Als je water kookt verdampen er watermoleculen, maar de mineralen, zoals kalk, blijven juist achter.Hierdoor is er minder water, waar in verhouding juist meer kalk in zit. Er zal een beetje kalk neerslaan in je pan of waterkoker, dat is de kalkaanslag, maar er zit nog steeds kalk in je water.
Wat ook niet werkt: water koken
Een ander hardnekkig gerucht is dat gekookt water de kalkaanslag tegengaat. Ook dit verhaal kunnen we gemakkelijk naar het rijk der fabelen verwijzen. Kalk verdampt namelijk niet en blijft dus ook na het koken in het water.
Gebruik een waterontharder: het beste systeem voor thuis om kalk uit kraanwater te verwijderen. Investeer in een waterkan met filter: een goede manier om kalkvormige deeltjes uit het water te halen. Installeer een waterkoeler met filter: ideaal voor bedrijven om heerlijk kalkvrij water aan te bieden.
Water zacht maken door te koken
Door hard water aan de kook te brengen, zal het koolstofdioxide (CO2) uit het water ontsnappen, waardoor de calcium en magnesium op de bodem neerslaan als 'ketelsteen'. We spreken in dit geval over de tijdelijke hardheid, of juister: de carbonaathardheid, die verdwijnt.
De enige manier waarop de samenstelling van gekookt water verandert, is dat exact dezelfde opgeloste stoffen (mineralen) nu in een kleiner volume zitten, maar dit gebeurt ook al na één maal koken. Iedereen kan dus met een gerust hart een kopje thee zetten met water dat al één of meerdere keren heeft gekookt.”
Als u water 3 minuten kookt, gaan alle bacteriën dood. Na het koken kunt u het water veilig drinken. Een kookadvies geldt meestal 3 tot 4 dagen. Soms krijgt u een kookadvies zonder dat uw drinkwater vervuild is.
Hoewel kalk in principe niet schadelijk is voor je gezondheid, is het belangrijk om je waterkoker regelmatig te ontkalken. Als de kalk zich opstapelt, zou je namelijk weleens onsmakelijke brokjes in je thee of kookwater kunnen terugvinden.
Ook is het niet zo dat hard water veel rijker is aan mineralen dan zacht water. Ontharden haalt de kalk uit het water en verlaagt zo het calcium- en magnesiumgehalte, maar het verandert niets aan de hoeveelheid andere opgeloste mineralen. Zacht water is dus even gezond als hard water.
In het geval van drinkwater is het beter om het water lang te koken, zodat de kalkdeeltjes achterblijven in de waterkoker en je veel zachter water schenkt. De tip is wel om de waterkoker regelmatig te ontkalken met azijn of opgelost citroensap, omdat de werking en de levensduur door kalkaanslag snel terugloopt.
Kalk in kraanwater is gezond! De mineralen calcium (kalk) en magnesium bepalen de hardheid en zijn noodzakelijk voor de mens. Je botten worden er sterk van en je verteringssysteem werkt door kalk ook beter. Bovendien kan magnesium helpen tegen hart- en vaatziekten.
Water zonder kalk is te koop in de supermarkt in de vorm van bronwater. Maar let wel goed op: niet al het bronwater in de supermarkt is ontkalkt. Of het bronwater is ontkalkt, verschilt per merk. Informatie over hoe hard het bronwater is, lees je gemakkelijk op het etiket.
Zacht water zou beter zijn voor een gevoelige huid, maar kan juist ook weer leiden tot huidirritatie omdat zeep minder goed van je huid afspoelt. Het drinkwater is door drinkwaterbedrijven dusdanig onthard dat de aanwezige hoeveelheid kalk geen invloed heeft op het lichaam.
Water dat je hebt gekookt, bevat minder kalk. Het water is dus minder hard. Dit komt ten goede aan je (kamer)planten. Wij koken er niet speciaal water voor, maar er blijft toch best vaak water achter in de waterkoker.
In Nederland is het drinkwater hier schoon genoeg voor. De gifstoffen kunnen zich wel verzamelen in het water, maar pas bij een inname van 10.000 liter opnieuw gekookt water is er kans op vergiftiging. Dat water kun je dus gewoon nog een keer opzetten.
Koken is de gemakkelijkste en veiligste methode. Voor alle verontreinigingen - behalve chemische - is goed doorkoken van het water afdoende. Het koken van water doodt alle microorganismen (virussen, bacteriën en parasieten) die maagdarm-infecties kunnen veroorzaken. Laat het water minimaal 5 minuten koken.
De beste waterontharder voor veruit de meeste huishoudens is de Omega 200. Deze waterontharder van Omega onderscheidt zich van andere merken door de krachtige werking van hoogwaardig kunsthars. Hierdoor oogt én smaakt het water natuurlijk zacht, vergelijkbaar met bronwater uit de supermarkt.
Wanneer hard water opwarmt of verdampt, treedt er kalkafzetting op. Dat kan kalkaanslag aan warmwatertoestellen en leidingen veroorzaken. Bij een wasmachine zorgt de ophoping van aanslag en bezinksel er bijvoorbeeld voor dat je de binnenkant van het toestel vaak moet ontkalken.
Het is ook mogelijk om speciale teststrips te kopen, die u in het kraanwater houdt. De strips meten de waterhardheid en op de strips verkleuren vakjes. Ieder vakje staat voor een bepaalde hardheid. De strips geven de waterhardheid aan voor bijvoorbeeld 7, 10, 15, 20 dH of hoger.
Op zich is kalk niet ongezond of gevaarlijk. U hoeft zich dus geen zorgen te maken als u hard water drinkt of het gebruikt om koffie of thee te bereiden. Calcium is zelfs een belangrijk mineraal voor de opbouw van botten en tanden. Toch kunt u de dagelijks aanbevolen hoeveelheid calcium niet uit hard water halen.
Gedemineraliseerd water is water dat op zo'n manier is gezuiverd dat het van (de meeste) mineralen is ontdaan. Het gaat hier bijvoorbeeld om calcium, chloride, sulfaat, magnesium en natrium. Gedemineraliseerd water wordt ook wel demiwater of gedeïoniseerd water genoemd.
Het water dat door de ontharder behandeld is, verandert van samenstelling en is mogelijk niet meer drinkbaar. Te zacht water (lager dan 10 Franse graden) tast de metalen leidingen aan, zodat koper, zink, lood, enz. oplossen in het water. Dit is ongezond voor wie van het water drinkt.
Pas op met azijn. Azijnzuur kan het elementen en afdichtingen aantasten. Lees dus goed de handleiding van het produkt. Veel apparaten kunnen alleen nog maar veilig ontkalkt worden met een ontkalker op basis van citroenzuur.
Mensen, dieren en planten kunnen niet zonder kalk. Maar hoe zit het nu met kalk in water, is het gezond of schadelijk? We leggen het u graag uit. Kalk in water is niet slecht of schadelijk voor de menselijke gezondheid, en ook planten en dieren hebben er geen last van.
Water blijft veilig, ook als je het vaker kookt
Stefan Kools, teamleider chemische waterkwaliteit en gezondheid bij wateronderzoeksinstituut KWR: 'Een paar keer water koken maakt amper verschil. Dan zitten stoffen als arseen en nitraat nog steeds ver onder de Nederlandse gezondheidswaarde.