Onderzoek heeft aangetoond dat dieren over overeenkomstige neurologische structuren en bewustzijnsprocessen beschikken. Zo heeft men bijvoorbeeld kunnen zien dat hersenstimulatie van bepaalde hersengebieden bij mens en dier dezelfde gedragingen en gevoelens activeert.
Dieren hebben wel degelijk besef van tijd. En ze kunnen heel goed het onderscheid maken tussen even wachten en lang wachten. Tot die conclusie komen onderzoekers van de Northwestern University in de VS.
Oké, misschien weten sommige dieren wat ze niet weten, kunnen ze hoeveelheden inschatten en gereedschappen gebruiken. Maar er is niet één diersoort die net als de mens kan praten, werpen kritische onderzoekers tegen. Veel wetenschappers zien taal zelfs als voorwaarde voor denken.
Honden zijn zich bewust van hun eigen lijf, hebben -een vorm van- zelfbewustzijn. En net als mensen, kunnen ze de gevolgen van hun eigen acties begrijpen. Veel hondeneigenaren zullen dat wellicht al lang gedacht hebben, maar een nieuw Canadees onderzoek bevestigt dat nu.
Slechts van weinig diersoorten is bekend dat zij zichzelf in een spiegel herkennen. Naast mensen zijn alleen de bonobo's, chimpansees, orang oetans en gorilla's, de tuimelaardolfijn, de Aziatische olifant en de ekster geslaagd voor deze test.
Kan een dier rouwen? Een huisdier kan wel zeker een soort verdriet voelen bij het verlies van hun baasje of van een mede-huisdier. Hoe een dier daarmee omgaat hangt natuurlijk af van de aard van het beestje. Het ene dier wordt stil, lusteloos en zoekt een rustig plekje op.
Niet alleen zoogdieren zoals wij, maar ook vogels, vissen en mogelijk kreeften. Wie niet kan praten, voelt geen pijn, was lange tijd het adagium in de wetenschappelijke wereld. Tot de jaren 1980 opereerden artsen baby's die nog niet konden praten zonder verdoving.
Er zijn zoogdieren die dat wél hebben, zoals chimpansees en dolfijnen. Die herkennen zichzelf ook in een spiegel. Honden hebben echter geen zelfbewustzijn. Een hond ziet in de spiegel een andere hond en blaft soms tegen zijn spiegelbeeld.
Voor veel diersoorten is aangetoond dat ze emoties hebben'. Gevoelens gaan een stapje verder. 'Gevoelens kun je zien als de subjectieve interpretatie van de eigen emoties', vertelt Kret. 'Door negatieve emoties kun je je bijvoorbeeld ongelukkig voelen.
Heel wat honden kwispelen ook als ze hun favoriete acteur of actrice horen. Labradors, Spaniels, Collies, Jack Russells en Staffordshire Bull Terriers zouden het meest geïnteresseerd zijn in tv kijken. Een van de onderzoekers geeft aan te denken dat honden tv kijken om zich te ontspannen met of zonder hun baasje.
Omdat honden geen fovea hebben (een gebied in het oog met 100% kegeltjes), wordt geschat dat hun oog voor detail tot 6 maal minder goed is dan dat van de gemiddelde mens. Honden kunnen 's nacht veel beter zien dan de mens om twee redenen: Ze hebben veel meer staafjes (deze zijn nodig om 's nacht te kunnen zien).
Volgens Durkheim hebben dieren hebben niet het vermogen om te begrijpen wat de consequenties zijn van hun daad, en kunnen ze dus geen zelfmoord plegen. Ook de afgelopen eeuw zijn er verhalen over suïcidale dieren. Het bekendste verhaal is misschien wel die van de massazelfmoord van lemmingen (een soort woelmuizen).
Sommige zoogdieren als chimpansees, dolfijnen en olifanten, en vogels als eksters blijken in staat hun eigen spiegelbeeld te herkennen in de zogeheten spiegelproef. Deze tekenen van zelfherkenning kunnen wijzen op aanwezigheid van zelfbewustzijn bij dieren.
Een hond die niet mee kan op vakantie, sterft absoluut niet van verdriet. ,,Als je hem achterlaat in een pension of bij de oppas en de deur achter je dichttrekt, is het beestje je al vergeten voor je in de wagen gestapt bent'', zegt dierendokter Rob Lückerath.
Als een hond in paniek raakt als je weggaat, is dit meer een teken dat hij scheidingsangst heeft dan dat hij van je houdt. Als een hond in zijn mand gaat liggen of accepteert dat je weggaat (oftewel: rustig blijft), betekent dit wel dat je hond van je houdt en erop vertrouwt dat je weer terugkomt.
Hoewel dit niet concreet bewijst dat honden besef hebben van het verstrijken van tijd, toont het wel aan dat de tijdsduur dat honden alleen gelaten worden, wel degelijk effect heeft op de hond. Omgevingsfactoren, 'Hoe laat ruikt het?' Naarmate tijd verstrijkt, verandert de omgeving.
Ook chimpansees rouwen. Hun manier van verdriet uiten lijkt misschien nog het meest op die van mensen. Zo houden ze zelfs begrafenissen en laat een onderzoek uit 2010 zien dat chimpansees, net als mensen, minder eetlust hebben in de periode na een overlijden en de plek van overlijden proberen te vermijden.
Over de pijnervaring van dieren wordt in de wetenschappelijke wereld druk gediscussieerd. Intuïtief zijn we het erover eens dat 'hogere' diersoorten zoals zoogdieren en vogels wel degelijk pijn voelen: ze likken hun wonden, vermijden pijnlijke situaties en dienen zichzelf pijnstillers toe.
Apen hebben empathie
Dieren kunnen zich inleven in de gevoelens van een soortgenoot. Apen vlooien een ander bijvoorbeeld als die net een gevecht verloren heeft. Empathie komt ook voor bij onder meer muizen, varkens, eksters, kippen en olifanten.
Sommige dieren herkennen zichzelf in de spiegel, net als mensen. Maar dat betekent niet dat ze zich bewust zijn van hun eigen gedachtes of gevoelens. Sommige dieren herkennen zichzelf in de spiegel. Het is echter niet bekend of katten dit ook kunnen.
Ze herkennen zichzelf in de spiegel. Dat kunnen maar weinig dieren. Dolfijnen kunnen trucjes leren en ze gebruiken zo nu en dan gereedschap. Ze leggen bijvoorbeeld een stuk spons op hun neus om hun neus te beschermen als ze in het zand van de zeebodem woelen, op zoek naar voedsel.
Hond doet afstandelijk naar andere honden
Dan kan het een deel van het karakter van je hond zijn. Mogelijk is hij gewoon liever op zichzelf. Het wordt anders als je problemen ervaart van angst voor andere honden. Daar is wat aan te doen, dat gedrag is in zekere zin trainbaar.
Een nieuwe studie van de University of Liverpool komt tot de conclusie dat de veel gehoorde uitspraak van vissers dat "vissen geen pijn voelen", niet klopt. Vissen voelen hoogstwaarschijnlijk wel pijn, en dat op een gelijkaardige manier als zoogdieren en dus ook mensen, zegt de studie.
Slakken daarentegen zijn wel traag, maar beschikken ook over hersenen en zelfs over een kortetermijngeheugen. Onderzoekers die willen begrijpen hoe de geheugenfunctie werkt, gebruiken zeeslakken soms als proefdieren. Slakken reageren op pijnprikkels en onthouden dit een tijdje.
Mieren werken op indrukwekkende manieren met elkaar samen en termieten bouwen vanuit het niets geweldige structuren. Nieuw onderzoek levert bewijs dat insecten waarschijnlijk pijn ervaren, net als wij.