Mazelen komt vooral voor bij kinderen tussen de 6 maanden en 10 jaar. Vroeger kreeg bijna iedereen in Nederland deze ziekte op de kinderleeftijd, maar nu zien we het nog weinig. Dit komt doordat de meeste kinderen er tegen ingeënt worden.
Mazelen begint met verkoudheid, hoesten, rode ogen en koorts. Vaak is de koorts hoog. Aan de binnenkant van de wangen komen witte vlekjes. Na een paar dagen komen er rode vlekken op het gezicht, daarna over het hele lichaam.
Vóór de invoering van mazelenvaccinatie in Nederland in 1976 maakte vrijwel iedereen op de kinderleeftijd mazelen door. Er waren dan ook ieder jaar honderdduizenden mazelenpatiënten in Nederland. Sinds de invoering van mazelenvaccinatie komt de ziekte veel minder voor, doorgaans rond de 10 gevallen per jaar.
Zeer jonge kinderen: vooral pasgeborenen van moeders die niet gevaccineerd zijn en die ook geen mazelen hebben doorgemaakt, hebben een verhoogde kans op ernstige complicaties en sterfte. Volwassenen: met de toename van de leeftijd is er een verhoogde kans op complicaties.
Mazelen behoren tot de meest besmettelijke infectieziekten en worden veroorzaakt door het mazelenvirus. Het gaat om een typische kinderziekte, die vooral voorkomt bij kinderen tussen 1 en 6 jaar. De ziekte duurt ongeveer twee weken en gaat vanzelf over, maar de kinderen kunnen heel ziek zijn door mazelen.
De vijfde ziekte komt vooral voor bij kinderen van 4 tot 10 jaar. De oorzaak is een virus. Uw kind krijgt rode wangen met rozerode vlekjes. Daarna komen er ook vlekjes op de buik, rug, billen, armen en benen.
Hoewel mazelen meestal zonder verdere verwikkelingen verloopt, kan dit bij sommige personen ernstige gevolgen hebben: middenoorontsteking, longontsteking, hersen(vlies)ontsteking en soms zelfs overlijden.
Incubatietijd: Expositie tot begin van het exantheem: 7-18 (gemiddeld 14) dagen. Besmettelijke periode: 4 dagen vóór tot 4 dagen na het van het begin van het exantheem. Maatregelen: Bron- en contactonderzoek, contact vermijden met risico-contacten gedurende besmettelijke periode; immunisatie contacten op indicatie.
Vaccinatie leidt bij 95% van de volwassenen tot levenslange bescherming. Bij kinderen ouder dan 6 maanden maar jonger dan 12 maanden dient de vaccinatie met 14 maanden en bij 9 jaar herhaald te worden omdat het immuunsysteem op die leeftijd nog niet voldoende ontwikkeld is om langere bescherming te verkrijgen.
Mazelen komt door een heel besmettelijk virus. Het virus zit in snot en speeksel. Via de lucht gaat het in kleine druppeltjes van de een naar de ander. Bel uw huisarts als u denkt dat uw kind misschien mazelen heeft.
Rodehond begint vaak met een verkoudheid. De huid achter de oren en in de hals kan opgezwollen aanvoelen. Dat zijn opgezette klieren. Soms is de lichaamstemperatuur een beetje verhoogd.
Wat kun je doen om mazelen te voorkomen? Er is een vaccinatie om de ziekte te voorkomen. De BMR-vaccinatie (tegen bof, mazelen en rodehond) is opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma. Kinderen krijgen twee inentingen: als ze 14 maanden en als ze 9 jaar oud zijn.
Hersenvliesontsteking komt vooral voor bij kinderen en jongvolwassenen. Mogelijke verschijnselen zijn: hoge koorts, een vlekkerige huid, een stijve nek, steeds overgeven, erge hoofdpijn en sufheid. Baby's willen niet drinken en huilen veel of kreunen.
Verschijnselen van rodehond? Als je besmet bent met het virus krijg je meestal wat algemene ziekteverschijnselen. Je bent moe, verkouden en kunt lichte koorts krijgen. Pas daarna krijg je last van huiduitslag, meestal achter de oren, in het gezicht en in de nek.
De zesde ziekte is een ziekte met hoge koorts en lichtrode vlekjes. De oorzaak is een virus. Vooral jonge kinderen tussen de 6 maanden en 2,5 jaar krijgen het. Maar de zesde ziekte komt ook bij volwassenen voor.
Bij oudere kinderen en volwassenen is er vaak een prodromaal symptomencomplex dat enkele dagen voor de huiduitslag begint: algemene malaise, lichte verhoging, gevoelige opgezette lymfklieren achter het oor, mediaan achter in de nek en ter hoogte van de aanhechting van de nekspieren aan het achterhoofdsbeen.
In de volksmond doelt men met het woord kinderziekten op infecties die met name kinderen kunnen oplopen. We noemen waterpokken, mazelen, rodehond, vijfde en zesde ziekte en bof (veroorzaakt door een virus) en kinkhoest, roodvonk en hersenvliesontsteking (veroorzaakt door een bacterie).
De 'vierde ziekte' was de ziekte van Filatow-Dukes, ook wel rubella scarlatinosa genoemd. Deze ziekte, gekenmerkt door een gegeneraliseerd roodvonkachtig exantheem met lymfklier- vergroting, werd aanvankelijk geduid als een aparte enti- teit.
De ziekte van Pfeiffer is een infectie door een virus met keelpijn en koorts. Bijna iedereen krijgt dit virus, meestal zonder dat het klachten geeft. Pfeiffer komt het meeste voor bij jongeren tot ongeveer 25 jaar.
Kinderen krijgen de BMR-vaccinatie aangeboden met 14 maanden en 9 jaar. De BMR Bof, mazelen, rodehond (Bof, mazelen, rodehond)-vaccinatie beschermt tegen de bof, mazelen en rodehond. De eerste vaccinatie werkt bij 95% van de kinderen. Kinderen krijgen twee keer de BMR-vaccinatie, met 14 maanden en als ze 9 jaar zijn.
De meeste kinderen in Nederland zijn ingeënt tegen mazelen en kunnen dus geen mazelen meer krijgen. Als je al een keer mazelen hebt gehad kun je het ook niet meer krijgen. Vooral in gemeenschappen waar niet of minder wordt gevaccineerd, komen zo nu en dan mazelenuitbraken voor.
Het lijkt een samenstelling van rood en vonk: de naam zou dan iets betekenen als 'ziekte die wordt gekenmerkt door rode, vurige vlekjes'. Maar deze herkomst is schijn: in werkelijkheid is roodvonk een verbastering van 'roodhond', de oorspronkelijke vorm van rodehond.
De ziekte gaat na een paar dagen vanzelf over. Een kind met rodehond kan gewoon naar school of kinderdagverblijf als het zich goed voelt.