De Kleine Beer (Ursa Minor, afkorting UMi) is een sterrenbeeld aan de noorderhemel, liggend tussen rechte klimming 00u00m en 24u00m en tussen declinatie +65° en de pool (+90°). Het grootste deel van het sterrenbeeld ligt ongeveer tussen rechte klimming 13u en 18u.
Grote Beer (Ursa Major, afkorting UMa) is een sterrenbeeld aan de noorderhemel, tussen rechte klimming 8u05m en 14u27m en tussen declinatie 28° en 73°. Op de breedte van de Benelux is het grotendeels circumpolair en gaat dus nooit onder.
Het sterrenbeeld Grote Beer is één van de bekendste sterrenbeelden en makkelijk te herkennen. Het bekende 'steelpannetje' wordt in de VS ook wel de 'Big Dipper (pollepel)' genoemd, in Engeland en Ierland de 'ploeg' en in Duitsland vaak de 'Grote Wagen'.
De Kleine Beer kun je vinden door vanaf de buitenste sterren van het pannetje van de Grote Beer een lijn te trekken. Verleng deze lijn vijf keer en je komt bij de Poolster uit. Zo kun je dus de Poolster vinden en dus ook het noorden. Gebruik desnoods een sterrenkaart om de Grote Beer te vinden.
De Kleine Beer (Ursa Minor in het Latijn) is een sterrenbeeld aan de noorderhemel. Vanuit Europa is hij het gehele jaar te zien. De belangrijkste ster van dit sterrenbeeld is de ster Polaris, een van de belangrijkste sterren voor astronomen. Alle sterren en de zon lijken zich iedere dag weer om deze ster te draaien.
Orion (afkorting Ori) is een opvallend sterrenbeeld aan de hemelequator, liggende tussen rechte klimming 4u4m en 6u35m en tussen declinatie −11° en +23°. In de Griekse mythologie was Orion een jager die de Plejaden achtervolgde.
Als een lichtstraal door die trillende lucht gaat, wordt het licht ietwat gebroken. Het resultaat is een fonkelende ster. Het licht van een ster die laag boven de horizon staat, moet een langere weg door de dampkring afleggen. Daarom zullen die sterren meer flikkeren.
De ster met de grootste schijnbare helderheid (afgezien van de zon!) is Sirius, de hoofdster in het sterrenbeeld Grote Hond. Sirius is vooral in de wintermaanden goed zichtbaar. Hij staat linksonder het opvallende wintersterrenbeeld Orion.
Pegasus (afkorting Peg) is een sterrenbeeld aan de noorderhemel, liggende tussen rechte klimming 21u06m en 0u13m en tussen declinatie +2° en +36°.
Cassiopeia (afkorting Cas) is een sterrenbeeld dat op de breedte van de Benelux het gehele jaar is te zien, het is circumpolair. Het sterrenbeeld heeft de vorm van de letter W. Het ligt tussen rechte klimming 23u00m en 3u20m en declinatie +55° en +75°.
Orion is een van de opvallendste sterrenbeelden. Vooral Orions gordel, die bestaat uit drie heldere sterren op een rij, is makkelijk te herkennen. Orions gordel wijst recht naar de ster Sirius in het sterrenbeeld Grote Hond.
De diameter van sterren kent een nog grotere variatie dan de massa. Zo hebben de kleinste hoofdreekssterren een diameter ongeveer gelijk aan die van Jupiter (143.000 km), terwijl de grootste diameters van sterren miljarden kilometers kunnen bedragen, zoals bij de zogeheten rode hyperreuzen.
Sterrenbeelden van de dierenriem
Dit zijn de twaalf sterrenbeelden die gebruikt worden bij de horoscopen. De Ram is het eerste teken van de dierenriem. De andere sterrenbeelden zijn de Stier, Tweelingen, Kreeft, Leeuw, Maagd, Weegschaal, Schorpioen, Boogschutter, Steenbok, Waterman en de Vissen.
Kreeft is het vierde teken van de dierenriem. Kreeften staan vooral bekend als emotioneel, koesterend en zeer intuïtief, maar ook als gevoelig en soms onzeker. Hun elementaire teken is water, wat logisch is als je kijkt naar de emotionele dieptes die bij dit teken horen.
De kleur van een ster geeft aan welke temperatuur hij heeft: de koudste en oudste sterren zijn roodachtig, terwijl de heetste en jongste blauwig zijn. Dit komt doordat het blauwe licht energierijker is dan het rode, en hoe heter een ster is, des te meer van dat blauwe licht hij zal uitzenden.
Sirius (alpha Canis Majoris) is de helderste ster van de nachtelijke sterrenhemel. Met een schijnbare helderheid van −1,46 is hij bijna dubbel zo helder als Canopus, de helderste ster na hem.
De Poolster is zo'n 434 lichtjaar van de aarde verwijderd en is duizenden malen helderder dan onze Zon.
Hemellichamen zoals sterren ondervinden hetzelfde effect. Zelf fonkelen zij niet, maar doordat ze door de dampkring schijnen wordt hun licht enigszins afgebogen en gebroken (zoals in een prisma), waardoor de ster licht lijkt te trillen of voortdurend van kleur te veranderen.
Sterren bewegen natuurlijk niet alleen naar ons toe of van ons af, maar ook zijwaarts. Die beweging is dus te 'zien' aan de hemel (door iedere paar jaar nauwkeurige positiemetingen te doen met telescopen) en deze beweging wordt de eigenbeweging van de sterren genoemd.
Door absorptie in de atmosfeer zijn deze sterren ook zwakker, en de zwakste sterren zijn zelfs onzichtbaar. Hierdoor lijken helderder sterren soms (als ze vlak boven de horizon staan) meer te twinkelen. Laag boven de horizon kunnen zelfs heldere planeten, zoals Venus en Jupiter, twinkelen.
De drie gordelsterren luisteren dus naar de namen Mintaka (gordel), Alnilam (parelsnoer) en Alnitak (parelsnoer). Ze staan op pakweg 1000 lichtjaar van de aarde.
Perseus (afkorting Per) is een sterrenbeeld aan de noorderhemel, liggende tussen rechte klimming 1u26m en 4u46m en tussen declinatie +31° en +59°. Het is op de breedte van de Benelux gedeeltelijk circumpolair.