Hoogbegaafden hebben brede kennis en interesse. Hoogbegaafden hebben een brede kennis en vaak ook een brede algemene interesse. Ook kunnen ze nieuwe kennis samenvoegen met reeds verworven kennis. Dat doen ze vaak in een snel tempo.
Een begaafd persoon kan een of meer van de volgende eigenschappen bezitten. Besteedt veel energie en tijd aan het nastreven van speciale interesses en kan betrokken zijn bij talloze projecten en activiteiten.
Een groot aantal heeft problemen gerelateerd aan hoogbegaafd zijn, zoals stress en burnout, depressie, eetproblemen, concentratieproblemen, slaapproblemen, eenzaamheid, angstklachten als faalangst, leerproblemen, onzekerheid, stemmingswisselingen, overgevoeligheid, relatieproblemen, minderwaardigheidsgevoelens, ...
Hoogbegaafdheid theorie
Belangrijkste criteria: hoge intelligentie, motivatie èn creativiteit.
Ze kunnen bijvoorbeeld al zien hoe ze iets willen, al weten hoe iets moet, maar nog niet de verfijnde motoriek hebben om het te maken. Zijn soms, niet altijd, cognitief ook al verder dan de sociale en emotionele ontwikkeling. Daardoor kan een hoogbegaafd kind heel volwassen en wijs overkomen.
Hoogbegaafde kinderen hebben een verhoogde gevoeligheid voor sommige prikkels uit hun omgeving. Dit kan leiden tot zowel over- als onderprikkeling. Overprikkeling kan zich uiten in agressief gedrag of prikkelbaarheid. Onderprikkeling daarentegen zorgt voor verveling, dagdromen en onoplettendheid.
Hoogbegaafdheid betekent dat je snel denkt en je ingewikkelde dingen goed kan begrijpen. Je werkt graag zelfstandig, bent nieuwsgierig en hebt veel motivatie. Ook ben je gevoelig en ervaar je veel emoties. Je vindt het fijn om dingen te bedenken, maken of te ontwikkelen.
Hoogbegaafde kinderen vinden het vaak leuk om woordspelletjes te doen en tegenstrijdigheden te signaleren. Redenen en achtergronden willen begrijpen: De creatieve gedachten van hoogbegaafde kinderen zorgen ervoor dat ze over allerlei zaken nadenken. Hierdoor kunnen ze regels en tradities in twijfel trekken.
Een autismespectrumstoornis (ASS) komt voor bij kinderen met alle intelligentieniveaus, dus ook bij hoogbegaafde kinderen. Echter: niet alle kinderen die hoogbegaafd zijn, hebben ook een autismespectrumstoornis.
Hoogbegaafdheid: de nadelen
Je verveelt je snel als je in een groep zit die langzamer denkt en leert dan jij. Mensen begrijpen je gedachtensprongen en gevoel voor humor vaak niet. Soms voel je je daardoor eenzaam en 'anders' dan je klasgenoten. Je kunt problemen krijgen in het maken van contact met anderen.
Verwrongen zelfbeeld
Want het grootste probleem van hoogbegaafden is de mismatch met de omgeving. Ze stuiten op veel onbegrip en kunnen zich niet spiegelen, waardoor ze zich een buitenstaander kunnen voelen. ' Niet iedereen heeft de juiste mensen en middelen om zich heen om hieruit te komen.
In de literatuur wordt in sommige onderzoeken gemeld dat er bij hoogbegaafde kinderen vaker sprake is van depressieve klachten (32, 41, 42), maar in andere onderzoeken wordt benadrukt dat hoogbegaafde kinderen vergelijkbare depressieve symptomen vertonen als hun leeftijdsgenoten met een normale intelligentie en een normaal vaardigheidsniveau (43–46).
Hoogbegaafden bezitten veel kwaliteiten die vaak niet tot uiting komen omdat zij nooit gestimuleerd zijn. Hoogbegaafden hebben meestal een apart soort humor. Vaak zien zij door het beeldenken iets letterlijk gebeuren als iets verteld wordt. De meeste hoogbegaafden hebben niets heb met sarcasme of cynisme.
Speciale vaardigheden komen vaker voor bij autisme dan bij andere groepen , waarbij één onderzoek1 aantoonde dat een derde van de autistische volwassenen superieure vaardigheden toonde op een of meer gebieden volgens ouderlijk verslag en op psychometrische tests. Sommige goed gedocumenteerde vaardigheden zijn net zo verbazingwekkend als welke dan ook in fictie, zoals de beroemde kunstenaar S.
Uit onderzoek blijkt dat begaafdheid ‘in families zit’ : bij een begaafd kind is de kans groot dat zijn genetisch verwante familieleden – broers en zussen en/of ouders – ook begaafd zijn, hoewel er genoeg uitzonderingen zijn.
Veel mensen zien het als een manier om hun hoogbegaafdheid te kunnen bewijzen. Misschien voelt het alsof je dan pas mag vinden en zeggen dat je hoogbegaafd bent. Maar hoogbegaafdheid komt niet altijd naar voren in een IQ-test. Sommige hoogbegaafden scoren zelfs laag op een IQ-test, ook al hebben ze een hoog IQ.
PDA kenmerkt zich van door een uitdagingen tegen eisen en verzoeken des levens (tanden poetsen, werken, enz.)en inbreuken op hun autonomie.
Hoogbegaafdheid en AD(H)D kunnen ook samen voorkomen. Hoogbegaafde kinderen kunnen door een hoge intelligentie veel compenseren, waardoor ADHD soms minder snel opvalt en deze diagnose pas laat gesteld wordt. Andersom geldt echter ook dat hoogbegaafdheid minder snel opvalt bij kinderen met ADHD.
Onderzoek wijst uit dat begaafdheid ook geassocieerd wordt met intellectuele, emotionele, verbeeldingsvolle, sensuele en psychomotorische "overprikkelbaarheid". Begaafde personen zijn vaak emotioneel gevoelig en empathisch, waardoor de normale drukte op de speelplaats stressvol voor hen is.
"Eén ding weten we over hoogbegaafdheid en dat is dat het letterlijk een ander brein is - het is een stukje neurodivergentie ", aldus psycholoog Matt Zakreski, zelf een voormalig hoogbegaafd kind die nu met het onderwerp hoogbegaafde kinderen werkt en hen adviseert.
Het zijnsluik hoogbegaafdheid geeft aan dat de volgende (karakter)eigenschappen bij veel hoogbegaafden aanwezig zijn: een hoog rechtvaardigheidsgevoel, perfectionisme, een kritische instelling en een vorm van hooggevoeligheid.
HB-ers passen veelal niet in systemen.Dus ook niet in het schoolsysteem of welk opgelegd systeem van buitenaf het ook mag zijn. Ze verzetten zich tegen autoriteit en net als HSP-ers kunnen ze moeilijk omgaan met machtsposities. Hoe dat komt lees je in mijn artikel over HB/HSP, macht, gezag of hiërarchie.
Bestaat dat wel, emotioneel hoogbegaafd zijn? Emotionele intelligentie kan je definiëren als de vaardigheid je eigen emoties en die van anderen te herkennen en te begrijpen, en er vervolgens verstandig mee om te gaan. Het vermogen je emoties effectief in te zetten en ze in je voordeel te laten werken.
Nadelen van hoogbegaafdheid
Je denkt en leert vaak anders dan de meeste mensen en jouw uitspraken zijn soms ingewikkeld. Hierdoor heb je misschien problemen op je werk of op sociaal gebied; mensen begrijpen jou niet (altijd).