Als erfgenaam heb je dus recht op inzage en/of afschrift van de hele administratie van erflater. Indien één van de andere erfgenamen over die administratie beschikt, betekent dat dus dat je van die andere erfgenaam kunt verlangen dat hij die inzage of dat afschrift ervan aan je verstrekt.
In de wet is een mogelijkheid geschapen voor de legitimaris om informatie op te vragen bij de overige erfgenamen of bij de executeur. De onterfde erfgenamen, de legitimaris, heeft recht op inzage in en afschrift van alle bescheiden die hij of zij voor de berekening van zijn legitieme portie nodig heeft.
Bankafschriften opvragen door de gemeente
De Sociale Dienst van de gemeente mag in principe altijd - zonder specifieke reden - onderzoek doen of iemand wel (volledig) recht heeft op een bijstandsuitkering. Onderdeel van dat onderzoek kan zijn dat de gemeente financiële gegevens opvraagt.
De dienst Bankresearch kan gebruikt worden in verschillende situaties: In geval van een overlijden: je kan als notaris, curator (bij een onbeheerde nalatenschap) of advocaat het bankonderzoek aanvragen in naam van de erfgenaam/erfgenamen.
Gezamenlijke rekening: mederekeninghouder houdt toegang
Het kan gebeuren dat de erfgenamen bezwaar maken. Soms blokkeert de bank dan de rekening. Betalingen lopen meestal gewoon door, zoals periodieke overboekingen en automatische incasso's. Een gezamenlijke rekening kan na een overlijden op 1 naam worden gezet.
Geld van rekening afhalen na overlijden
Let op: u bent niet automatisch eigenaar van het saldo op de rekening van de overledene. Dus ook geld opnemen na overlijden van de rekeninghouder kan niet zomaar. Als nabestaanden geld van de rekening halen zonder dat dat eerst juridisch geregeld is, is dat strafbaar.
De notaris legt in een verklaring van erfrecht vast wie de gevol machtigde is. Meld zo snel mogelijk het overlijden bij de bank van de overledene. De bank blokkeert dan de rekeningen die op naam staan van de overledene. Er kan dan niets meer van de rekening worden afgeschreven.
Als particulier heb je geen wettelijke bewaartermijn voor bankafschriften. Je bent niet verplicht om ze te bewaren. Toch is het wel verstandig om je bankafschriften minimaal 5 jaar te bewaren. De Belastingdienst mag tot 5 jaar terug belasting navorderen.
Wanneer deblokkeert de bank? Zodra de bank officieel op de hoogte is wie de wettige erfgenamen van de overledene zijn, worden de rekeningen gedeblokkeerd.
Op grond van de Wet op het notarisambt is het mogelijk om het openen van een testament uit te stellen tot na de uitvaart. Dit kun je bijvoorbeeld opnemen in je testament als je iemand onterft en niet wilt dat iemand daar achter komt voor je begrafenis. In dat geval is je testament pas na een kleine week openbaar.
U bepaalt zelf of en waarvoor u precies toestemming geeft. U kunt een bedrijf inzage geven in uw banksaldo en transacties. Of een bedrijf de mogelijkheid geven om rechtstreeks een betaling van uw rekening te starten. Of een bedrijf laten bekijken of uw banksaldo voldoende is voor een bepaalde transactie.
Rechtbank heeft meer informatie over erfenissen
In een openbaar boedelregister staan bijvoorbeeld: gegevens over het ongedaan maken van de wettelijke verdeling door de langstlevende echtgenoot; verklaringen van erfgenamen die de erfenis hebben aanvaard of hebben verworpen; de aanwijzing van een boedelnotaris.
Vandaag kunnen de fiscus en het gerecht in de databank van het Centraal Aanspreekpunt (CAP) alleen zien welke bankrekeningen iemand heeft. Pas als er vermoedens van fraude zijn, kan een bankonderzoek bevolen worden. Daarna kan de bank verplicht worden inzage te geven in het saldo van iemands rekening.
Kort na het overlijden heb je een akte van overlijden ontvangen. Instanties vragen hier vaak om. Stuur altijd een kopie op van de akte. De gemeente geeft het overlijden automatisch door aan overheidsinstanties als de Belastingdienst, het UWV en de Sociale Verzekeringsbank (SVB).
De bank blokkeert de toegang tot alle bankzaken van degene die is overleden. Denk aan rekeningen, betaalpassen en creditcards. Ook de toegang tot online bankieren wordt geblokkeerd. Open blijven alleen gezamenlijke rekeningen, zoals en/of-betaalrekeningen en gezamenlijke spaarrekeningen.
Als je bent onterfd, heb je alleen recht op inzage van het onderdeel van het testament waarbij je een belang hebt. Dat is dus meestal alleen het onderdeel waaruit blijkt dat je bent onterfd.
Als een erfgenaam niet wenst mee te werken, dan kan de rechter worden gevraagd de verdeling van de nalatenschap vast te stellen. De rechter gaat dan bepalen wie welke goederen krijgt en welke overbedelingsvorderingen betaald moeten worden.
Over de nalatenschap moet je namelijk in de meeste gevallen belasting afdragen. Daarna moeten alle rekeningen betaald worden, bijvoorbeeld voor de notaris, de executeur en eventuele rechtbankkosten. Het geld dat overblijft, wordt vervolgens uitbetaald aan de erfgenamen.
In principe geen notaris nodig
In beginsel zijn het de erfgenamen zelf die gezamenlijk verdelen, tenzij er een executeur-afwikkelingsbewindvoerder (ook wel drie sterren executeur genoemd) is die op grond van het testament bevoegd is om zelfstandig te verdelen.
Voor particulieren geldt geen wettelijke bewaarplicht. Maar voor naheffingen door de Belastingdienst is het slim om uw administratie 5 jaar te bewaren. Voor bedrijven en zelfstandigen geldt wel een wettelijke bewaarplicht van 7 tot 10 jaar.
En standaard de laatste tien jaar opvraagbaar.
Tot hoever kan ik terugkijken? We koppelen categorieën aan alle transacties vanaf 1 januari 2019. De inzichten op basis van de categorieën kun je tot 25 maanden terug bekijken. Je vaste lasten overzicht is zo actueel mogelijk.
Zoals gesteld kan geld opnemen na overlijden strafbaar zijn. Dit gaat dan over geld opnemen van rekening overledene. De stelregel is dat na het overlijden van de partner of andere dierbare het niet is toegestaan om geld van de rekening af te halen, zonder iets te regelen.
Bij een overlijden blokkeert de bank alle bankrekeningen en bankkaarten van de overledene, alsook alle gemeenschappelijke of onverdeelde rekeningen van de overledene en zijn echtgenoot of wettelijk samenwonende partner. Zélfs de eigen rekeningen van de overlevende partner worden geblokkeerd.