De gewone mensen gebruikten nog steeds methoden als drogen en roken, maar begonnen daarnaast ook ingrediënten aan producten toe te voegen om ze langer houdbaar te maken. Groenten werden gesneden en ingelegd in azijn.Zout en suiker werden gebruikt om te pekelen en confituren, en daarmee vocht uit voedsel te onttrekken.
In de meeste steden waren er koelhuizen om vlees, fruit en groenten te bewaren. Er werden ook ijshuizen gebouwd, vaak ondergronds maar ook als geïsoleerde gebouwen. Die werden gebruikt voor de opslag van sneeuw en ijs dat tijdens de winter werd verzameld om het voedsel tijdens de warmere maanden koel te houden.
Wanneer men vroeger groente en fruit hadden geoogst of er een grote visvangst was, dan werd het overschot ingelegd met zout, suiker, azijn of alcohol. Dit onttrok vocht aan het voedsel, zodat bacteriën en andere micro-organismen geen kans hadden om te groeien en het voedsel niet kon bederven.
– Groente die onder de grond groeien zijn langer houdbaar als je ze in het donker bewaard. Aardappelen, uien, witlof, bieten. Dat kan in een kelder maar ook in een papieren zak in een koele garage. – Sommige groente zijn sowieso al langer houdbaar, denk aan: kolen, pompoen, wortels, prei, courgette, witlof en bieten.
Vocht is het grootste probleem voor gedroogd voedsel. Door vocht kan uw gedroogd voedsel gaan schimmelen. Het beste wordt gedroogd voedsel luchtdicht verpakt met behulp van een vacumeersysteem maar ook weckpotten of kunststof voorraaddozen die luchtdicht afgesloten kunnen worden kunnen gebruikt worden.
Natuurlijke conserveermiddelen zijn stoffen die van zichzelf de houdbaarheid van een product verlengen. Suiker is daar een goed en veel gebruikt voorbeeld van. Het is een stof die als zodanig in de natuur voorkomt. Bij Natural Spices kun je een breed assortiment houdbaarheidsverhogende hulpstoffen online bestellen.
Bekende conserveermiddelen in voedsel zijn sorbinezuur en sorbaat (E200-E203), benzoëzuur en benzoaat (E210-E219), sulfiet (E221-E228), nitriet en nitraat (E249-E252).
Bij de techniek van het inblikken worden voedingsmiddelen hermetisch verpakt en daarna verhit. Door verhitting worden schadelijke micro-organismen gedood en enzymen geïnactiveerd. Het hermetisch afsluiten dient als bescherming zodat geen nieuwe ziekmakende organismen de voedingsmiddelen van buitenaf kunnen besmetten.
Wanneer je geen koelkast hebt, word je noodgedwongen bewuster in je aankoopgedrag en je voedselconsumptie. Je koopt doordachter en je leert om zo veel mogelijk vers en zelfgemaakt te eten. Dat laatste kan wel eens zuchten zijn, maar geeft ook een groter zelfwaardegevoel dan een pot, blik of diepvrieszak openmaken.
Er bestaan verschillende conserveringsmethoden. Denk aan luchtdicht verpakken, in het zuur of zout (pekel) leggen, (vries)drogen of pasteuriseren. Bij die laatste methode worden microben door verhitting gedood. Dit gebeurt bijvoorbeeld om melk langer houdbaar te maken.
Desondanks geloofde men tot aan de ontdekking van Pasteur in 1860, dat bacteriën vanzelf ontstonden. Het onderzoek van Pasteur toonde aan, dat leven niet kan ontstaan uit "niet-leven", maar dat alleen levende wezens leven kunnen voortbrengen.
De enige manier die wij kenden om voedsel zoals bessen en vlees langer goed te houden, was door het te drogen in de zon en later – het moest immers eerst uitgevonden worden – boven vuur. Dit laatste is de basis voor het roken van voedsel zoals we dat nu kennen.
Tijdens strenge winters werden er dikke stukken ijs uit nabije slo ten of vijvers gehakt. Deze brokstukken werden met karrenvrachten tegelijk naar de ijskelder vervoerd en daar op een dikke laag grond of stro gelegd.
De eerste elektrische koelkasten voor huishoudelijk gebruik kwamen in 1911 op de markt. Deze koelkasten werden geproduceerd door General Electric en werden verkocht voor een prijs van $1,000-. Dit bedrag is ongeveer twee keer zoveel als dat een auto in die tijd kostte.
Geschiedenis. Al toen de mens als jager en verzamelaar aan voedsel kwam, bestond de behoefte aan het conserveren van voedsel. Dit was nodig omdat het voedsel niet altijd in dezelfde hoedanigheid en hoeveelheid ter beschikking was. Bij de jacht kwam bijvoorbeeld ineens een grote hoeveelheid vlees ter beschikking.
Benzoëzuur. In salades en frisdrank zit vaak benzoëzuur. In de gebruikte hoeveelheden is dat conserveermiddel veilig. Alleen in grote hoeveelheden en in combinatie met vitamine C is het schadelijk.
Vroeger bestonden er geen vriezers maar wel andere manieren om voedsel te conserveren. Vis maar ook vlees werd ook vaak gerookt. Door de warmte en de rook verdwijnt het vocht in het eten de micro-organismen kunnen zich nu niet meer voortplanten. En dus kan je het eten iets langer bewaren.
Twee gram wit poeder oplossen in een half glas water, opdrinken en twintig minuten later ben je dood. Volgens de Coöperatie Laatste Wil is er een vrij verkrijgbaar en legaal middel in de handel, waarmee mensen op humane wijze een einde aan hun leven kunnen maken.
Veel toegevoegd zout of suiker onttrekt vocht aan het voedsel. Micro-organismen kunnen dan nauwelijks groeien. Hierdoor zijn producten als jam (door suiker) of droge worst (door zout) lang houdbaar. Deze producten bevatten hierdoor echter wel heel veel calorieën of zout.
Benzoëzuur komt van nature voor in benzoë-gom, maar komt ook voor in honing en zuivelproducten. Het zout, natriumbenzoaat, is wateroplosbaar en is zeer geschikt als conserveermiddel in cosmetica en voeding. Beide ingrediënten remmen de groei van gist en schimmel en hebben ook enigszins antimicrobiële eigenschappen.
Je kunt zelf niet op een praktische manier vriesdrogen, maar het gebeurt in onze vriezers – vaak ongewenst – toch een beetje. Wie herkent er immers niet dat ingevroren voedsel uitdroogt als je het niet goed in diepvrieszakjes en dergelijke inpakt?
Vriesdrogen Een alternatief op luchtdrogen is vriesdrogen. In dit proces wordt voedsel tot zeer lage temperatuur bevroren (-50 tot - 80 C). Bij deze temperaturen verandert het ijs langzaam in waterdamp door sublimatie. Vriesdrogen is bekend van oploskoffie.
Het drogen van voedsel wordt al eeuwen lang gedaan om het te conserveren. Uit studies blijkt dat je voedsel, mits goed gedroogd, wel 30 jaar kunt bewaren, daar kan geen diepvries tegenop!