Als zwarte beren hun winterslaap houden, vertraagt hun ademhaling en daalt hun lichaamstemperatuur met zo'n 6,5 graad – laag genoeg om hun stofwisseling met de helft te vertragen, maar hoog genoeg om te kunnen reageren op gevaren.
Een beer kan wel 100 dagen in winterslaap doorbrengen. Als een mens zo lang in bed zou blijven liggen, wordt het bloed stroperig en ontstaan er bloedpropjes.
Sommige dieren, zoals egels, vleermuizen, hazelmuizen en hamsters houden een winterslaap. Andere dieren, zoals beren, dassen en eekhoorns houden een winterrust.
Beren gaan jaarlijks in winterslaap, of eigenlijk winterrust. Voordat ze gaan pitten, eten ze grote hoeveelheden voedsel om hun vetreserves op peil te krijgen. Vervolgens vertraagt hun hartslag tot ongeveer vijf slagen per minuut, maar de lichaamstemperatuur blijft vrij constant.
Deze dieren houden geen winterslaap
De dwergmuis is constant op zoek naar eten, dat in de koude wintermaanden hoofdzakelijk bestaat uit insecten. Daarnaast zijn er ook dieren die geen winterslaap houden, maar een winterrust. Beren, dassen en eekhoorns zijn daar bekende voorbeelden van.
In geval van nood/extreme kou of iets anders, kan een slak 3 jaar zonder te eten slapen.
Veel dieren houden winterslaap. Kikkers, egels, vleermuizen, salamanders… Een vos niet.
Afhankelijk van de soort overwinteren beren meestal ongeveer vier of vijf maanden per jaar, hoewel sommige beren wel tot acht maanden 'slapen'. Maar beren houden sowieso geen ononderbroken winterslaap. Ze slapen wel het grootste deel van de winter, maar ze worden geregeld even wakker om te eten.
Er zijn acht beersoorten: de Amerikaanse zwarte beer, de bruine beer, de ijsbeer, de Aziatische zwarte beer (kraagbeer), de brilbeer, de reuzenpanda, de lippenbeer en de Maleise beer (honingbeer). Ieder van deze soorten is goed te herkennen aan hun grootte, vacht en kleur.
Beren zijn geen echte winterslapers, maar houden een winterrust. Toch werkt het ontwaken bij hen hetzelfde als voor échte winterslapers als de grondeekhoorn. Allen hebben een interne klok die regelt wanneer het tijd is om weer actief te worden.
Winterrust. De bruine beer houdt niet echt een winterslaap, maar wel een winterrust. Deze wordt gehouden in een ondergronds hol of een grot. Deze bedekt hij met twijgen, mos, bladeren en ander droog materiaal.
Leefwijze en voedsel
Een konijn is plaatstrouw en houdt geen winterslaap. Meestal wonen de konijnen in uitgebreide, zelfgegraven gangenstelsels met vele gangen en kamers (wrangen), maar soms wonen ze in oude vossen- of dassenburchten.
Een zeehond kan onder water slapen en houdt dan tot twintig minuten lang de adem in. Ook wanneer het dier op het droge slaapt zal hij tijdens de slaap niet ademen. Zeehonden slaan zuurstof niet alleen op in hun bloed maar ook in hun lichaam. Als zij niet ademen geven de spieren zuurstof af.
Winterrust Er zijn ook diersoorten die winterrust houden. De winterrust lijkt wel op winterslaap, maar het verschil is dat winterrusters af en toe wakker worden om te eten. Dieren die een winterrust houden zijn bijvoorbeeld de eekhoorn en de gaai. Voordat het koud wordt, zoeken deze dieren heel veel eten bij elkaar.
De winterslaap, ook wel hibernatie is een staat van voortdurende hypothermie (lage lichaamstemperatuur). Deze kan een lange periode duren, een aantal dagen, enkele weken en soms zelfs tot 8 maanden.
Naast de gebruikelijke activiteiten als eten, hun vacht onderhouden, hun leefgebied tegen ongenode gasten beschermen en hun nest onderhouden en bouwen, moeten de dieren nu ook voedsel verzamelen om de winter door te komen. Eekhoorns houden namelijk geen winterslaap.
"Er zijn op de wereld maar twee diersoorten die de mens als prooi zien: een tijger en een ijsbeer. Een bruine beer zal je misschien aanvallen als ze denkt dat je haar jong bedreigt, maar een ijsbeer ziet een mens als prooi en schat in of hij je kan hebben. Als je een ijsbeer tegenkomt, word je bejaagd."
De Duitse slachterij Tönnies slacht ook steeds meer beren. Het berenvlees gaat naar Nederlandse en Engelse supermarkten. De ontwikkeling van de Nederlandse markt, kan de Duitse en Italiaanse markt sneller klaarstomen voor berenvlees.
Plek in het dierenrijk
Beren behoren tot de orde van de roofdieren. Binnen de berenfamilie zijn er acht verschillende soorten en de Maleise beer is de kleinste van allemaal.
Beren eten niet altijd alles. Soms kunnen ze een jaar enkel gras, wortels en bessen eten. Een andere belangrijke voedselbron voor de bruine beer zijn vogeleieren.
Een volwassen bruine beer heeft geen natuurlijke vijanden. Alleen jonge beren worden weleens bedreigd door bijvoorbeeld een tijger. Mensen vormen de grootste bedreiging voor de bruine beer.
Hoewel de bruine beer tot de grote carnivoren behoort, is hij een echte omnivoor die voornamelijk plantaardig voedsel zoals vruchten, grassen, zaden, bessen, wortels, knollen en noten, eet. Hij heeft een voorliefde voor honing en andere zoetigheid. Verder eet hij insecten, vis, kleine zoogdieren en dode grotere dieren.
Vossen doen het op z'n hondjes en blijven - eveneens zoals honden - tot een half uur aan elkaar gekoppeld na het paren. Hun gezwollen geslachtsorganen maken het onmogelijk om van elkaar los te komen.
Familie vos
Een mannetjesvos noem je een rekel en een vrouwtjesvos een moer. Als de rekel een moertje heeft gevonden, gaan ze paren. Daarna duurt het ongeveer 53 dagen voordat de jongen geboren worden. Dit wordt de draagtijd genoemd.
Vossen zijn niet kieskeurig en vinden alles lekker. Het liefst eten ze woelmuizen, hazen, en konijnen, maar ze zijn ook niet vies van kevers, regenwormen, egels, konijnen, vogels, insecten, eieren, bessen, afgevallen fruit, aas en afval.