
Een struma hoeft vaak niet behandeld te worden. De meest voorkomende vorm in Nederland is het normaal werkende multinodulaire struma wat maar zelden behandeld hoeft te worden. Wanneer het struma niet in de weg zit en geen problemen geeft zoals slikklachten of druk op de luchtpijn, is behandeling niet nodig.
De ziekte zelf herken je aan de plotse hevige pijn in de hals, ter hoogte van de schildklier, doorgaans samen met pijn in de nek. Je hebt koorts met of zonder koude rillingen en je voelt je algemeen onwel. Pijn bij het slikken en een hese stem zijn ook mogelijk.
Er bestaat geen medicijn dat de schildklier kan genezen. Het maakt niet uit of het tekort ontstaan is door de ziekte van Hashimoto, door een schildklieroperatie of door behandeling met radioactief jodium, de behandeling is hetzelfde. Je moet je hele leven schildklierhormoon gebruiken.
Een niet goed werkende schildklier, die zich vaak uit als een struma, is wereldwijd een ernstig en niet onderkend probleem. Bij een struma (krop) is de schildklier vergroot, wat voelbaar en/of zichtbaar is in het halsgebied.
Om je schildklier gezond en in balans te houden, is het belangrijk dat je voldoende vitaminen en mineralen binnenkrijgt. Met name vitamine A, B6, B12, C, D, eiwitten, CoQ10, zink, ijzer en magnesium zijn belangrijk.
Als u een vergrote schildklier heeft, dan kunt u dit in de hals zien of voelen. De schildklier kan helemaal gelijkmatig vergroot zijn (difuus) of onregelmatig (multinodulair). Het kan ook zijn dat er één of meerdere knobbels of zwellingen in de schildklier voelbaar zijn.
Virale thyreoïditis – ziekte van De Quervain
De ziekte ontstaat vaak na een keelontsteking of verkoudheid. Deze virale schildklierontsteking komt vrij vaak voor. Door de vaak milde vorm wordt deze ook niet altijd herkend en voor griep aan gezien. Dit is ook niet erg omdat de ontsteking doorgaans vanzelf geneest.
Bij een struma kunnen een of meer knobbels in de schildklier zitten. Soms is zo'n knobbel gevuld met vocht (een cyste). Vaak gaat het om meerdere goedaardige gezwellen in de schildklier. Het is bijna nooit een kwaadaardig gezwel.
Behandeling van een struma
Om de schildklier te verkleinen kan een behandeling met radioactief jodium helpen. Het effect hiervan is vaak na een tot twee jaar te beoordelen. Soms is een operatie nodig. Bij een operatie haalt de chirurg (een deel van) de schildklier weg.
Klachten die men kan ervaren van een schildkliernodus of een multinodulair struma zijn een zichtbare zwelling in de hals (cosmetisch) of het gevoel hebben dat er iets in de weg zit in de hals (mechanisch). Als de nodus tegen de slokdarm duwt, kan men moeite hebben met het doorslikken ofwel de passage van voedsel.
De schildklier maakt te veel schildklierhormoon aan, wat kan leiden tot vermageren, een te snelle hartslag en hoge bloeddruk, een overdreven warmtegevoel, diarree en beven.
Veel schildklierpatiënten kampen met psychische klachten: stemmingswisselingen, vergeetachtigheid, depressies of neerslachtige gedachtes.
Bij TSH-waarden van 5-15 mE/l kan er in enkele gevallen centrale hypothyreoïdie bestaan of het 'sick euthyroid syndrome'.
Snelle suikers kan je beter niet meer eten bij een trage schildklier. Ze zitten verstopt in onder andere snoep, koekjes, frisdrank, alcohol, witte rijst, wit brood maar ook honing, vruchtensap en gedroogd fruit. Deze voedingsmiddelen verhogen de kans op insulineresistentie.