Door drugs zoals cocaïne en heroïne wordt het beloningssysteem ineens overspoeld met dopamine; de hoeveelheid dopamine is veel hoger dan bij bijvoorbeeld eten of sex. Bij nicotine is de hoeveelheid bijvoorbeeld twee keer hoger dan normaal, bij cocaïne zelfs vier keer zo hoog.
Dopamine komt veel voor in dat deel van de hersenen dat te maken heeft met plezier-gevoelens. Als je cocaïne gebruikt leidt dit tot een verhoogde dopamineproductie, waardoor een gevoel van euforie ontstaat. Amfetamine stimuleert de afgifte van de neurotransmitter adrenaline.
Dopamine is een stof die hoort bij het beloningssysteem van de hersenen. Het is een neurotransmitter. Dat zijn een soort 'boodschapperstofjes' in de hersenen die informatie van de ene naar de andere zenuwcel overbrengen.
Dopamine zorgt ervoor dat we ons tevreden en beloond voelen. Door het gebruik van drugs wordt er in de hersenen meer dopamine gemaakt. Hierdoor voelen veel drugsgebruikers zich goed. Doordat dit gevoel fijn is willen drugsgebruikers dit vaker ervaren en gaan mensen dus ook vaker gebruiken.
Zorg ervoor dat je elke dag voldoende beweegt. Sporten kan bijdragen aan de verhoging van de calciumwaarde in je bloed. Calcium kan dan weer de aanmaak en opname van dopamine in je hersenen stimuleren. Probeer dertig tot zestig minuten per dag te wandelen, zwemmen of joggen om de aanmaak van dopamine op gang te helpen.
Duidelijk is dat alcohol, tabak, heroïne en crack hoog scoren. Paddo's, LSD en khat scoren relatief laag. In Engeland is een dergelijke rangschikking ook gedaan (Nutt et al., Lancet 2007).
Dopamine zorgt ervoor dat je je gelukkig voelt, maar een teveel aan dopamine kan ook tot een verslaving leiden. Je kunt altijd terecht bij Trubendorffer voor ambulante verslavingshulp.
Dopamine wordt in je lichaam aangemaakt uit het aminozuur tyrosine. Dit kan weer worden aangemaakt uit het aminozuur fenylalanine. Het eten van voeding die deze aminozuren in ruime hoeveelheden bevat (een goed voorbeeld hiervan is Brain Food), helpt je om de aanmaak van dopamine te verhogen.
Dopamine in je voeding
Je kan natuurlijk supplementen slikken waardoor je meer dopamine aanmaakt, zoals onder andere magnesium, vitamine D en B. Maar je kan ook bepaalde dingen eten waardoor je dopamine aan gaat maken. Troosteten helpt niet voor niets (voor eventjes) als je een dip hebt.
Stress heeft invloed op aanmaak van dopamine. En die is niet positief. Hierdoor is het steeds moeilijker om je 'lekker in je vel' te voelen. Als deze neerwaartse spiraal wordt doorgezet, kan een burn-out ontstaan.
Dopamine speelt een cruciale rol in de motivatie om te werken voor een beloning, zo blijkt uit een eerder onderzoek bij ratten. Het stofje werkt als een neurotransmitter in verschillende delen van ons lichaam en speelt een grote rol bij het ervaren van genot, blijdschap en welzijn.
Ook dopamine kan enorm verslavend werken. Doordat het zo snel komt en gaat, maar zo fijn voelt, willen we die boost van dopamine zo snel mogelijk opnieuw ervaren.
speed (pep): De werkzame stof in speed is amfetamine. Speed is meestal verkrijgbaar als een poeder dat gesnoven wordt. Het heeft een sterk opwekkende werking, waardoor je je energiek en actief voelt. cocaïne (coke): Cocaïne is een stimulerend middel en geeft je een opgewekt en vrolijk gevoel.
Vooral op de hersenen. Cocaïne kan tot hersenbeschadiging en hersenbloedingen leiden; heroïne tot minder goed groeien, slechtere motorische ontwikkeling (je goed kunnen bewegen) en problemen met leren en gedrag. Ook xtc-gebruik kan effect hebben op leer- en geheugenproblemen bij het kind.
Speed versnelt de hartslag en verhoogt de bloeddruk. Dit kan gevaarlijke gevolgen hebben, zoals hartritmestoornissen, een hartinfarct of een beroerte. Mensen die al hart- en vaatproblemen hebben lopen extra risico. Ook een hoge dosis vergroot het risico, net als het combineren van speed met andere oppeppende drugs.
In gezonde hersenen bevinden zich grote hoeveelheden dopamine in de basale ganglia, een hersengebied dat belangrijk is voor beweging. Dit hersengebied zorgt er onder andere voor dat bepaalde bewegingen makkelijker gedaan worden, of ongewenste bewegingen juist onderdrukt kunnen worden.
Voorbeelden van neurotransmitters zijn serotonine, dopamine en noradrenaline. Wanneer je te weinig van deze neurotransmitters over hebt, heeft je lichaam even tijd nodig om ze weer aan te maken. Tot die tijd kun je last krijgen van de naweeën van de drugs.
Wat is junkiegedrag? Typische kenmerken van junkiegedrag zijn: manipuleren, liegen en bedriegen, sociale contacten verwaarlozen en weinig oog hebben voor de eigen gezondheid. Ook het ontkennen van de verslaving komt vaak voor. Je kunt dit gedrag ook in een breder verband plaatsen.
Serotonine wordt bijvoorbeeld door de hersenen gebruikt voor stemming, eetlust, geheugen, slaap of lichaamstemperatuur. De neurotransmitter dopamine is erg belangrijk bij beloning, plezier en beweging.
Opvallend: alcohol scoort overall het slechtst (nog erger dan heroïne!), tabak en cocaïne zijn (persoonlijk en maatschappelijk) ongeveer even schadelijk, xtc, lsd en paddo's behoren tot de minst schadelijke substanties (wat niet wil zeggen dat ze ongevaarlijk zijn).
1 – Heroïne
Heroïne staat op nummer één in de lijst van de verslavende middelen top 10. Lichamelijke afhankelijkheid van heroïne treedt erg snel op, maar het middel is ook geestelijk erg verslavend.
Levensstijl speelt daarnaast ook een grote rol bij een dopamine tekort: Zo is alcoholverslaving één van de oorzaken die leidt tot verslechtering van dopaminewaarden in het brein. Maar ook bepaalde drugs en medicatie kunnen de dopamine-activiteit in het brein afremmen.
De belangrijkste drie stresshormonen zijn cortisol, adrenaline en noradrenaline. Deze hormonen worden alle drie afgegeven door de bijnier. Stresshormonen zijn heel nuttig tijdens een acute stresssituatie. Tegenwoordig ervaren we steeds vaker en langer stress waardoor ons lichaam denkt dat we in een noodsituatie zitten.