De steenmarter beweegt zich galopperend voort, kan goed klimmen en hij kan sprongen maken van anderhalve meter. Hoewel hij kan zwemmen, probeert hij dat te vermijden. De steenmarter eet zowel plantaardig als dierlijk voedsel. Hij heeft een veelzijdig menu.
Een steenmarter is bruin van kleur met een grauwbruine ondervacht en zijn onder andere te herkennen aan hun witte keelvlek. De kop-romplengte van een mannetje is 40 tot 52 cm, bij een vrouwtje is dit 37 tot 48 cm. Ze hebben ongeveer het formaat van een (slanke) huiskat.
Hij vertoeft op zogenaamde dagrustplaatsen die hij het liefst op een hoge, droge, warme plek maakt. Hier legt hij voedselvoorraden aan of brengt hij zijn jongen groot. De marter is voornamelijk 's nachts actief. Hij speelt dan graag en trekt erop uit om op voedsel te jagen.
Steenmarters nestelen zich het liefst in oude schuurtjes of in holle bomen in je tuin. Behalve je planten en bomen gaan steenmarters soms nog achter ander voedsel aan.
Bij het klimmen in bomen grijpt hij zich met z'n nagels vast in de schors en 'hupt' met schokkende bewegingen vanuit de achterpoten omhoog. Boommarters kunnen goed zwemmen. De dieren leven solitair; enkel in de paartijd zijn mannetjes en vrouwtje een paar dagen tezamen.
TIP: Bij een steenmarter op je zolder hoor je een luid en duidelijk bonkend geluid. Sommigen beschrijven het als een inbreker op zolder. Vaak hoor je 's nachts ook luidkeels gekrijs van vechtende marters.
De steenmarter heeft weinig natuurlijke vijanden en staat ongeveer aan de top van de voedselpiramide. Bij ons staan enkel de vos, de oehoe en sinds kort de wolf op zijn predatorenlijstje. In andere regio's moet de steenmarter het ook afleggen tegen grote roofvogels en beren.
Steenmarters hebben eerder te vrezen van katten dan omgekeerd. Katten durven een steenmarter al eens opjagen. Een steenmarter die zelf een kat aanvalt is nog niet geobserveerd.
Ze slapen in boomholtes, tussen houtstapels, in hooibergen, op zolders, in spouwmuren, onder dakbedekking, in schuurtjes, in nestkasten of in grotten. En een enkele keer graaft hij een hol in de grond. Wanneer komen de kleine steenmarters?
De uitwerpselen van de marter zijn worstachtig en zo'n 3 à 4 tot 10 cm groot.De achterzijde wordt gekenmerkt door een gedraaide, spitse punt. Die gedraaide punt is het gevolg van het feit dat de steenmarter een roofdier is en harige prooien eet. U kunt dan ook vaak wat haren of veren in de uitwerpselen terugvinden.
De steenmarter is een nachtdier dat van zonsondergang tot zonsopgang actief is. In de zomermaanden is hij soms ook 's ochtends vroeg op pad. Per nacht kan een steenmarter wel 10-15 km afleggen, maar meestal legt een mannetje 5 km af en een vrouwtje 3 km.
De paartijd valt in de zomermaanden, van juni tot augustus, met een piek in juli. Na een draagtijd van ongeveer negen maanden werpt het vrouwtje haar jongen, meestal in maart of april. Die worden ongeveer acht weken gezoogd maar vanaf de zesde week krijgen ze ook vast voedsel aangeboden.
Steenmarters deponeren net als veel andere roofdieren hun uitwerpselen vaak op dezelfde plek: een latrine. De uitwerpselen, urine en prooiresten kun- nen zich daardoor ophopen en voor stankoverlast zorgen. Vooral als er jongen zijn kan dit gebeuren.
Steenmarters zijn erg goede klimmers en kunnen zonder problemen 1,5 meter hoog springen. Ze klimmen ook moeiteloos rechte muren op en af vooral wanneer diepe voegen houvast bieden.
TIP: Bij een steenmarter op je zolder hoor je een luid en duidelijk bonkend geluid. Sommigen beschrijven het als een inbreker op zolder. Vaak hoor je 's nachts ook luidkeels gekrijs van vechtende marters.
Een steenmarter laat verschil- lende sporen achter. Zo kunt u buiten of binnen uitwerpselen aantreffen. Normaal zijn de uit- werpselen 5-10 cm lang en 1,5 cm dik en hebben ze een spitse punt. De uitwerpselen bevatten vaak haren, veren, botresten en pitten van vruchten.
Weliswaar bijt de marter hier zelden toe, maar wanneer hij dit wel doet, heeft dit des te ernstigere gevolgen. Niet alleen de doorlopende koperleidingen van de rembekrachtiging lopen gevaar, maar ook de korte slangen direct aan de remmen.
Overdag gebruiken ze meestal oude konijnenholen als dagrustplaats. In de winter slapen ze veel en worden ze af en toe wakker om voedsel te zoeken. Ze eten onder andere knaagdieren (muizen en ratten), jonge konijnen, vogels, eieren, insecten (kevers en rupsen), kikkers, regenwormen en (in de winter) spitsmuizen.
Door in een gieter te plassen en de urine vervolgens over je autobanden uit te gieten, zullen de steenmarters op afstand blijven. Ze hebben een hekel aan stank. Ook een wc-blokje of een doek gedrenkt in ammoniak kan helpen. Wanneer je een marter aantreft, is het handig om je auto om een andere plek te parkeren.
Marters houden niet van metaalachtige geluiden. Een vaak rinkelende wekker kan de marter dus verjagen. Marters houden niet van bepaalde geuren, zoals hondenhaar en dierenurine.Ze houden ook niet van de geur van wc blokjes.
De meeste schade aan auto's wordt veroorzaakt aan bijtbare rubber en plastic onderdelen onder de motorkap. Zo lijkt onder andere de bedrading (met name elektriciteits- en bougiekabels),koelwater- en remslangen en de isolatie een culinair hoogstandje voor de steenmarter.
Dat er een marter in huis is kan worden herkend aan kruipgeluiden, maar ook aan uitwerpselen en urinesporen. Resten van zijn maaltijden zijn tekenen dat een marter in het huis is ondergebracht. Wanneer urinesporen in het plafond trekken dan lijkt dit vaak op lekkage.
Muizen zijn echter niet de enige dieren die in een spouw kunnen komen, want zelfs steenmarters vinden een spouw een heerlijke plek om te vertoeven. Verder zijn er natuurlijk de gewone insecten die door allerlei gaten en kieren binnen kunnen komen.
In principe zullen Bunzings en Steenmarters rattengif niet rechtstreeks opnemen. Knaagdieren zoals ratten en muizen uiteraard wel. Maar net die knaagdieren vormen een lekkere hap voor een hongerige Bunzing of Steenmarter. Hierdoor lopen ze het risico om vergiftigde prooien op te peuzelen.