Een huisarts of andere deskundige kan je hierbij helpen. Breng je de laatste dagen van je leven door in het ziekenhuis of een hospice, dan neem je ook afscheid van het huis waar je misschien jaren hebt gewoond, van je buurt en vertrouwde omgeving.
Hoe kan ik de laatste woorden van verbondenheid brengen? Een "dankjewel", "ik hou van jou" en "sorry" zijn vaak boodschappen die zowel de zieke als zijn naasten nog willen doorgeven. Het draagt bij tot een intenser afscheid en een zekere rust bij het loslaten van een geliefde.
Mensen die sterven, hebben vaak weinig of geen behoefte meer aan voedsel en vocht. Ze kunnen snel in gewicht afnemen. Het lichaam verandert: de wangen vallen in, de neus wordt spits en de ogen komen dieper in hun kassen te liggen.
Heb je moeite met afscheid nemen? Onderdrukte gevoelens of trauma's spelen een rol. Heb je er last van in welk opzicht dan ook of duurt het naar jou idee te lang, dan is het een goed idee om hulp te zoeken. Sta jezelf toe om de tijd te nemen om te rouwen en verdriet te hebben.
Waarom is het soms moeilijk om los te laten? Omdat we ons vastklampen aan oude situaties, door angst voor onveiligheid. Omdat we vasthouden aan de comfortzone, uit een behoefte naar (schijn-)veiligheid. Omdat ons verstand/ ego alle beren op de weg laten zien, omdat de nieuwe weg onbekend is.
Loslaten betekent simpelweg dat je het niet langer vasthoudt — wat veel energie kost. Het is vergelijkbaar met fysieke ballast vasthouden. Het wordt steeds zwaarder en uiteindelijk is het bijna ondragelijk. Van een loodzware boodschappentas ben je ook blij als die eenmaal thuis op de keukenvloer staat.
Ook al begrijpt de stervende waarschijnlijk niet alles meer wat wordt gezegd, waarschijnlijk hoort hij wel alles en blijft hij tot op het laatst gevoelig voor geluid. Rust rondom de stervende is belangrijk: niet teveel mensen tegelijk rond het bed en geen harde stemmen of geluiden.
Natuurlijk versterven
De patiënt raakt 'op'. Het kaarsje gaat langzaam uit. In deze gevallen is het raadzaam om voorzichtig te zijn met een vocht-infuus of met een voedingssonde. Want de kunstmatige toediening van vocht en voeding kan er toe bijdragen dat de patiënt meer last krijgt van benauwdheid, pijn en angst.
Hoe lang duurt liefdesverdriet? Uit een onderzoek dat gepubliceerd werd in The journal of Positive Psychology is gebleken dat zowel mannen als vrouwen gemiddeld na 11 weken over hun liefdesverdriet heen zijn. Maar liefst 71 procent was namelijk na 11 weken over hun ergste verdriet heen.
'Succes met je volgende baan', 'Ik wens je veel plezier en succes met je volgende uitdaging', 'Bedankt voor de fijne samenwerking', 'We gaan je hier missen' of 'Heel veel sterkte de komende tijd' mogen gewoon gezegd worden!
Als dit proces echter gepaard gaat met goede begeleiding en verzorging, kan het tot een rustige en zachte dood leiden. Dat heeft het menselijk lichaam grotendeels aan zichzelf te danken: door te vasten maakt het lichaam endorfine aan. Dit zorgt voor een prettig gevoel. Op den duur komt daar een zekere sufheid bij.
Het lichaam laat methaanthiol vrij gedurende het ontbindingsproces. Methaanthiol ruikt naar zweetvoeten en rotte witte kool. Dimethyldisulfide is een stinkend gas dat voortkomt via vele bronnen, zoals bacteriën, schimmels, planten, en dieren.
Morfine is niet geschikt om de dood te bespoedigen of patiënten te sederen. Het snel ophogen van morfine kan ervoor zorgen dat het bewustzijn onvoldoende wordt verlaagd, de patiënt verward raakt, of spiertrekkingen (myoclonieën) krijgt.
De persoon verliest stap voor stap het bewustzijn, kan onrustig worden of gaan hallucineren. Hierdoor gedraagt je dierbare zich anders dan normaal. Hij of zij kan bijvoorbeeld veel gebaren maken met de handen, terwijl deze niet goed te begrijpen zijn voor de naasten.
Minder goed kunnen horen of zien
Gehoor en zicht nemen af. Toch kunnen veel stervenden nog heel lang horen dat er iets tegen hen gezegd wordt. Iets terugzeggen is moeilijker. Een kleine handbeweging of een beweging in het gezicht lukt vaak nog wel.
Wanneer mensen aan het sterven zijn is een stokkende ademhaling een teken dat de dood dichterbij komt. De ademhaling kan stil vallen en daarna weer met een diepe zucht op gang komen. De tijd tussen de ademteugen wordt langer en langer, dit kan soms oplopen tot wel 30 seconden.
Vertrouw erop dat als je iets loslaat, of het nou een persoon is of iets anders, als het voor je bestemd is, komt het naar je terug of komt het in je leven! JIJ kunt creëren als je LOS LAAT !!
Neem afstand. Bij hem in de buurt zijn, met hem praten, leuke dingen doen als vrienden gaat je niet helpen om rustig te worden en je gevoel onder controle te krijgen. Je zult namelijk merken dat iedere keer als je hem ziet en bij hem bent, je weer iets geweldigs aan hem ontdekt wat jou nóg geïnteresseerder maakt.
Zorg ervoor dat je wat tijd voor jezelf hebt.
Focus op de dingen die jou beter doen voelen en vraag jezelf af wat je in deze fase van je leven precies wil. Anderen om je heen hebben kan voor afleiding zorgen. Ja, dat is goed, maar je moet wel meer dan genoeg tijd voor jezelf overhouden.