Imvanex is sinds 2013 goedgekeurd in de Europese Unie om pokken te voorkomen. Het vaccin bevat een verzwakte vorm van het vacciniavirus. Dit is een virus dat lijkt op het pokkenvirus. Het vaccin zal bescherming bieden tegen de pokken en heeft milde tot matige bijwerkingen.
Daar het apenpokkenvirus nauw verwant is met pokkenvirus, biedt het pokkenvaccin vermoedelijk ook een goede bescherming tegen apenpokken. De routinevaccinatie tegen pokken werd in de jaren '70 gestaakt in België. Mogelijks biedt vaccinatie op kinderleeftijd nog enige bescherming tegen apenpokken.
U kunt gevaccineerd worden tegen apenpokken als u tot een risicogroep behoort.
Is er een behandeling of medicijn tegen monkeypox (apenpokken)? Er is een geregistreerd middel tegen monkeypox voor opgenomen patiënten met ernstige klachten, maar dat is (nog) niet beschikbaar in Nederland.
Voorkomen van besmettingen
Door minder of geen risicovolle contacten te hebben, kun je de kans verlagen om monkeypox te krijgen. Hoe minder seks- en knuffelcontacten, hoe minder kans op besmetting.
Het monkeypoxvirus is nu vooral gevonden bij mannen die seks hebben met mannen. Maar iedereen kan het krijgen. Je krijgt het virus als je dicht bij elkaar bent. Of je homo, hetero, vrouw of man bent, maakt niet uit.
Vlekjes, blaasjes en korstjes op uw huid kunnen komen door het apenpokken-virus. Maar meestal komen ze door iets anders. U kunt apenpokken krijgen als u iemand met het virus lang knuffelt of zoent. De meeste mensen worden niet erg ziek van apenpokken.
In Nederland werd tot 1974 iedereen ingeënt tegen de pokken. Toch zijn mensen die die vaccinatie hebben gehad, nu niet volledig beschermd tegen apenpokken. "We gaan er vanuit dat het enige bescherming biedt, maar niet volledig. Er worden ook mensen ziek die zijn gevaccineerd", zegt De Vries.
Apenpokken doet een beetje aan dat andere pokkenvirus, de waterpokken. Bijna elk kind krijgt die ziekte wel een keer. De symptomen lijken op die van apenpokken. Als je waterpokken hebt krijg je vlekjes, blaasjes en korstjes over je hele lichaam.
Het relatief kleine Deense biotechbedrijf Bavarian Nordic (760 werknemers) maakt het enige goedgekeurde vaccin tegen apenpokken. Bavarian Nordic werkt verder aan vaccins tegen bijvoorbeeld de luchtweginfectie RS-virus en het coronavirus.
Het aantal mensen dat sinds de uitbraak in Nederland besmet is geraakt met monkeypox bedraagt 818, waarvan 6 vrouwen. Iedereen kan monkeypox krijgen en het virus komt voor in alle leeftijdscategorieën.
In Nederland komt het nog niet zo vaak voor. Mensen die de ziekte in Nederland hebben zijn meestal mannen die seks hebben met mannen. Maar iedereen kan het krijgen. Apenpokken is nog steeds erg zeldzaam.
Symptomen van monkeypox (apenpokken)
koorts. hoofdpijn. spierpijn. gezwollen lymfeklieren.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stelt dat apenpokken een gerapporteerd sterftecijfer heeft van tussen de 1 en 10 procent. Dat geldt voor de Congostam. De West-Afrikaanse stam is dodelijk in ongeveer 1 op de 100 gemelde gevallen.
Of ik pijn had, vroegen ze. De bultjes kriebelden, maar pijn? Dat gelukkig niet.”
Na 1-3 dagen krijg je uitslag. Deze uitslag begint met vlekken die overgaan in blaasjes. De uitslag begint meestal op één plek en verspreidt zich dan naar het hele lichaam. Na het indrogen van de blaasjes blijven korsten over die uiteindelijk na 2-3 weken van de huid afvallen.
“Die beginnen vaak in het gezicht en spreiden zich uit over de rest van het lichaam, waaronder de handen en voeten. Dat kunnen vlekjes zijn, die veranderen in bultjes, daarna in blaasjes, vervolgens in pusblaasjes en uiteindelijk in korstjes.”
Dat komt doordat op Aruba, Bonaire, Curaçao en in Suriname de naam apenpokken vaak gebruikt wordt om de ziekte krentenbaard aan te duiden. Krentenbaard is een huidinfectie die veroorzaakt wordt door een bacterie en vaak voorkomt in Nederland. Het apenpokkenvirus is een nieuw fenomeen voor Nederland.
Meestal niet gevaarlijk
Het virus lijkt voor de meeste mensen niet gevaarlijk, maar kan dodelijk zijn voor mensen met een heel zwakke afweer. Dat komt in Europa bijna nooit voor. Je kunt er wel een tijdje goed ziek van zijn. Na een paar weken genees je vanzelf.
Het vaccin geeft niet direct goede bescherming na de eerste prik. Het hoogtepunt van beschermende antistoffen is 2 weken na de 2e vaccinatie. Dat is ongeveer 6 weken na de eerste prik. Bij personen die maar één vaccinatie van de GGD nodig hebben, is het hoogtepunt van beschermende antistoffen twee weken na de prik.
Het werd voor het eerst geïdentificeerd door Preben von Magnus in 1958 als een pathogeen van krabetende makaken (Macaca fascicularis) die als proefdieren werden gebruikt, toen twee uitbraken van een pokkenachtige ziekte plaatsvonden in kolonies van apen die voor onderzoek werden gehouden.
Er zijn in ons land nu al 546 gevallen van apenpokken vastgesteld. Dat meldt het gezondheidsinstituut Sciensano. Het gaat voorlopig om enkel mannen, tussen 16 en 71 jaar oud. 28 patiënten werden in het ziekenhuis opgenomen, er is nog niemand overleden aan de ziekte in België.
Vaccinatie met het Moderna vaccin (Spikevax) kan op het litteken op de prikplaats van de oude Bacillus Calmette Guerin (BCG) vaccinatie roodheid en zwelling geven. Na vaccinatie met een BCG vaccin ontstaat vaak een litteken. Op dit litteken kan opnieuw een reactie ontstaan.
Daarom hebben we uw vaccinatiegegevens bij elkaar gezet op MijnRIVM. Daar ziet u welk vaccin u heeft gekregen tegen COVID-19, de ziekte die wordt veroorzaakt door het coronavirus. In de toekomst kunt u hier ook informatie vinden over de kindervaccinaties die u heeft gehad via het Rijksvaccinatieprogramma.