Om de privacy van de eigenaar van een erf te beschermen, bepaalt de wet (art. 5:50 BW) dat het niet geoorloofd is om binnen twee meter van de grenslijn vensters of andere muuropeningen, dan wel balkons of soortgelijke werken, te hebben.
Recht van uitzicht: het recht om uitzicht te houden. Vaak betekent dit een verbod om boven een bepaalde hoogte iets te bouwen. Gootrecht: het recht om (vuil) water te lozen vanaf het ene erf naar het erf van de buren via bijvoorbeeld hemelwaterafvoer.
Er bestaat geen minimale afstand voor het bouwen tegen de erfgrens. Je mag op eigen grond dus gewoon tegen de erfgrens aan bouwen. Het wordt iets anders als je precies op de erfgrens wilt bouwen. Dit mag namelijk niet zomaar, omdat je anders met jouw bouwwerk of muur voor de helft op de grond van jouw buren staat.
Zo moet je voor het planten van een heg of heester minimaal 50 cm afstand houden van de erfgrens. Bij een boom is die afstand minimaal 2 meter. Een hek of schutting plaatsen op je eigen grond mag zonder toestemming van je buren (mits deze maximaal 2 meter hoog is).
Het burenrecht regelt de (rechts)verhouding tussen naast elkaar wonende partijen of tussen eigenaren van naast elkaar gelegen percelen. Niet voor niets bestaan de problemen die de rijdende rechter op televisie behandelt voor een groot deel uit geschillen tussen buren.
Denk aan geluidsoverlast, trillingen, stankoverlast, rook, gassen, ongedierte, noem maar op. De wet spreekt dan van 'hinder'. Als die hinder onrechtmatig is dan kan dat leiden tot aansprakelijkheid en een verplichting tot schadevergoeding of tot het nemen van maatregelen om de hinder te staken.
Als u gaat bouwen tegen de erfgrens mag dat alleen als dat de grens is tussen uw erf en dat van een andere particulier of bedrijf. Als de erfgrens naast openbaar toegankelijk gebied ligt, moet u 1 meter uit de erfgrens blijven.
De buren moeten meewerken aan de oprichting van een scheidsmuur. Zoals hiervoor al aangegeven kunnen buren te allen tijde de medewerking van de andere buur vorderen voor het oprichten van een schutting of andere erfafscheiding op de erfgrens. Dit geldt als er nog geen scheidsmuur op de erfgrens staat.
Niet vergunningsplichtig
Open afsluitingen (van draad of draadgaas) kunt u zonder vergunning plaatsen tot 2 meter hoog. Let wel: Een afsluiting plaatsen op de perceelsgrens kan enkel als beide buren akkoord zijn. Is er geen akkoord, dan moet u de afsluiting langs uw kant van de perceelsgrens plaatsen.
De wet: vordering tot medewerking. In de wet staat bepaald dat in beginsel iedere eigenaar kan vorderen dat diens buren meewerken aan het plaatsen van een gemeenschappelijke scheidsmuur van twee meter hoog. De scheidsmuur dient op de erfgrens te worden geplaatst.
Het tuinhuis of bijgebouw dat je wilt plaatsen mag maximaal op 30 meter afstand van je woning staan en moet 3 meter van de perceelsgrens blijven. Behalve voor de perceelsgrens achteraan, daar volstaat 1 meter of tegen een bestaande scheidingsmuur.
Je mag een overkapping, bijvoorbeeld de achterkant of zijkant, in principe op de erfgrens zetten. Daarbij geldt wel dat je zonder vergunning gebonden bent aan een maximale hoogte van 2,0 meter.
Afstand perceelgrens
De bijbouw moet minstens 3 meter van de perceelgrens blijven in de zijtuin en in de achtertuin is deze afstand vastgesteld op 2 meter. Indien de bijbouw tegen een aanpalend gebouw wordt gebouwd, mag het tot de perceelgrens gaan als de bestaande scheidingsmuur niet gewijzigd wordt.
Vergunningvrij bouwen
Wel kunt u de gemeente vragen om te onderzoeken of het bouwwerk voldoet aan de regels. Ook kunt u de bouw aanvechten op grond van het Burenrecht uit het Burgerlijk Wetboek. U moet dan wel hinder ondervinden van het bouwwerk. Met vragen daarover kunt u terecht bij het Juridisch Loket.
Hoe hoog mag een struik boven een schutting uitkomen? Een struik of haag mag maximaal één meter hoog zijn in de voortuin. In de zijtuin of achtertuin mag deze maximaal twee meter hoog zijn.
De plant hecht zich nou eenmaal op meerdere materialen, waaronder hout en steen. Daarom kan je de plant beter tegen (beton)gaas laten groeien. Probeer daarnaast bij het aanplanten de klimop dusdanig te planten dat het niet de kans krijgt om op materiaal te hechten waar je het niet wil."
Afgezien van eventuele afwijkende regels van de gemeente, regelt het Bor hoe hoog een schutting mag zijn en hoe de hoogte wordt opgemeten. Erfafscheidingen lager dan 1 meter kunnen zonder vergunning geplaatst worden. Voor erfafscheidingen hoger dan 2 meter is een vergunning vereist.
Een erfafscheiding is een constructie om de grens met bijvoorbeeld de buren aan te geven. Een erfafscheiding kan een natuurlijke vorm hebben (bijvoorbeeld een haag of heg) of een constructie zijn in bijvoorbeeld de vorm van een schutting of een hekwerk.
Voor uw huis geldt een grens van 1 meter. Er kunnen per gemeente andere regels gelden, dus vraag het na bij uw eigen gemeente. In sommige gevallen heeft u een omgevingsvergunning nodig voor het plaatsen van een erfafscheiding. Op www.omgevingsloket.nl leest u of dat voor uw perceel geldt.
De maximale hoogte van een schutting
Wanneer de schutting achter of naast uw woning wordt geplaats en niet grenst aan een publiekelijke gemeentegrens, geldt een maximale hoogte van twee meter. Wanneer u de schutting in de voortuin wilt plaatsen, geldt een maximale hoogte van een meter.
De maximale hoogte van een tuinhuis blijft trouwens 5 meter. Stel bijvoorbeeld dan de afstand tot de perceelgrens 2 meter is, dan mag er nog 2 x 0,47 = 0,94 meter boven de 3 meter gebouwd worden. In totaal mag het tuinhuisje dan 3,94 meter hoog zijn.
Is het stuk grond tussen de erfgrens en gebruiksgrens al lange tijd in gebruik door iemand anders dan de eigenaar? Dan kan door verjaring recht van eigendom op dat stuk grond ontstaan. Het Kadaster houdt niet bij of de grenzen veranderen door verjaring.