Ouders, en later leeftijdgenoten, spelen een grote rol bij de vorming van het zelfbeeld.Geven zij aandacht en liefde en word je met respect behandeld, dan ontstaat een positief zelfbeeld. Suzanne (27) komt bijvoorbeeld uit een warm nest. 'Ik heb van mijn ouders heel duidelijk meegekregen dat ik goed ben zoals ik ben.
Symptomen van een laag zelfbeeld
Je voelt je erg onzeker, hebt weinig vertrouwen in jezelf en dat dingen je gaan lukken. Je bent niet trots op jezelf, je haalt jezelf steeds naar beneden. Als iets wel goed is gegaan, heb je de neiging om dit succes te verkleinen (het komt niet door jouw handelen, maar door anderen).
Als je bijvoorbeeld erg beschermd bent opgevoed, kan het zijn dat het zelfvertrouwen zich niet genoeg ontwikkelt. Ook als je veel kritiek gekregen hebt op je gedrag of prestaties, of als je gepest bent, kan je zelfvertrouwen afnemen of zich niet genoeg ontwikkelen.
Negatief denken komt voort uit angst. Angst voor het onbekende, angst voor verlies aan controle, angst dat het niet goed komt. Niet voor niets is er de uitspraak: 'de mens lijdt nog het meest aan het lijden dat hij vreest'.
Je bent bijvoorbeeld sociaal, verlegen, moedig, behulpzaam, agressief. Zelfbeeld bepaald hoe jij jezelf ziet en hoe je naar aanleiding daarvan handelt, los van de realiteit. Je vindt jezelf bijvoorbeeld te dik en wordt daardoor onzeker.
Een zelfbeeld ontstaat in de loop van je leven door de ervaringen die je meemaakt, de omgeving waarin je opgroeit en de mensen waar je mee opgroeit. Als deze ervaringen negatief zijn geweest, omdat je bijvoorbeeld bent gepest of vaak bent buitengesloten, ontwikkel je hiermee vaak een negatief of laag zelfbeeld.
Zelfvertrouwen ontwikkelt zich in de kinderjaren. Naast je persoonlijkheid is je sociale omgeving erg belangrijk bij de ontwikkeling van zelfvertrouwen. Wanneer je bijvoorbeeld erg beschermd opgevoed bent, kan het zijn dat je niet geleerd hebt om een eigen mening te vormen en zelf dingen te ondernemen.
Waardoor raak je ongelukkig? Het gevoel dat het leven niet de moeite waard is komt niet zomaar opzetten, dit heeft een reden, bijvoorbeeld: Je hebt een laag zelfbeeld, bent ontevreden over jezelf en voelt je onzeker. Op het werk ervaar je werkstress door hoge druk.
Een achtergesteld gevoel wijst er in de basis op dat anderen voorop gesteld worden. Tenminste dat is zoals jij het voelt. Het uit zich in kenmerken als: Dat jij vaak niet gezien wordt of dat je niet op waarde wordt geschat en dat andere mensen belangrijker gevonden worden dan jij.
En de mate waarin je zelfvertrouwen hebt, is de mate waarin je vertrouwt op jezelf dat je het kunt. Eigenwaarde is een term uit de psychologie. Het beslaat een veel groter gebied dan zelfvertrouwen. Het het is het complete beeld dat een mens op emotioneel niveau van zichzelf heeft.
Zoek afleiding
Wanneer je merkt dat je begint te piekeren of een negatieve gedachte opmerkt, ga dan iets doen. Dit leidt je af van je negatieve gedachten. Vooral bewegen kan goed helpen om piekeren en onrust tegen te gaan. Ga bijvoorbeeld sporten of wandelen.
Gedachten loslaten doe je niet door er een gevecht mee aan te gaan. Je richt eenvoudigweg je aandacht op iets anders. Ga iets doen met al je aandacht, dan laat je geest de negatieve gedachten los. Geregeld komen negatieve gedachten eerst nog een paar keer terug, ze zijn niet meteen helemaal weg.
Onzekerheid is niet aangeboren. Het is een vorm van angst waardoor je weinig vertrouwen in jezelf hebt. Er zijn allerlei oorzaken te noemen die je onzeker maken.
Iedereen voelt zich weleens onzeker over zijn handelen, de manier waarop je overkomt of hoe je er uit ziet. Wanneer deze onzekerheid over jezelf zo groot wordt dat het bepalend gaat worden in je dagelijks handelen, spreken we van een negatief zelfbeeld en wordt de onzekerheid een probleem.
Zelfbeeld is de manier waarop je over jezelf denkt. Dit is medebepalend voor hoe je je voelt en welke acties je onderneemt. Het zelfbeeld heeft een grote invloed op het zelfvertrouwen. Zelfvertrouwen is het vertrouwen dat je in jezelf of op jezelf hebt, dat je jezelf de moeite waard vindt.