Naast mensen zijn alleen de bonobo's, chimpansees, orang oetans en gorilla's, de tuimelaardolfijn, de Aziatische olifant en de ekster geslaagd voor deze test. Deze diersoorten beschikken over speciale VEN-cellen, die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van zelfbesef en empathie.
Sommige zoogdieren als chimpansees, dolfijnen en olifanten, en vogels als eksters blijken in staat hun eigen spiegelbeeld te herkennen in de zogeheten spiegelproef. Deze tekenen van zelfherkenning kunnen wijzen op aanwezigheid van zelfbewustzijn bij dieren.
Honden zijn zich bewust van hun eigen lijf, hebben -een vorm van- zelfbewustzijn. En net als mensen, kunnen ze de gevolgen van hun eigen acties begrijpen. Veel hondeneigenaren zullen dat wellicht al lang gedacht hebben, maar een nieuw Canadees onderzoek bevestigt dat nu.
Als dieren voor de test slagen, blijkt daaruit dat ze begrijpen dat hun reflectie (met de stip) in de spiegel een weergave van hun eigen lichaam is, en niet een of andere soortgenoot. Alleen dieren die als zeer intelligent worden beschouwd, zijn voor de spiegelproef geslaagd: mensapen, dolfijnen, olifanten en eksters.
Sommige dieren herkennen zichzelf in de spiegel, net als mensen. Maar dat betekent niet dat ze zich bewust zijn van hun eigen gedachtes of gevoelens. Sommige dieren herkennen zichzelf in de spiegel. Het is echter niet bekend of katten dit ook kunnen.
Dat katten geen zelfbewustzijn hebben blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat ze zichzelf niet herkennen in de spiegel. Een kat kan angst-agressie laten zien als ze denkt een andere kat in huis tegen te komen, maar in werkelijkheid in de spiegel kijkt. De meeste dieren hebben een 'niet-reflectief bewustzijn'.
Er zijn zoogdieren die dat wél hebben, zoals chimpansees en dolfijnen. Die herkennen zichzelf ook in een spiegel. Honden hebben echter geen zelfbewustzijn. Een hond ziet in de spiegel een andere hond en blaft soms tegen zijn spiegelbeeld.
Onderzoekers hebben tests gedaan en een kat is - net als vele andere dieren - niet in staat om zichzelf te herkennen in een spiegel of reflecterend raam. Je kat ziet het spiegelbeeld als een andere kat en dit kan de volgende reacties veroorzaken: angst. aanvallen.
Ze herkennen zichzelf in de spiegel. Dat kunnen maar weinig dieren. Dolfijnen kunnen trucjes leren en ze gebruiken zo nu en dan gereedschap. Ze leggen bijvoorbeeld een stuk spons op hun neus om hun neus te beschermen als ze in het zand van de zeebodem woelen, op zoek naar voedsel.
Emoties hebben een duidelijke biologische functie. Als gevolg van negatieve emoties zoals angst en pijn, kunnen dieren een bepaalde situatie ontvluchten of voorzichtig worden. Een prooidier zoals een hert in een omgeving met wolven, ervaart angst.
Dieren die de stickertest hebben doorstaan en hun eigen gedrag dus herkennen zijn alle grote mensapen, tuimelaar dolfijnen, orka's, olifanten en eksters. Al deze dieren beschikken over speciale VEN-cellen, die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van zelfbesef en empathie. Met huisdieren is het een ander verhaal.
Heel wat honden kwispelen ook als ze hun favoriete acteur of actrice horen. Labradors, Spaniels, Collies, Jack Russells en Staffordshire Bull Terriers zouden het meest geïnteresseerd zijn in tv kijken. Een van de onderzoekers geeft aan te denken dat honden tv kijken om zich te ontspannen met of zonder hun baasje.
Zoals alle zoogdieren (waaronder wij mensen zelf), bestaan de hersenen van uw hond of kat uit drie delen: de neocortex, het limbische systeem en het reptielenbrein.
Dat sociale gedrag is belangrijk voor ze: zo vinden ze bescherming, liefde en genegenheid. Wetenschappers hebben ontdekt dat dolfijnen zelfbewustzijn hebben, je kunt ze daarom makkelijk vergelijken met een mens, met een kind. Door hun mooi gestroomlijnde lichaam kunnen dolfijnen hoge snelheden bereiken in het water.
Oké, misschien weten sommige dieren wat ze niet weten, kunnen ze hoeveelheden inschatten en gereedschappen gebruiken. Maar er is niet één diersoort die net als de mens kan praten, werpen kritische onderzoekers tegen. Veel wetenschappers zien taal zelfs als voorwaarde voor denken.
Honderdduizenden konijnen zitten in hun eentje doodongelukkig in Nederlandse woonkamers en achtertuinen. Zo kopte de kranten deze week. Dat konijnen een sociaal bewustzijn hebben en liever tussen konijnen verkeren dan tussen mensen, is kennelijk onbekend.
Dolfijnen zijn uiterst slim, speels en sociaal, maar soms ook erg sluw. Ze kunnen namelijk bendes vormen, die anderen nietsontziend treiteren en zelfs martelen. Ze herkennen zichzelf in de spiegel en begrijpen het aanwijzen van een voorwerp door een mens.
Ze herkenden dus welke plas van familie was. Dolfijnen plassen en poepen zelf natuurlijk ook gewoon in het water waar ze zwemmen. Het is dus niet zielig voor de dieren.
De draagtijd duurt twaalf maanden – ze zijn dus wel een jaar zwanger! Na dat jaar wordt de jonge dolfijn geboren, en zo'n jong noemen we een kalf. Net als bij koeien! Tijdens de geboorte komt de staart eerst naar buiten, zodat het kalf niet verdrinkt.
Mensen krijgen tranen als ze boos zijn, verdrietig of juist heel blij. Dieren niet. Een hond gaat bijvoorbeeld kwispelen, een kat gaan miauwen. Er zijn dus wel emoties maar er komen geen tranen bij.
Een groep Zweedse onderzoekers (Erikson 2017) heeft het gedrag van katten in reactie op afwezigheid van de eigenaar wél in een thuissituatie bestudeerd. De resultaten van dit onderzoek laten zien dat katten wel degelijk blij zijn hun eigenaar weer te zien (en misschien zelfs te missen) na een periode van afwezigheid.
Rouwt mijn kat ook? Alle katten vertonen ander gedrag wanneer er een soortgenoot of mens wegvalt uit hun leven. De één toont zichtbare symptomen van rouw, terwijl de ander stilletjes haar verdriet verwerkt. Dit hangt af van de onderlinge band en hoe lang de kat met haar baasje of vriendje heeft samengewoond.
Honden communiceren o.a. met hun lichaam en reageren nauwkeurig en eenduidig op wat iemand laat zien met zijn lichaamstaal. De honden spiegelen dus direct wat jij neerzet en uitstraalt en geven daarmee informatie over hoe je in contact staat met jezelf en met de ander.
Onderzoekers van de Engelse universiteiten Sussex en Portsmouth hebben wetenschappelijk aangetoond dat je aan katten kunt laten weten of je vriendelijk bent door te 'praten' met je ogen. De onderzoekers keken naar de zogenaamde 'slow blink' die, vertaald naar menselijke communicatie, gezien kan worden als een glimlach.
Ze kan nog zo schuldig kijken, maar zich schamen doet ze niet. Maar dat is een illusie, zegt Schilder. 'Als je hem met de hand van de tafel schuift, zal hij precies hetzelfde doen. ' Het dier kan zich niet schamen.