Veel statushouders verblijven de eerste maanden nog in de asielopvang, waar zij geen uitkering ontvangen, maar leefgeld. Pas wanneer statushouders zelfstandig zijn gehuisvest in een gemeente, komen ze in aanmerking voor een bijstandsuitkering.
Een asielzoeker krijgt bij aankomst onderdak, maaltijden en zaken zoals toiletartikelen en wasmiddel. Tijdens de asielprocedure ontvangt een asielzoeker weekgeld voor eten, kleding, toiletartikelen en andere persoonlijke uitgaven.
Leefgeld. Wanneer de asielprocedure van start gaat, ontvangen asielzoekers ook leefgeld. Dat is voor alle bewoners even hoog: € 14,02 per week. Uitgeprocedeerde volwassenen die in een gezinslocatie of een vrijheidsbeperkende locatie verblijven, ontvangen geen leefgeld.
Bijna 70% van de sinds 2014 naar Nederland gekomen statushouders zit in de bijstand, wat gaat om een groep van 150.000 en 200.000 mensen. Slechts een kwart van de statushouders met een verblijfsvergunning heeft momenteel betaald werk. Dit blijkt onderzoek van de Sociaal-Economische Raad (SER).
Asielzoekers hebben recht op leefgeld om bijvoorbeeld boodschappen van te doen en kleding van te kopen. Asielzoekers hebben recht op gezondheidszorg, en zijn verzekerd tegen de meeste medische kosten evenals tegen de gevolgen van wettelijke aanspraakbaarheid. Kinderen en jongeren tot 18 jaar hebben recht op educatie.
Die is gebaseerd op Nibud-normen en de procedurele fase waarin de asielzoeker zit, en bedraagt voor een alleenstaande asielzoeker maximaal 60 euro per week: 47 euro voor eten en kleren, 13 euro is 'zakgeld'. Een gezin met twee kinderen krijgt iets meer dan 117 euro per week.
Deels heeft het te maken met een hogere raming van het aantal asielzoekers dat naar Nederland komt dit jaar en de langere periode dat ze in opvang zitten, maar ook komt er meer budget voor het COA: oplopend van 25,1 miljoen in 2022 naar 277,1 miljoen euro in 2027.
Van de asielzoekers die definitief worden afgewezen (in 2019 waren dat er 26.000, in 2020 nog eens 19.000), vertrekt ongeveer de helft 'aantoonbaar', waarvan weer de helft onder dwang. Duizenden asielzoekers verdwijnen ieder jaar.
Uit de laatste cijfers blijkt dat 45 procent van die groep in 2022 betaald werk had. De afgelopen jaren vinden statushouders ook steeds sneller een baan. Zo had bijna 20 procent van de asielzoekers die in 2019 een verblijfsvergunning kregen, na tweeënhalf jaar een baan.
Het geld voor de opvang van asielzoekers komt uit de begroting van het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV). Ook het ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ) betaalt een deel van de opvang.
De hoogte van dit bedrag is wettelijk geregeld in de Regeling verstrekkingen asielzoekers (Rva). Het is afhankelijk van uw gezinssituatie. Het weekgeld voor een gezin met 2 kinderen dat zelf alle maaltijden inkoopt, bedraagt ongeveer € 170 inclusief zakgeld. De exacte bedragen kunt u opvragen bij de infobalie.
1 Waarom hebben vluchtelingen een huis nodig? Als vluchtelingen een verblijfsvergunning krijgen moeten ze zo snel mogelijk het asielzoekerscentrum (azc) verlaten. Het azc is bedoeld als tijdelijke opvang als nog niet duidelijk is of iemand in Nederland mag blijven.
De meeste asielzoekers die in Nederland asiel aanvragen, krijgen een verblijfsvergunning. In 2022 gold dat voor ongeveer 78% . Je mag hier blijven als je in het land van herkomst gevaar loopt door oorlog, geweld of vervolging.Armoede, honger, natuurrampen en andere redenen leiden niet tot een verblijfsvergunning.
Het gemiddeld gestandaardiseerd besteedbaar huishoudinkomen van statushouders die een vergunning kregen in 2014 bedroeg 12,3 duizend euro in 2015, 12,7 duizend euro in 2016 en 13,5 duizend euro in 2017. Statushouders uit 2015 kregen in 2016 gemiddeld 12,3 duizend euro en 13 duizend euro in 2017.
Het maandelijks leefloon bedraagt vanaf 1 januari 2023: 809,42 euro voor een samenwonende persoon. 1.214,13 euro voor een alleenstaande persoon. 1.640,83 euro voor een persoon die samenwoont met een gezin ten laste.
Veelvoorkomende situaties zijn: Asielzoekers die geen recht hebben op asiel maar een leven in de illegaliteit verkiezen boven terugkeer. Bijvoorbeeld door schaamte voor vrienden en familie of in hun thuisland gemaakte schulden om de reis te kunnen afleggen.
Problemen bij terugkeer
Wanneer de identiteit of nationaliteit van de vreemdeling niet bekend is, kan dit een groot obstakel opleveren voor terugkeer. Soms hebben asielzoekers geen identiteitsdocumenten bij zich, zoals een paspoort of een geboorteakte.
Ja, gemeenten hebben de wettelijke taak om asielzoekers die een verblijfsvergunning krijgen een plek te geven om te wonen. Het COA brengt mensen met een verblijfsvergunning in contact met de gemeenten. Daarna moet de gemeente zorgen voor een woning, zoals een zelfstandige (huur)woning of een gedeelde woning.
De gemiddelde kosten voor de opvang van een asielzoeker zijn € 76,60 per dag.
De extra vergoeding is € 75 per week voor één persoon (of het eerste gezinslid).Een tweede gezinslid ontvangt € 25 per week, een derde en vierde gezinslid € 12,50.De vergoeding is maximaal € 125 per gezin. Het totale bedrag per maand blijft, ondanks de verhoging, onder de bijstandsnorm.
De redenen waarom mensen doorreizen naar Nederland verschillen. Dit kan bijvoorbeeld zijn omdat ze hier een vrijer bestaan hopen op te kunnen bouwen vanwege hun seksuele geaardheid, of omdat er in Nederland al familieleden wonen.
Gemeenten die vrijwillig een plek inrichten en aan de criteria voldoen, krijgen een bonus van 2500 euro per twee jaar per opvangplek. Ook is er een bonusregeling waarmee provincies bonussen van 1500 euro per plek kunnen verdelen als ze helpen tekorten op te lossen.
Verblijfsvergunning voor 5 jaar
Mensen met een asielstatus krijgen eerst een verblijfsvergunning voor bepaalde tijd (5 jaar). Deze vergunning wordt na 5 jaar meestal omgezet in een vergunning voor onbepaalde tijd. Behalve als er belangrijke redenen zijn om de vergunning in te trekken.