Uitgelicht Het initiatiefwetsvoorstel: een voorstel van een Kamerlid. Tweede Kamerleden controleren niet alleen de regering, ze mogen ook zelf wetsvoorstellen maken. Dit heet het recht van initiatief. Elk Kamerlid heeft dit recht al sinds het begin van de Tweede Kamer in 1815.
Naast de ministers en staatssecretarissen kan ook de Tweede Kamer, om verschillende redenen, het initiatief nemen om een (wets)voorstel in te dienen.
De regering voert de wetten uit. De regering neemt ook deel aan de wetgevende macht, door haar initiatiefrecht. De regering kan namelijk wetsontwerpen bij het parlement indienen en heeft het recht om te amenderen.
Wetsvoorstellen kunnen worden ingediend door de regering en door de Tweede Kamer. Dit laatste heet het recht van initiatief. Het recht van initiatief is zo geregeld dat één of meer leden van de Tweede Kamer, de initiatiefnemers, een wetsvoorstel in de Tweede Kamer ter behandeling aanbieden.
Uitgelicht Het initiatiefwetsvoorstel: een voorstel van een Kamerlid. Tweede Kamerleden controleren niet alleen de regering, ze mogen ook zelf wetsvoorstellen maken. Dit heet het recht van initiatief. Elk Kamerlid heeft dit recht al sinds het begin van de Tweede Kamer in 1815.
Het recht van initiatief of het initiatiefrecht is het recht om een wetsvoorstel te doen.
Een regering is een orgaan van de staatkundige organisatie, belast met de uitvoerende macht voor een bepaald grondgebied. Met andere woorden: de regering heeft de bevoegdheid om de wetgeving tot uitvoering te brengen binnen de grenzen van het grondgebied waarover ze die bevoegdheid heeft.
De regering in Nederland is belast met het bestuur ofwel de uitvoerende macht. De regering wordt gevormd door de Koning en de ministers, zo bepaalt art. 42 lid 1 Grondwet. Een vergadering van de voltallige regering (onder leiding van de Koning), ook wel kabinetsraad genoemd, vindt zelden plaats.
Naturalisatie wordt verleend door de federale wetgevende macht. Er is in de Staat geen onderscheid van standen. De Belgen zijn gelijk voor de wet; zij alleen zijn tot de burgerlijke en militaire bedieningen benoembaar, behoudens de uitzonderingen die voor bijzondere gevallen door een wet kunnen worden gesteld.
Ieder Kamerlid mag een minister of staatssecre- taris ter verantwoording roepen en mondelinge of schriftelijke vragen stellen. Dit heet het recht van interpellatie. Een minister of staatssecretaris is verplicht antwoorden te geven op deze vragen.
Tweede Kamerleden hebben het recht om op eigen initiatief een wetsvoorstel in te dienen. Initiatiefvoorstellen worden op dezelfde wijze behandeld als wetsvoorstellen van de regering. Het enige verschil is dat het Kamerlid die het initiatiefvoorstel heeft ingediend het voorstel zelf in de Tweede Kamer verdedigt.
Hoewel de Eerste Kamer in tegenstelling tot de Tweede Kamer geen recht van amendement heeft kan zij een minister met argumenten aanzetten om met een aanvullend wetsvoorstel te komen een zogeheten novelle om te voorkomen dat het wetsvoorstel verworpen wordt door de Eerste Kamer.
Vergeleken met de Tweede Kamer heeft de Eerste Kamer minder wetgevende rechten. Zo heeft zij niet het recht van amendement. De belangrijkste taken van de Eerste Kamer zijn medewetgeving en controle. De Eerste Kamer is bevoegd wetsvoorstellen die de Tweede Kamer heeft goedgekeurd aan te nemen of te verwerpen.
Het Statuut voor het Koninkrijk vormt sinds 1954 een overkoepelend document van een hogere orde dan de Grondwet. Met het statuut staan Aruba, Curaçao, Nederland en Sint Maarten als gelijke landen binnen het Koninkrijk. De Grondwet dient het Statuut in acht te nemen.
In Nederland wordt de Eerste Kamer der Staten-Generaal officieus ook wel de Senaat genoemd. In België is Senaat de officiële naam voor het hogere huis van de volksvertegenwoordiging.
De minister-president en de overige ministers worden bij koninklijk besluit benoemd en ontslagen.
Democratie (van het Grieks δῆμος/dèmos, "volk" en κρατειν/kratein, "heersen", dus letterlijk "volksheerschappij") is een bestuursvorm waarin de wil van het volk de bron is van legitieme machtsuitoefening.
Grondwettelijk is de koning het staatshoofd en maakt hij deel uit van de regering. Ook heeft hij een rol in de kabinetsformatie en het wetgevende proces. Hij moet elke wet ondertekenen om deze in werking te doen treden.
De overheid is het hoogste gezag op een bepaald grondgebied. In Nederland hebben we een parlementaire democratie. Daarin heeft de volksvertegenwoordiging, het parlement, het laatste woord. Verder bestaat de overheid uit een regering met een staatshoofd.
Soorten kabinetscrises
Het kabinet dreigt af te treden als het parlement een bepaald voorstel niet aanneemt. Het centrale discussiepunt is het toekomstige beleid. Er is zodanige kritiek op de regering vanwege (vermeend) wanbeleid, dat de regering onvoldoende vertrouwen van het parlement heeft om door te kunnen regeren.
Het kabinet-Rutte IV is sinds 10 januari 2022 het Nederlandse kabinet, als opvolger van het kabinet-Rutte III. Het wordt gevormd door de partijen VVD, D66, CDA en ChristenUnie na de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021 en de daaropvolgende kabinetsformatie. Mark Rutte is de minister-president.
Een lid van het Europees Parlement stelt in het kader van een parlementaire commissie een verslag op over een voorstel voor een wetgevingsbesluit, dat werd ingediend door de Europese Commissie, die als enige het initiatiefrecht op wetgevingsgebied bezit.
Dit is het recht van beide Kamers om met een wetsvoorstel in te stemmen (goed te keuren) of niet in te stemmen (af te keuren).
Instemmingsrecht ondernemingsraad
De ondernemer moet de OR om instemming vragen voor besluiten over het vaststellen, wijzigen of intrekken van personele regelingen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan werktijden, arbeidsomstandigheden, opleidingen, functiebeoordelingen of ziekteverzuim.