Een jodiumtekort is lastig te herkennen omdat de symptomen erg generiek zijn: koude handen en voeten, een droge huid, droge en breekbare haren, breekbare nagels, haaruitval, een hese of krakende stem, vermoeidheid, lusteloosheid, traagheid in denken en handelen, een verhoogd cholesterolgehalte, spierzwakte en ...
Bij een ernstig tekort aan jodium gaat de schildklier langzamer werken en kan deze gaan opzwellen. Dit kan leiden tot vermoeidheid en gewichtstoename. Bij kinderen kan een jodiumtekort leiden tot een groeiachterstand en een verminderd leervermogen. In extreme gevallen kan er dwerggroei ontstaan.
Als je gevarieerd eet volgens de Schijf van Vijf met voldoende brood, zuivelproducten, vis en eieren krijg je genoeg jodium binnen. Ook in zeewier zit jodium, maar de hoeveelheden variëren sterk. Het gebruik van kelptabletten (zeewiertabletten) wordt daarom afgeraden.
Een te hoge inname van jodium kan de werking van de schildklier verstoren. Daarom is voor jodium een veilige bovengrens vastgesteld. Te veel jodium kan onder andere leiden tot schildkliervergroting of een overstimulering van de schildklier. Bij de meeste mensen hoeft een teveel aan jodium niet tot problemen te leiden.
Hoeveel jodium heb je nodig? De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid jodium is ongeveer 150 mcg per dag. Voor zwangere vrouwen is dat 175 mcg en voor vrouwen die borstvoeding geven zelfs 200 mcg. Vanuit andere bronnen wordt echter steeds vaker geroepen dat dit nog steeds veel te weinig is en we echt meer nodig hebben.
Het innemen van de jodiumtabletten heeft boven 40 jaar geen beschermend effect. Maar geeft wel beperkte risico's op allergie en schildklierfunctiestoornissen. Een uitzondering geldt voor zwangeren die ouder zijn dan 40 jaar.
Het beste jodiumtablet of beste jodium supplement is Flinndal jodium. Je kunt hiermee de symptomen jodiumtekort aanpakken en je zal je veel beter voelen.
Zuivel. De hoeveelheid jodium in zuivel verschilt sterk op basis van het jodiumgehalte in het veevoer en het gebruik van jodiumhoudende ontsmettingsmiddelen tijdens het melken. Met een schaaltje volle yoghurt of kwark van 150 gram krijg je gemiddeld zo'n 22 microgram jodium binnen.
Voedingsmiddelen uit de zee (zoals zeevis, schaal- en schelpdieren, zeewier, algen, sushi, vismeel en kroepoek) bevatten van nature een grote hoeveelheid jodium.
Jodium is nodig voor de vorming van schildklierhormonen die belangrijk zijn voor de groei en de stofwisseling. Jodium is eveneens van belang voor het goed functioneren van het zenuwstelsel en ondersteunt de energievoorziening.
Jodiumpillen moet je zo kort mogelijk na de blootstelling innemen. Na 12 uur heeft het weinig zin meer, behalve als de blootstelling aan radioactief jodium blijft doorgaan. Jodiumpillen slikken uit voorzorg is niet nodig, want ze werken snel.
Om het schildklierhormoon te kunnen aanmaken, heeft de schildklier jodium nodig. Jodium komt uit de voeding in het bloed. Vervolgens wordt het actief door de schildklier uit het bloed opgenomen. Dagelijks is zo'n 150 microgram jodium nodig voor een goed werkende schildklier (vanaf 9 jaar).
Voor wie zijn de jodiumtabletten
Voor de volgende groepen zijn jodiumtabletten beschikbaar: mensen tot en met 40 jaar die binnen de eerste ring van een kerncentrale wonen; kinderen tot 18 jaar die 20 tot 100 kilometer van een kerncentrale wonen; zwangere vrouwen die maximaal 100 kilometer van een kerncentrale wonen.
Jodiumtabletten in huis halen: een goede reflex
Vooral bij kinderen is de bescherming van de schildklier tegen een besmetting door radioactief jodium belangrijk om kankers op lange termijn te voorkomen. Om het nodige effect te hebben, moet het stabiel jodium op het juiste moment worden ingenomen.
De merknaam JOZO staat voor JOdium ZOut, omdat het zout een toevoeging van Jodium had. Maar ondertussen voeren ze ook de merknaam JOZO zonder dat er jodium aan het zout is toegevoegd. Dat maakt het verwarrend voor de consument. De merknaam Jozo bestaat al sinds 1929.
In een glas melk van 150 milliliter zit 22 microgram jodium, in kaas zit 7 microgram per portie van 30 gram, in 1 ei zit 18 microgram jodium en in 100 gram witvis zit 243 microgram jodium.
Een snufje (0,5 gram) gejodeerd zout bevat 10 microgram jodium. Als je dagelijks een schaal magere naturel kwark neemt, krijg je ongeveer een derde van je dagelijkse hoeveelheid jodium binnen.
Hoeveel jodium zit er in 'gewoon' brood? 1 sneetje 'gewoon' brood met 1,2% bakkerszout bevat 24,2 micgrogram jodium. 6 sneetjes met bakkerszout gebakken brood bevatten 145 microgram jodium. Dat is ongeveer gelijk aan de (voor volwassenen) dagelijkse aanbeveling van 150 microgram.
In zeezout zit nauwelijks jodium. Op het etiket van brood staat of bakkerszout gebruikt is. Of vraag het na bij de bakker. Bakkerszout is te koop voor mensen die zelf brood bakken.
Overheid heeft noodvoorraad
Jodiumtabletten kunnen verkocht worden, maar de voorraad is beperkt. Bovendien heeft VWS de beschikking over een noodvoorraad jodiumtabletten. Ook hebben veel huishoudens in Nederland al in 2017 en 2021 tabletten ontvangen om de gevolgen van een ongeluk met een kerncentrale te verkleinen.
Maar bij blootstelling aan zeer hoge doses radioactieve straling kunnen jodiumpillen wel nut hebben. Het heeft geen enkele zin om op eigen houtje jodiumtabletten in te nemen. Ze zijn enkel doeltreffend wanneer je ze op het juiste moment inneemt, en dat is wanneer er een nucleaire ramp plaatsvindt.