Runderen die dagelijks 1.100 gram groeien kunnen na 21 maanden afkalven. Deze dieren kunnen vanaf 13 maanden voor het eerste geïnsemineerd worden. Runderen die dagelijks 800 gram groeien mogen niet afkalven onder een leeftijd van 24 maanden. Deze dieren kunnen vanaf 15 maanden voor het eerste geïnsemineerd worden.
Koeien worden geslachtsrijp als ze zo'n 8 maanden tot een jaar oud zijn. Vanaf dat moment worden ze om de drie weken vruchtbaar ('tochtig'). De eisprong van één of enkele eitjes vindt aan het eind van deze periode (bronst of oestrus genoemd) plaats.
Dat is dus €36,00 per inseminatie. Dit hoge bedrag wijst erop dat waarschijnlijk een inseminator de koeien drachtig maakt. Dat kost zo rond €12,00 (Kampen rekent €11,25, CRV €12,90), de rietjes kosten dan gemiddeld €24,00.
Cyclus 21 dagen
Net als veel andere zoogdieren hebben koeien een regelmatige cyclus. Deze begint met de groei van een follikel met een eicel in een van de eierstokken (ovaria). Dit gebeurt onder invloed van het hormoon FSH. Ongeveer een dag voor de eisprong is de koe tochtig.
Kalveren in de blankvleessector staan maximaal zes maanden op stal, voor de dieren in de rosévleessector is dat maximaal acht maanden.
Jongvee vanaf een jaar oud wordt een pink genoemd. Jongvee vanaf zo'n vijftien maand, de leeftijd waarop ze gedekt of geïnsemineerd worden, wordt een vaars genoemd. Wanneer ze negen maand later kalven, op een leeftijd van twee jaar, worden ze koe.
Stierkalveren boven de 50 kilo noteren tussen de 110 en 120 euro. Roodbonte stierkalveren met dezelfde gewichtsklasse brachten tussen de 125 en 145 euro op. Vaarskalveren boven de 45 kilo gingen tussen de 5 en 20 euro van de hand.
Waarom loeit een koe? Vooral om de sociale band tussen twee of meerdere dieren te bevestigen. Met loeien zegt een koe eigenlijk: 'Hier ben ik'. Dat is belangrijk bij moeder en kalf, bij stieren en bij dieren die van de koppel zijn afgedwaald of weggehaald.
Je kunt merken dat een koe op het punt staat te kalven aan het gedrag - zo legt De Geus uit - of aan het opzwellen van de uierklieren of de daling van de lichaamstemperatuur. Als de geboorte niet vlot verloopt, is het nuttig via de geboorteweg te voelen of het kalf wel goed ligt.
Wist u dat... Koeien kunnen 330º in de rondte kijken. Ze kunnen de kleuren geel, groen en blauw zien, maar rood kunnen ze minder goed zien.
Om de schade aan het milieu te beperken mag landbouwgrond namelijk niet te intensief door vee worden gebruikt. Het aantal koeien moet daarom in verhouding staan tot de beschikbare grond van een bedrijf. Als norm geldt, dat een boer omgerekend 2,5 volwassen melkkoeien per ha cultuurgrond mag houden.
Het gemiddelde bedrijf is daar ook nog eens jaarlijks € 141 per koe aan kwijt. Met nog eens die € 1.011 aan voerkosten per koe komen de totale toegerekende kosten komen uit op € 1.513 per koe per jaar ofwel 16,7 cent per kilo melk.
De mestproductie ligt op zo'n 29 kuub per jaar plus 43,5 kilo fosfaat, waardoor een koe per dag zo'n €1,37 kost aan mest. – De overige kosten, zoals ziektekosten, water en de kosten van het melken (exclusief de arbeid), bedragen zo'n 41 cent per dag.
Melkkoeien of melkmachines? Een koe krijgt haar eerste kalf als ze twee jaar oud is. Op dat moment komt de melkproductie op gang.
Geen melk zonder kalfje
Net als bij mensen en andere zoogdieren komt de aanmaak van moedermelk pas op gang bij de geboorte van een kindje. Pas dan worden de melkklieren geactiveerd om voeding voor het kindje te maken. Voordat dit mogelijk is moet de koe eerst vruchtbaar zijn en vervolgens zwanger worden gemaakt.
De kostprijs van melk ligt op circa 36 cent per liter. Bij een netto marge van 29%, moet de melkveehouder dus minimaal 50 cent krijgen. De prijs die boeren voor hun melk krijgen, moet voor een gezonde en duurzame bedrijfsvoering naar minimaal 43 cent per liter.
Biest is essentieel in de eerste 2 dagen na geboorte. In deze fase ligt de basis voor een probleemloze opfok. Focus op een goede biestgift zorgen voor voldoende weerbaarheid van het kalf.
Een koe moet elk jaar een kalf krijgen om melk te blijven produceren.
BEREKENEN VAN DE WATERBEHOEFTE
Als vuistregel kan men stellen dat een melkkoe een watervolume van 4 keer haar melkproductie per dag drinkt met een minimum van 40 liter per dag.
Volgens de legende doe je dat in je eentje, maar zoals een onderzoekje van de Universiteit van Nebraska aantoont is dat onmogelijk. Ten minste twee personen zijn nodig om een slapende koe omver te werpen. Het leuke is dat een koe en een Smart ongeveer even zwaar zijn, zo'n 700 kg.
Een koe slaapt ongeveer 1,5 uur en dan heb je het over de diepe slaap. Als we dommelen en dutjes nog meenemen, dan slapen ze zelfs 3 uur.”
Os – gecastreerde stier; Droge koe – koe die enkele weken geen melk geeft om op krachten te komen voor het kalven, ook wel 'droogstaande koe' of 'drooggezette koe' genoemd; Nieuwmelkte koe – koe die net heeft gekalfd en begint aan een nieuwe lactatieperiode, ook wel 'verse koe' of 'nieuwmelkse koe' genoemd.
Meer dan 2.000 euro betalen voor een goede melkkoe of vaars. Een jaar geleden leek dat haast ondenkbaar. In 2022 is het de dagelijkse realiteit.
Gemiddeld ligt de prijs op €1.900 met uitschieters naar €2.500 voor de vaarzen die al goed wat kilo's melk geven. Verwacht wordt dat de prijs van melkkoeien en vaarzen nog wel even op dit hele hoge niveau blijft.
Het gemiddelde aantal melkkoeien per melkveebedrijf is, op basis van het Bedrijveninformatienet, tussen 2000 en 2021 toegenomen van 57 tot ruim 108 stuks. Uit de CBS landbouwtelling blijkt dat er in 2021 per saldo 414 melkveebedrijven zijn gestopt (3%).