Met 19 procent behoren boeren tot de grootste groep miljonairs en staan daarmee op de eerste plek. Vooral melkveehouders blijken rijk, want ze vertegenwoordigen negen procent van het aantal miljonairs.
Volgens de gegevens van het LEI is het gemiddelde Nederlandse landbouwbedrijf 1,8 miljoen euro waard. Het gemiddelde eigen vermogen bedraagt ongeveer twee derde van de bedrijfswaarde, ofwel zo'n 1,2 miljoen euro.
Hoeveel boeren zijn er? Volgens de recentste cijfers van statistiekbureau CBS waren er in 2019 in Nederland 53.233 landbouwbedrijven. Daarmee vormden boeren toen ongeveer 0,6 procent van de totale Nederlands beroepsbevolking.
Een kwart van het inkomen van boeren is subsidie, en dat is nog maar het topje van de ijsberg. Vorige week zagen we dat de overheid in 2020 via het Diergezondheidsfonds 70 miljoen euro betaalde aan veehouderijen.
Na ingenieur en accountant was leraar het meest voorkomende beroep onder de ondervraagde miljonairs.
De 'gemiddelde' boer is ook rijk. Met 19 procent behoren boeren tot de grootste groep miljonairs en staan daarmee op de eerste plek. Vooral melkveehouders blijken rijk, want ze vertegenwoordigen negen procent van het aantal miljonairs.
De gemiddelde balanswaarde per einde boekjaar van de land- en tuinbouwbedrijven was in 2020 3,7 mln. euro. Dit was ruim 120.000 euro meer dan een jaar eerder. De langlopende schulden liepen op tot gemiddeld 880.000 euro per bedrijf.
Landbouwers en agrarische bedrijven kunnen landbouwsubsidies krijgen. Deze steun is een onderdeel van het Europese Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Hiermee zorgt de Europese Unie voor duurzaam, voedzaam, veilig en betaalbaar voedsel in Europa.
Boeren en tuinders ontvangen jaarlijks miljarden euro's aan inkomenssteun uit Europa. Hoewel agrarische sectoren en het platteland nauwelijks zonder gerichte steun en sturing kunnen, brokkelt het draagvlak ervoor af.
Hoeveel verdient een boer netto? Het salaris van een melkveeboer ligt het laagst, het lag in 2021 zo gemiddeld op € 35.000 per jaar. De inkomsten van een pluimveehouder liggen een stuk hoger en kwamen in 2021 uit op ongeveer € 65.000 per jaar.
Elke schakel in de voedselketen van boer tot supermarkt maakt maximaal 3% winst. Boeren hebben relatief vaak de laagste winstmarge. Het lijkt erop dat er nergens in de keten onevenredig veel winst wordt gemaakt. Dat is één van de conclusies van het LEI in een studie naar de marges in de voedselketen.
Als je in de supermarkt voor een doosje met tien eieren €2,24 betaalt, gaat er €0,80 naar de boer. Daarvan moet hij alles betalen, zoals het voer, de mest, de elektriciteit, de huisvesting en de arbeid. De overige €1,44 gaat naar de andere schakels in de keten: het transport, het inpakstation en de supermarkt.
Wat boeren verdienen hangt sterk af van wat voor soort bedrijf ze hebben. Zo is het bruto-inkomen voor sierteelt-tuinders met kassen veel en veel hoger dan bij melkveehouders, al was 2021 voor beiden een prima jaar.
Boeren zien maar weinig terug van de prijs die consumenten aan kip uitgeven. Van de gemiddelde kiloprijs van 8,17 euro krijgen slachterijen gemiddeld 4,40 euro en boeren 0,89 euro, meldt het CBS.
Twee en een half boerderij per dag
Tussen 2016 en 2021 zijn er 3855 landbouwbedrijven verdwenen. Als je dat omrekent naar dagen zijn er per dag 2,6 boerderijen bedrijven. Het CBS rekent hokdier-, graasdier-, blijvende teelt-, tuinbouw- en akkerbouwbedrijven als landbouwbedrijven.
De uitstoot van ammoniak komt voornamelijk uit mest. “En dat is dus het probleem met stikstof en boeren”, vertelt Herman Litjens, specialist van ZLTO als het gaat om stikstof. “En we zijn het er allemaal ook wel over eens dat te veel stikstof een negatieve invloed kan hebben op natuur die hier gevoelig voor is.
De boeren zijn boos omdat het kabinet eist dat door het hele land de uitstoot van stikstof moet dalen: dat betekent dat veel boerenbedrijven zullen moeten krimpen of sluiten. De eisen van het kabinet zijn niet mals: in Limburg moet uitstoot meer dan gehalveerd worden.
Ongeveer 24.000 agrarische bedrijven stoppen in de komende twintig jaar. Het gaat om veelal kleinere bedrijven van agrariërs die ouder zijn dan vijftig en geen opvolger hebben. Die bedrijven laten 32 miljoen vierkante meter aan woon- en bedrijfsgebouwen achter als zij hun deuren sluiten.
Grotere boeren weten, met 1.227 bij 200 koeien en 1.047 euro bij rond de 100 koeien, meer inkomen per hectare te genereren dan kleinere boeren (761 euro bij gemiddeld 25 en 889 bij gemiddeld 50 koeien).
Vanaf april volgend jaar krijgen duizenden boeren een aanbod. Ze kunnen innoveren, verhuizen of stoppen. Als een boer stopt, krijgt hij 120 procent van de waarde van zijn boerderij.
Inkomen fluctueert per jaar
Uit cijfers van Wageningen Economic Research blijkt dat het bruto-inkomen van de boer gemiddeld 44.000 euro bedraagt. Dit inkomen wordt uitgedrukt in onbetaalde 'arbeidsjaareenheid' (oftewel aje; een volledige jaarrondbaan staat gelijk aan 1 aje).
Mensen die de magische grens van een miljoen euro voorbijgaan, kun je best rijk noemen. Volgens cijfers uit 2020 van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zijn er 278.000 huishoudens in Nederland met een vermogen van een miljoen euro of meer. Dat is 3,5 procent van het totaal aantal huishoudens.
In Nederland spreekt men van een topsalaris als dat hoger is dan het salaris van de minister-president, ook wel de balkenendenorm genoemd. Deze balkenendenorm wordt soms als rekeneenheid gebruikt, als het gaat om salarissen in het bedrijfsleven.