Doe de groenten of het fruit, samen met water of een deel van het kookvocht en voldoende natuurlijke conserveermiddelen (zuur, zoet, zout), in de weckpotten. Vul ze tot 1 á 2 cm onder de rand. Zorg dat de rand schoon is. Doe het deksel met een rubberen ring op de pot.
Om te wecken zonder weckketel heb je een grote pan nodig om de weckpotten in onder te dompelen in heet water. Giet het fruit, groenten, compotes of wat je wilt in de weckpot. Plaats de rubberen weckring tussen de pot en de deksel en sluit de deksel goed.
Glazen potten met schroefdeksel (of jampotten) kunnen voor het inmaken ook gebruikt worden. Vooral als u jam of chutney's inmaakt is een jampot een goede oplossing. Het gebruik van een jampot is mogelijk als u jam inmaakt met geleisuiker. Geleisuiker heeft een bewarende werking en voorkomt dat de jam bederft.
Inmaken is de verzamelnaam voor het conserveren van voedsel in potten en flessen. Er zijn ruwweg twee methodes. De eerste is het steriliseren en vacumeren van al dan niet gekookt voedsel door verhitting van de pot of fles. Dit is het zogenaamde wecken.
Zuur (zoals azijn) doet precies het omgekeerde, het verstevigt de celwanden waardoor groenten ingemaakt in zuur juist knapperig worden. Calcium- en magnesiumionen verstevigen de celwanden ook. Gebruik daarom ongeraffineerd zout (waarin deze mineralen voorkomen) voor het inmaken en fermenteren.
Een te laag zoutgehalte in de pot is één van de factoren die ervoor zorgen dat de bacterie gifstoffen gaat produceren. Voeg daarom bij elke pot een theelepeltje zout toe op een pot van 1 liter. Bij verhitting boven 121,1 graden Celsius (250 graden F) gaan de sporen van de Clostridium botulinum kapot.
Bokaaltjes met een klemsluiting kun je niet ondersteboven zetten, maar bij bokalen met een schroefdeksel is dit wel aan te raden. Waarom? Wanneer je de bokaal ondersteboven zet, loopt de confituur naar het deksel, en komt er bij de bodem van de pot, die nu bovenaan zit, ruimte vrij.
Het wecken van fruit is wel veilig omdat fruit veel voedingszuren bevat. De botulisme bacterie kan niet groeien in een zure omgeving. Sporen van de bacterie kunnen daardoor geen schade aanrichten in potten geweckt fruit of zelfgemaakte jam.
Kook de inmaakringen en deksels gedurende 5 minuten in een grote pan met water. Heb je gebruikte ringen en zijn ze erg vies, voeg dan een 1 eetlepel soda toe. (door de soda worden uw inmaakringen en deksels ontvet). Bewaar de inmaakringen in een bakje met zuiver water tot gebruik.
Zet op een rooster of doek en laat ze helemaal afkoelen. Haal de klemmen pas van de deksels als de potten helemaal zijn afgekoeld. Plak op de potten etiketten met daarop de inhoud en de inmaakdatum. Ingemaakte groenten en fruit zijn ongeveer een jaar houdbaar op een koele donkere plek.
Inmaak bewaren. En tot slot; hoe lang kun je inmaak bewaren? In principe jaren, want als je goed hebt ingemaakt zijn er geen bacteriën en is de pot vacuüm en kan er dus nooit meer een bacterie in komen.
Wij raden altijd aan om uw jam te wecken als u deze maakt zonder suiker en deze niet in gewone jampotten te doen. Gebruik kleine weckpotten omdat, jam zonder suiker dus met zoetstof of ander zoetmiddel, in geopende potten sneller leeggegeten moet worden. De jam blijft minder lang houdbaar door het gebrek aan suiker.
Indien u niet beschikt over een weckketel, kunt u ook wecken in een pan. In principe blijft het op dezelfde wijze gaan. Hou ten alle tijden de potten vrij van de bodem, dit kunt u doen door een weckroostertje onder in de pan te plaatsen maar een opgefrommelde theedoek onderin is ook een mogelijkheid.
Goede bacteriën
Het fermenteren van groente en fruit houdt in dat gezonde bacteriën helpen om een stofje genaamd cellulose af te breken. Ons lichaam vindt dat best lastig, dus alle hulp is welkom. De goede probiotische bacteriën zorgen er voor dat wij gezond blijven en voorkomt dat het voedsel bederft.
Bij wecken wordt vlees in een glazen weckpot langdurig verhit en van de buitenlucht afgesloten. Een groot deel van de bacteriën en schimmels die bederf veroorzaken, wordt gedood. Maar sommige bacteriën zijn in staat om te overleven omdat de temperatuur vaak niet boven de 100 graden Celsius komt.
Met Inleggen conserveer je groente, kruiden en specerijen in gesloten potten door ze in zuur te bewaren met zout en soms in combinatie met suiker, alcohol of olie. Oorspronkelijk werd de groente in zout gelegd, waarna een spontane melkzuurgisting plaatsvindt die de vloeistof zuur maakt.
Ingemaakte of 'opgelegde' groenten in perfect gesteriliseerde bokalen zijn zeker een jaar houdbaar. Je hoeft ze helemaal niet in de koelkast bewaren. Een koele, donkere plek, bijvoorbeeld de kelder, is prima.
Over het algemeen wordt de azijn samen met de suiker aan de kook gebracht en wordt het water zachtjes gekookt totdat de suiker volledig opgelost is. Daarna worden de groenten en/of het fruit in het azijn-suiker mengsel gekookt. Kook groenten en fruit niet gaar maar beetgaar.
Bijna alles kan worden ingemaakt. Inmaken werd vroeger gedaan om ook producten langer houdbaar te maken zodat men ook in de winter groente, fruit, vlees en vis kon genieten. Tegenwoordig is dat wel anders. Het hele jaar door kun je bijna alle soorten groente en fruit krijgen in de supermarkt.
Inmaken of wecken zonder suiker is zeker mogelijk. Waar u rekening mee moet houden is dat u het product dat u inmaakt, weckt in een inmaakketel. Waarom? Geleisuiker en suiker hebben een bewarende werking waardoor u de jampot gewoon “op zijn kop” kunt zetten en op die manier kunt inmaken.
Bij wecken wordt voedsel geconserveerd in glazen potten of flessen. Door het voedsel in de glazen potten in een pan met water een bepaalde tijd te verwarmen tot een bepaalde temperatuur (afhankelijk van het voedsel wat geconserveerd moet worden) en daarna af te laten koelen ontstaat er in de pot een vacuüm.