Meestal zijn cysten goedaardig, maar ze kunnen ook kwaadaardig zijn. Cysten veroorzaken over het algemeen geen last, maar het is verstandig de huisarts te raadplegen voor verdere onderzoek. De diagnose kan worden gesteld met behulp van een een MRI-scan of CT-scan.
Een goedaardige tumor kenmerkt zich vaak door een ronde vorm. Een kwaadaardige tumor daarentegen groeit meer als een aardappel die begint uit te lopen. Deze 'sprieten' groeien door de wanden van omliggend weefsel en organen heen.
Bij een deel van de vrouwen verdwijnt een cyste vanzelf. U blijft wel onder controle bij uw arts. De arts zal nog 12 maanden met een echo controleren of de cyste niet verder groeit of verandert. Dit gebeurt via een kijkoperatie.
Hoe ontstaat een cyste
De oorzaak voor het ontstaan van een dergelijke holte is vaak een ontsteking, bijvoorbeeld van een tand of kies. Ook kan een cyste het gevolg zijn van een ophoping van speeksel, dit doet zich nogal eens voor in de onderlip en heet een mucokele. Soms is de oorzaak van cystevorming niet duidelijk.
Cysten worden veroorzaakt door bijvoorbeeld infecties, tumoren of erfelijke aanleg. Meestal zijn cysten goedaardig, maar ze kunnen ook kwaadaardig zijn. Cysten veroorzaken over het algemeen geen last, maar het is verstandig de huisarts te raadplegen voor verdere onderzoek.
Cysten kunnen verschillen in grootte en er kunnen meerdere cysten in één of beide borsten zitten. Cystes kunnen vanzelf verdwijnen, maar als de cyste erg groot is en/of veel klachten geeft bij de patiënt, is het leegzuigen van de cyste een optie.
Cysten verdringen het gezonde nierweefsel. Als er veel (grote) cysten ontstaan, raken de nieren beschadigd. De meest voorkomende vorm van cystenieren is ADPKD.
De huisarts zal door middel van een onderzoek kunnen bepalen of u daadwerkelijk een cyste heeft. Door middel van een punctie kan een cyste worden leeggezogen. Hierbij wordt het vocht uit de holte gezogen door een dunne naald in de cyste te brengen. Dit is alleen nodig als de cyste pijn doet en erg groot is.
Als een cyste knapt, kan dit acute pijn in de onderbuik veroorzaken. Veranderingen in de menstruatie. De menstruatie kan onregelmatig worden. Ook kan de menstruatie heviger of juist veel minder hevig dan normaal zijn.
Grof gezien is een cyste een klein zakje gevuld met lucht of vloeistof.Een tumor is een ongewoon gebied van extra weefsel. Ze komen beiden voor in huid, weefsel, organen en botten.
Symptomen. Een cyste voelt aan als een ronde, stevige knobbel. Soms voelt deze knobbel pijnlijk aan.
Een cyste kan spontaan groter worden, maar ook weer kleiner worden of zelfs verdwijnen. Dit heeft alles te maken met de menstruatiecyclus. Zo'n drie tot zeven dagen voor de menstruatie (in de periode dat de menstruatie op gang komt) hebben veel vrouwen last van zware of gespannen borsten en soms stekende pijn.
Bepaalde cysten met een bloederige inhoud kunnen openbarsten en ook hevige pijn veroorzaken met bloeduitstorting in de bekkenruimte.
Op een echografie zijn afwijkingen in de borst te zien. Zo kan de arts inschatten of het gaat om een holte gevuld met vocht (cyste), een goedaardige afwijking of een kwaadaardige tumor.
Als de tumor net onder de huid zit, kunt u deze voelen als een zwelling of knobbeltje. De tumor zelf doet geen pijn. Zit de tumor dieper, dan kan het lang duren voor u hem opmerkt.
Een groot deel van de cysten verdwijnt spontaan en hoeft geen verdere behandeling. Bij een minderheid van de cysten en in bepaalde omstandigheden stellen we toch voor om de cyste (en eventueel de erg aangetaste eierstok) operatief te verwijderen. Dit gebeurt bijna altijd met een kijkoperatie of laparoscopie.
Ovariumcysten zijn met vocht gevulde blaasjes in de eierstok. Men noemt ze ook wel cysten van de eierstok (ovarium = eierstok). Meestal zijn ovariumcysten goedaardig. Behandeling is niet nodig bij een goedaardige cyste die geen klachten geeft en kleiner is dan tien cm.
Een talgkliercyste is een hard knobbeltje, dat aanvoelt als een knikkertje of erwtje. De grootte van het knobbeltje varieert vaak van een halve tot drie centimeter. Het is onverstandig om de cyste uit te knijpen.
De dieetbehandeling bij cystenieren bestaat uit een vochtverrijking (3-4 liter per dag), cafeïnebeperking, zoutbeperking en eiwitbeperking (alleen als uw nierfunctie achteruit gaat). Bij cystenieren zijn de nieren minder goed in staat om de urine te concentreren.
In Nederland komt het bij ongeveer 3 tot 4 op de 10.000 mensen voor. Cysten zijn holten met daarin vocht, een soort vochtblazen. Cystenieren is een erfelijke nierziekte en wordt ook wel ADPKD genoemd. Dit staat voor 'Autosomal Dominant Polycystic Kidney Disease'.
Als een cyste draait of scheurt, ontstaat een hevige stekende pijn in de buik die gepaard kan gaan met misselijkheid en koorts. Rondom de eisprong is er in de eierstok een kleine holte met vocht (follikel) waarin zich een eicel bevindt.
Indien de cyste ontstoken is, wordt de cyste eerst ingesneden en leeggemaakt. Een antibioticakuur is daarbij niet ongebruikelijk. In een rustigere fase wordt vervolgens de cystewand verwijderd. Een cyste die niet geheel verwijderd is, heeft grote kans om weer terug te komen.
Een echografie is een onderzoek met geluidsgolven. Deze golven hoor je niet. De weerkaatsing (echo) van de golven maakt organen en weefsels zichtbaar op een beeldscherm. Zo kan de arts de organen in het lichaam bekijken en een mogelijke tumor en/of uitzaaiingen zien.
Een cyste kan in korte tijd ontstaan, kan spontaan groeien, maar ook spontaan weer kleiner worden of zelfs verdwijnen. Een cyste die erg pijnlijk is kan door de arts in het ziekenhuis zo nodig leeggezogen worden door middel van een punctie.