Volgens de Wet op dierproeven valt onderzoek met ongewervelde dieren, zoals insecten, kreeften en zeesterren, niet onder proefdieronderzoek. De wet beschouwt ongewervelde dieren -die geen ruggengraat hebben- als dieren zonder een (grote) hersencapaciteit, die ook geen stress of pijn ervaren.
De pijnbeleving van insecten is al decennialang een twistpunt onder biologen. Insecten hebben in tegenstelling tot mensen geen centraal zenuwstelsel en kunnen dus simpelweg geen pijn voelen, zeggen sommige onderzoekers.
Hersenonderzoekers blijken insecten te gebruiken voor onderzoek naar emoties. Maar of insecten überhaupt emoties hebben, daar is de discussie nog niet over afgesloten. De reden om toch voor insecten te kiezen is de eenvoud v an hun neurologisch systeem.
Behalve het centrale zenuwstelsel bezitten insecten ook een, boven de darm gelegen, sympathisch zenuwstelsel dat ganglia bevat met een hormonale werking.
Spinnen hebben gevoelige haartjes over hun hele lichaam, die trillingen opvangen van de ondergrond waarop ze staan of uit de lucht.Daarmee ruiken, proeven en voelen ze tegelijkertijd. Als een spin over je huid loopt, “proeft” hij je dus ook!
Het gaat hierbij om dieren zoals zeesterren, zee-egels, regenwormen, zeesponzen, kwallen, kreeften, krabben, insecten, spinnen, slakken, mosselen en inktvissen.
Waarom zijn de meeste mensen nu bang voor spinnen? Vaak is die angst aangeleerd. "Je kan angst bijvoorbeeld overnemen door een eng verhaal te horen of door dat je je ouders ooit angstig hebt zien reageren op een spin. Ons brein bekijkt dat als een leerproces en zal de volgende keer opnieuw bang reageren.
In een artikel dat is gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences wordt geclaimd dat insectenbreinen, ook al zijn ze klein, dezelfde functies uitvoeren als de menselijke middenhersenen, de oude neurale kern die ons bewustzijnsvermogen ondersteunt.
Er is bewijs dat consistent is met het idee van pijn bij schaaldieren, insecten en, in mindere mate, spinnen . Er is weinig bewijs van pijn bij duizendpoten, duizendpoten, schorpioenen en hoefijzerkrabben, maar er zijn weinig onderzoeken naar deze groepen gedaan.
Gewervelde dieren zoals honden, katten, vissen en vogels hebben bijvoorbeeld hersenen, maar ook krabben, insecten, ringwormen en inktvissen. Maar een paar dieren, zoals sponzen en anemonen, hebben geen hersenen.
De meest bekende uitingsvormen van angst voor dieren of insecten zijn: angst voor honden, muizenfobie, in paniek raken van duiven en angst voor spinnen. Maar ook angst voor wespen, slangen en wormen komt dikwijls voor.
Slakken, mosselen en garnalen kunnen ook geen pijn ervaren. En zelfs een kreeft die schreeuwt als hij in kokend water wordt gegooid, voelt geen zier. Het zenuwstelsel van deze ongewervelde dieren is gewoonweg te simpel. Zo simpel dat ze geen benul hebben van wat er gebeurt.
Ieder soort mier heeft een beet met zijn eigen unieke pijnniveau. Dit varieert van de milde beet van een vuurmier tot de ondraaglijke pijn van een kogelmier.
Uit een onderzoek uit 2022 bleek dat er sterk bewijs is voor pijn bij volwassen insecten van twee ordes (Blattodea: kakkerlakken en termieten; Diptera: vliegen en muggen) en dat er substantieel bewijs is voor pijn bij volwassen insecten van drie extra ordes (Hymenoptera: bladwespen, wespen, bijen en mieren; Lepidoptera: motten en vlinders; en ...
De pijnlijkste insectensteek ter wereld is die van een kogelmier. Wetenschappers hebben nu ontdekt waarom die zoveel en zo lang pijn doet. Borende pijn die samengaat met zweetaanvallen en kippenvel. Dat zijn de symptomen van een kogelmierensteek.
“De meeste mensen denken niet dat insecten echt pijn kunnen voelen. Maar bij verschillende ongewervelden is al aangetoond dat ze gevaarlijke stimuli, die we als pijnlijk ervaren, kunnen aanvoelen en vermijden”, zegt hoofdauteur van de studie Greg Neely.
'Spinnen die in webben hangen, zien ons niet zo goed. Dat is ook niet belangrijk, want die moeten vooral trillingen kunnen opvangen. ' Een soort die ons wel gewoon kan zien, is de springspin.
Ze vallen vooral op bij het kijken naar een wit plafond of blauwe lucht. We noemen deze vlekjes mouches volantes of floaters. Dit zijn onschuldige eiwitvlekjes of sliertjes in het glasvocht. Bij het ouder worden verandert het glasvocht en komt dit vaker voor.
De kans is groot dat hoefijzerkrabben pijn voelen en ze zijn te belangrijk voor de gezondheid van hun ecosystemen om hun aantallen ongecontroleerd te laten afnemen.
Uit onderzoek van de afgelopen eeuw is gebleken dat veel insecten, net als mensen, meer dan één type ruimtelijk geheugen verwerven , dat ze deze herinneringen in verschillende mate verwerven en dat ze, naarmate ze vertrouwder raken met een omgeving, andere herinneringen gebruiken.
Boodschappen overbrengen doen insecten niet door met elkaar te praten. Ze hebben andere manieren gevonden om dingen duidelijk te maken. Honingbijen doen bijvoorbeeld een speciale dans om te laten zien waar bloemen met nectar zijn: de kwispeldans.
Het brein van spinnen is veel te primitief om vergelijkbare angstfantasieën te genereren over sadistische mensenkinderen die schaterlachend hun poten uittrekken. Sterker nog, waarschijnlijk hebben spinnen helemaal geen besef dat er zoiets als een 'mens' bestaat.
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: dat is een fabel en dus niet waar. Spinnenexpert Aart Noordam legt aan RTL Nieuws uit dat spinnen solitaire dieren zijn die onafhankelijk van elkaar leven. Ziet u er toevallig 2 of meer tegelijkertijd? Dan kan het zo zijn dat er op die plek veel voedsel te vinden is.
Een evolutionaire reden voor de fobie blijft onopgelost. Eén visie, met name in de evolutionaire psychologie, is dat de aanwezigheid van giftige spinnen leidde tot de evolutie van een angst voor spinnen , of het verkrijgen van een angst voor spinnen bijzonder gemakkelijk maakte.
Als het mannetje een vrouwtje opmerkt, kijkt hij of ze klaar is om te paren. Vaak moet hij haar eerst nog versieren of stiekem benaderen. Als dat gelukt is, brengt hij zijn taster in bij het vrouwtje en laat de zaaddruppel achter. Het vrouwtje heeft hiervoor twee openingen op haar buik.