Het allerdiepste punt onder water, het onderwaterequivalent van de Mount Everest, is en blijft de Challenger Deep in de honderden kilometers lange Marianentrog in de Stille Oceaan, ergens tussen Japan en Papoea-Nieuw-Guinea: 10.924 meter.
Iedereen weet hoe de hoogste berg ter wereld heet, maar wie kan uit het blote hoofd de naam van de diepste plek op aarde noemen? En dat terwijl deze Marianentrog, nabij de Marianen-eilanden in de Stille Oceaan, veel dieper is dan de Mount Everest hoog is. Om precies te zijn: 10.911 meter.
In de Marianentrog in het westen van de Stille Oceaan ligt het 10.924 meter diepe Challenger Deep, waar de hoogste berg op aarde, de Mount Everest, makkelijk in zou passen. Het diep werd in 1951 ontdekt, en vijf keer hebben mensen gepoogd de bodem van de wereld te bereiken.
Er lijkt bijna tien kilometer onder de Marianentrog een verborgen ecosysteem te bestaan dat aanwijzingen bevat voor het zoeken naar leven in het zonnestelsel. Monsters van serpentine uit een onderwater-moddervulkaan bevatten organische materialen dat lijkt op afval van microben die diep onder het oppervlak leven.
Wetenschappers hebben de diepst levende vis ter wereld ontdekt in de Stille Oceaan. Het gaat vermoedelijk om een slakdolf, een kleine straalvinnige vis. Het dier werd gefilmd op 8143 meter diepte in de Marianentrog, een kloof die wordt beschouwd als de diepste plek in de oceanen.
In de stille oceaan is het diepste punt op aarde, de Marianentrog ruim 11 km diep en daar is het 1 tot 2,5 graden Celsius boven het vriespunt.
De gevaarlijkste zee ter wereld is waarschijnlijk de Atlantische Oceaan , daar gebeuren de meeste ongelukken. Deze enorme waterplas tussen Europa en Amerika is normaal een vrij rustige oceaan. Juist deze stilte maakt hem zo gevaarlijk. Zeevaarders zijn minder alert op de gevaren van de oceaan.
Bij recreatief duiken kun je maximaal tot 40 meter diep duiken. Als basisduiker in open water is de limiet voor hoe diep je kunt duiken 18 meter.
William Trubridge heeft een nieuw wereldrecord neergezet. De Nieuw-Zeelander dook zonder zuurstofflessen naar een absurde diepte van 122 meter. De waaghals hield daarvoor bijna 4,5e minuut zijn adem in. Trubridge is de enige die zo gek is om dit te blijven doen: al 15 keer eerder had hij het wereldrecord in handen.
De Marianen Troch is het diepste punt van de oceaan heeft een diepte van 11 km of 11 000 meter. Als je hiervoor de bovenstaande berekening uitvoert kom je op een druk van 1101 bar. 1 bar staat gelijk met een druk van 1.02 kg/cm² en is komt overeen met 1123 kg/cm² op en diepte van 11 km.
En juist door die waterbewegingen kan er voedsel aangevoerd worden en kan er dus leven zijn op grote diepte. Eerdere onderzoeken toonden aan dat er amoeben, vlokreeften, zeekomkommers, kwallen, maar ook bijzondere vissen voorkomen.
'95 procent van de oceaanbodem is nog niet verkend. Dat is ruim 65 procent van het aardoppervlak', schrijft Stel in de nieuwe Eos.
Op de bodem van de diepzee
Tot ongeveer 1.000 m diepte is er veel leven in zee: bijvoorbeeld kreeften, sponzen, koralen en koraalriffen. Langs de hellingen daar de diepzee treffen we haaien en roofvissen aan, maar op de bodem van de oceaan lijkt alles zo doods als een woestijn.
Het Britse oorlogsschip HMS Challenger (hier te zien op een houtsnede die met de hand is ingekleurd) begon in 1872 aan de eerste expeditie om de geheimen van de oceaan te ontrafelen. Door een storm raakte het schip uit koers en stuitte bij toeval op de onderzeese kloof die we nu kennen als de Marianentrog.
De Noordzee is niet zo diep
Onze eigen Noordzee is vergeleken bij de Marianentrog een ondiepe vijver. Het diepste punt van de Noordzee bevindt zich bij Noorwegen en ligt op 700 meter onder de waterspiegel. Het Nederlandse deel van de Noordzee heeft een gemiddelde diepte van slechts zo'n 30 meter.
Dat wil dus wat zeggen over het aantal luchtmoleculen dat nodig is om hetzelfde volume te kunnen krijgen (de longen te kunnen vullen). Eenvoudig gesteld: je gaat daar 3,5 keer zo snel door je lucht heen. Wie duikt op veertig meter diepte gebruikt ongeveer 5 keer zo snel zijn lucht als aan de oppervlakte.
Op Bonaire, in de Nederlandse Antillen, heeft de 41-jarige Carlos een nieuw record neergezet. Hij wist als langste ooit onder water te zwemmen, zonder adem te halen. Carlos legde maar liefst een afstand van 170 meter af. In totaal was hij drie minuten en vijf seconden zonder te ademen onder water.
Stijg je op vanaf tien meter diepte dan zal het volume verdubbelen. Op een bepaald moment scheuren de longblaasjes en dringt er lucht in de haarvaten. Hierdoor ontstaan er luchtbellen in de bloedvaten. Komen deze terecht in de bloedvaten van het hart, dan kunnen ze een hartstilstand veroorzaken.
"De Noordzee is een zeer gevaarlijke zee", zegt duiker Johan Rycx. "De temperatuur van het water is nu amper 13°C en heel vaak is het koude water de hoofdoorzaak de problemen. Daarbij komen ook nog andere gevaarlijke factoren, zoals de sterke stroming, de wind en ook de verraderlijke stand van de zee, eb of vloed.
Als we denken aan de gevaren die op de loer liggen in de oceaan, is het een vraag die natuurlijk in ons opkomt - hoe zit het met haaien, de meest gevreesde schepsels van de zee? Dus ja, er zijn haaien in Griekenland, zelfs een aantal soorten. En er zijn misschien zelfs mensenetende haaien, zoals de grote witte haai.
De Dode Zee. Waar water zo zout is dat je drijft, waar mensen naar toe gaan om gezondheidredenen en waar nauwelijks leven is te ontdekken. De Dode Zee op de Israelisch-Jordaanse grens ook nog eens 's werelds laagste punt op het land met 423 m onder het zeeniveau.
In de geologie worden vier en soms vijf oceanen onderscheiden en ongeveer vijftig zeeën.
Eeuwige nacht. 1000 Meter diep is het helemaal donker. Het is zo'n vier graden, er is ook weinig eten.