Op 28 juni 1914 werd de troonopvolger van Oostenrijk-Hongarije, de prins Frans Ferdinand, doodgeschoten in Sarajevo, Bosnië en Herzegovina. De dader heette Gavrilo Princip en was een aanhanger van een Servische nationalistische beweging. Deze gebeurtenis wordt als aanleiding van de Eerste Wereldoorlog gezien.
Het Verdrag van Versailles, dat na de Eerste Wereldoorlog werd ondertekend, bevatte Artikel 231, algemeen bekend als de ‘oorlogsschuldclausule’, die alle schuld voor het uitbreken van de oorlog bij Duitsland en zijn bondgenoten legde.
Duitsland had volgens de overwinnaars de Alleinschuld aan de oorlog. Het werd veroordeeld tot het betalen van torenhoge herstelbetalingen en raakte een zevende deel van het Duitse grondgebied kwijt. Het vredesverdrag van Versailles van 1919 werd in Duitsland als zeer onrechtvaardig ervaren.
De directe aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog was de moord op de Oostenrijkse aartshertog Franz-Ferdinand. Het dodelijke schot van een jonge Bosnisch-Servische nationalist leidde tot een ongekend grote oorlog. Dit was te wijten aan de alliantiepolitiek van de Europese mogendheden.
Nadat de kroonprins van Oostenrijk-Hongarije Frans Ferdinand en zijn vrouw gravin Sophie Chotek op zondag 28 juni 1914 in Sarajevo waren doodgeschoten door de Bosnisch-Servische nationalist Gavrilo Princip, stelde keizer Frans Jozef van Oostenrijk-Hongarije, met steun van zijn bondgenoot het Duitse Keizerrijk, voor het ...
Op 28 juni 1914 werd de troonopvolger van Oostenrijk-Hongarije, de prins Frans Ferdinand, doodgeschoten in Sarajevo, Bosnië en Herzegovina. De dader heette Gavrilo Princip en was een aanhanger van een Servische nationalistische beweging.
Op 6 april 1917 raakten de Amerikanen bij de oorlog betrokken. In 1915 bracht een Duitse onderzeeër het Amerikaanse passagiersschip Lusitania tot zinken. Bijna 1200 opvarenden kwamen om het leven. Dit leidde bijna tot een oorlogsverklaring van de Verenigde Staten.
Het was een organisatie die bevrijding van Bosnië van het Oostenrijks-Habsburgse Rijk nastreefde en aansluiting van Bosnië en Herzegovina bij Servië. Kokarde van de Zwarte Hand. De leden zwoeren strikte geheimhouding.
De Nederlandse krijgsmacht was te zwak om een van die mogendheden in een conflict te kunnen weerstaan. Daarom hechtte Nederland sterk aan neutraliteit en aan het internationaal recht, om de status quo te behouden. In die jaren bezat Nederland nog zijn koloniën, waaronder Suriname en het uitgestrekte Nederlands-Indië.
Begin augustus 1914 verklaart Duitsland de oorlog aan zowel Frankrijk als Rusland en valt het via België Frankrijk binnen. Europa is in oorlog. Nederland weet buiten de strijd te blijven. De oorlog kost miljoenen levens en duurt tot 1918.
Na de Eerste Wereldoorlog moest Duitsland herstelbetalingen doen aan Frankrijk en België. Men moest ongeveer 269 miljard goudmark (de toenmalige Duitse munteenheid) betalen.
Historici die van mening zijn dat Duitsland niet primair verantwoordelijk was voor de oorlog, baseren hun conclusie op het feit dat andere landen zich in de decennia voorafgaand aan de oorlog net zo slecht gedroegen als Duitsland , en dat factoren buiten de controle van een bepaald land of individu meer verantwoordelijk waren voor de oorlog.
In Sarajevo vermoorden Servische nationalisten de Oostenrijkse troonopvolger Franz Ferdinand en zijn vrouw Sophie. Tijdens een bezoek aan de stad lost de Bosnisch-Servische Gavrilo Princip twee dodelijke schoten op het echtpaar.
Op 11 november 1918 was Duitsland de grote verliezer van de Eerste Wereldoorlog. De keizer van Duitsland, Wilhelm II, had zijn rijk naar een nederlaag gevoerd en dit werd hem door zijn onderdanen niet in dank afgenomen. Aan het einde van de oorlog heerste er onrust en revolutie in het land.
Frankrijk was een belangrijke militaire en diplomatieke speler voor en na de crisis van juli, en elke macht besteedde veel aandacht aan zijn rol. Historicus Joachim Remak zegt: De natie die...nog steeds het minst verantwoordelijk kan worden gehouden voor het uitbreken van de oorlog is Frankrijk .
Het hoofddoel van de Zwarte Hand was de oprichting van een Groot-Servië , of een uitgebreid Servië dat alle Serviërs en mogelijk andere Zuid-Slaven zou omvatten. De groep was bereid geweld te gebruiken om dit doel te bereiken en was georganiseerd in kleine cellen van guerrillastrijders, saboteurs en politieke moordenaars.
Zwarte Hand (Palestina), een in 1928 opgerichte radicale militante groep die Joodse dorpen aanviel.
De Zwarte Hand was een Belgische verzetsbeweging tijdens de Tweede Wereldoorlog. De beweging was vooral actief in Klein-Brabant en de Rupelstreek. De groep werd opgericht in 1940 maar in 1941 werden vrijwel alle leden gearresteerd, ter dood veroordeeld of naar de concentratiekampen gestuurd.
Uiteindelijk bleek dat niet juist te zijn en scheen het zelfs dat de Eerste Wereldoorlog de Tweede Wereldoorlog had veroorzaakt. Nederland deed niet mee aan de Eerste Wereldoorlog, België wel: het werd aangevallen door het Duitse leger, op weg naar Frankrijk. Honderdduizenden Belgen vluchtten toen naar Nederland.
Het Verenigd Koninkrijk was in beide wereldoorlogen sterk afhankelijk van de aanvoer over zee van soldaten, levensmiddelen en andere goederen voor het front. Duitsland dacht met de onbeperkte duikbotenoorlog deze bevoorrading te kunnen stilleggen, waarna het land zou moeten capituleren.
Directe aanleiding voor de Tweede Wereldoorlog
Aanval van de SMS Schleswig-Holstein op het Poolse schiereiland Westerplatte. De directe aanleiding voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in Europa was de invasie van Polen door nazi-Duitsland, op 1 september 1939.
Bij een wapenwedloop gaan twee of meer landen de competitie met elkaar aan om zoveel mogelijk en zo geavanceerd mogelijke wapens te ontwikkelen. Ze proberen daarbij beter te worden dan hun concurrent, in de praktijk gaat de wedloop bijna altijd gelijk op.
De Eerste Wereldoorlog was een der verschrikkelijkste oorlogen uit de geschiedenis vooral ook omdat de strijdende partijen al heel snel in een soort dodelijke omstrengeling terechtkwamen van waaruit ze zich gedurende bijna vier jaren, niet meer konden losmaken.
De Duitse vertegenwoordigers op weg naar de onderhandelingen, inclusief witte vlag op de auto. Beeld: Wikimedia. Op 11 november 1918 ging Duitsland akkoord met een wapenstilstand en kwam er een einde aan de Eerste Wereldoorlog.