Wat voor soort rechters zijn er? Er zijn strafrechters, familierechters, handelsrechters, bestuursrechters, vreemdelingenrechters en kantonrechters.
De rechtspraak is opgedeeld in 3 rechtsgebieden: civiel recht, strafrecht en bestuursrecht.
In artikel 2 Wet op de rechterlijke organisatie (Wet RO) wijst de wetgever de gerechten aan die tot de rechterlijke macht behoren: de rechtbanken, de gerechtshoven en de Hoge Raad.
Klassieke grondrechten: de burgerlijke en politieke rechten. Dit zijn onder andere het kiesrecht, vrijheid van meningsuiting, recht op privacy, godsdienstvrijheid en het discriminatieverbod. Sociale grondrechten: de economische, sociale en culturele rechten.
De Hoge Raad der Nederlanden is het hoogste rechtscollege in Nederland voor civiel recht, strafrecht en fiscaal recht. De raad is dat ook voor Aruba, Curaçao, Sint Maarten en Bonaire, Saba en Sint Eustatius. De Hoge Raad is cassatierechter.
Eist de officier een hogere jeugddetentie of de maatregel plaatsing in een inrichting voor jeugdigen, dan moet hij de zaak voorleggen aan de meervoudige kamer. Dan kijken drie rechters naar de zaak, waarbij minimaal één van hen een kinderrechter is. Deze zittingen vinden plaats achter gesloten deuren.
U kunt op de website Rechtspraak.nl zien onder welke rechtbank de gemeente valt waarin u woonachtig of gevestigd bent. Maar als u weet welke rechtbank bevoegd is, weet u nog niet bij welk gerechtsgebouw uw zaak behandeld wordt. Dit is geregeld in de zogenaamde zaaksverdelingsreglementen van elke rechtbank.
Het civiel recht wordt ook burgerlijk recht of privaatrecht genoemd. Onder het civiel recht vallen onder meer familie- en jeugdrecht, erfrecht, arbeidsrecht, sociaal-zekerheidsrecht, huurrecht, vermogensrecht, handelsrecht en aansprakelijkheidsrecht.
1 de wet; 2 de jurisprudentie (de rechtspraak); 3 de gewoonte; 4 verdragen en sommige besluiten van volkenrechtelijke organisaties. Niet al het geldende recht staat dus in de wet. Ook de rechter vormt rechts- regels.
Een politierechter oordeelt over misdrijven.Een kantonrechter mag uitsluitend oordelen over overtredingen. Het Wetboek van Strafrecht bepaalt wat een misdrijf is en wat een overtreding is. Een (winkel)diefstal is bijvoorbeeld een misdrijf en openbare dronkenschap is een overtreding.
Taakomschrijving Rechtbanken
Nederland heeft 11 rechtbanken. Elke rechtbank behandelt zaken van verschillende rechtsgebieden. De rechtbank oordeelt over zaken zoals echtscheidingen, misdrijven, geldvorderingen en de meeste bestuursrechtelijke geschillen.
De Hoge Raad is geen derde instantie maar cassatierechter. Dat betekent dat de Hoge Raad beoordeelt of de feitenrechter het recht goed heeft uitgelegd en toegepast. Als cassatierechter beantwoordt de Hoge Raad rechtsvragen en draagt zo bij aan de ontwikkeling van het recht en de rechtsbescherming.
Het gemiddelde salaris van een Rechter in Nederland in 2025 is € 6.389 bruto per maand, waarbij de ondergrens ligt bij € 5.034 en de bovengrens bij € 7.745. Lees meer over de salarisontwikkeling, bij welk bedrijf en in welke stad je het meeste loon krijgt en of omscholen tot Rechter de moeite waard is.
Voorbeelden van uitspraken zijn een vonnis, beschikking en arrest.
Er zijn strafrechters, familierechters, handelsrechters, bestuursrechters en vreemdelingenrechters. Een bijzondere categorie rechters vormen de kantonrechters: dat zijn ervaren rechters die verschillende categorieën zaken behandelen.
Het gemiddelde loonbereik als Rechter ligt tussen 41.200 € en 58.600 €. Voor een job als Rechter zijn er heel wat jobaanbiedingen in Antwerpen, Brussel, Gent. Op StepStone.be kan je momenteel 287 vacatures terugvinden voor het beroep van Rechter in België. Meer informatie over het loon vind je hieronder.
De absolute bevoegdheid bepaalt, welke soort rechter bevoegd is. Bij voorbeeld of een procedure moet worden ingeleid bij de rechtbank, of bij het Gerechtshof of bij de Hoge Raad. En bij welke instantie van die soort het rechtsmiddel (zoals verzet, hoger beroep of cassatie) moet worden ingesteld.
U moet zeker geen plechtige aanspreekvormen, zoals "edelachtbare" hanteren. U kan de voorzitter gewoon aanspreken met "mevrouw" of "mijnheer" of "mevrouw of mijnheer de rechter". De procureur des Konings kan u eveneens aanspreken met "mevrouw" of "mijnheer" of "mevrouw of mijnheer de procureur".
De officier van justitie vertegenwoordigt het OM. Meestal begint een strafzaak bij de politie. De officier van justitie besluit vervolgens wel of niet te vervolgen. Bij vervolging doet de rechter een uitspraak (vonnis).
Als het om een relatief licht feit gaat waarvoor de officier van justitie van plan is niet meer dan 1 jaar gevangenisstraf te vragen, behandelt de politierechter uw zaak. Zwaardere zaken worden behandeld door 3 rechters. We noemen dit de meervoudige kamer.
Oud-RUG-student Klaas Jan Veenstra jongste rechter | Nieuwsberichten | Rijksuniversiteit Groningen.
De Hoge Raad der Nederlanden is het hoogste rechtscollege van ons land. De belangrijkste taak van de Hoge Raad betreft de cassatierechtspraak. Dit betekent dat de Hoge Raad beoordeelt of bij de uitspraken van lagere rechters (meestal gerechtshoven) de procedures en de procesregels juist zijn gevolgd en toegepast.
Annotaties. Een annotatie (synoniemen: noot, commentaar) bij een rechterlijke uitspraak is een rechtsgeleerd commentaar op de uitspraak, geschreven door een jurist die zijn sporen in de rechtswetenschap heeft verdiend. Een annotator ondertekent de noot met zijn of haar initialen.